Dev altın rafinerileri Hazine’den onay bekliyor
RECEP ERÇİN
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 22 Mayıs’ta yayımladığı listede İstanbul’da kurulu ve eserleri piyasada yaygın olan iki rafinerinin faaliyet müsaadesini şimdi alamadığı ortaya çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansa Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü’nün 22 Mayıs 2025 tarihli “Kıymetli Maden Rafinerileri Hakkındaki Duyusuru”na nazaran Samsun merkezli Samsun Altın Rafineri Ticaret A.Ş.’nin Tekkeköy’deki şubesi Bakanlıktan faaliyet müsaadesi alan beşinci rafineri oldu.
Duyuruda bundan evvel faaliyet müsaadesi verilen dört rafineri şöyle listelendi:
1- 22.08.2024 – Ahlatcı Metal Rafineri A.Ş – Çorum – Altın
2- 22.08.2024 – Garanti Rafineri ve Maden İşletmeleri A.Ş. – İstanbul – Altın
3- 27.08.2024 – Ahlatcı Metal Rafineri A.Ş. – Çorum – Gümüş
4- 22.11.2024 – Altın Rafineri Dünyası A.Ş. – İstanbul – Altın
Bakanlık müsaadesi olmayan rafinaj faaliyeti yapamaz
Bakanlığın duyurusunda “Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Bildirim (Tebliğ No:2023/1)’in 8 inci unsurunun yedinci fıkrasında rafineri faaliyet müsaadesinin altın, gümüş, platin ve paladyum için farklı başka verileceği ve faaliyet müsaadesi verilen rafinerilerin Bakanlığımızın internet sitesinde ilan edileceği karara bağlanmıştır. 2023/1 sayılı Tebliğ’in süreksiz 1 inci unsurunun birinci ve ikinci fıkralarında 23/2/2023 tarihi prestijiyle yurt içinde rafinaj faaliyetinde bulunan Türkiye’de yerleşik hukuksal şahıslar tarafından Tebliğ’in yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içerisinde 8 inci husus kapsamında faaliyet müsaadesi almak üzere Bakanlığımıza başvurulabileceği, müracaatta bulunmayanların bu tarihten sonra rafinaj faaliyetinde bulunamayacakları karara bağlanmıştır. Bu kapsamda;
Bakanlığımızca rafineri faaliyet müsaadesi verilmiş olan üstte listelenen şirket ile 23/3/2023 tarihi mesai bitimi prestijiyle rafineri faaliyet müsaadesi almak üzere Bakanlığımıza müracaatta bulunan ve aşağıda her bir değerli maden tipi prestijiyle listelenen Türkiye’de yerleşik hukuksal bireyler dışındaki bireylerce 24/3/2023 tarihinden itibaren rafinaj faaliyetinde bulunulması mümkün bulunmamaktadır” denildi.
Altın için 10 rafineri onay bekliyor
Bakanlık kelam konusu duyurusunda altın rafinaj süreci için müracaatta bulunan rafinerileri de bir liste halinde sıraladı. Listede İstanbul’un iki büyük rafinerisi olan İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. ve Ender Metal Rafineri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin de olduğu görüldü. Buna nazaran altın rafinajı için 10 rafineri onay bekliyor. Gümüş için sıra bekleyen rafineri sayısı ise 6.
Bakanlık duyurusunda, “Söz konusu listelerde yer alan rafineriler dışındaki bireylerce yurt içinde rafinaj faaliyetinde bulunulması mümkün bulunmamaktadır. Aksi takdirde, ilgililer hakkında 1567 sayılı Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında Kanun kapsamında gerekli süreçler tesis edilecektir” denildi.
Londra Metal Borsası o iki rafineriye müsaade vermiş
Öte yandan; Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı Karar’ın 7 nci unsurunun dördüncü fıkrası uyarınca yurt içinde sırf, “Bakanlığımızca faaliyet müsaadesi verilen rafineriler ile aşağıda belirtilen hukukî bireyler tarafından yahut Borsa İstanbul A.Ş. tarafından yayımlanan Rafineriler Listesinde yer alan dışarıda yerleşik rafinerilerce ya da Darphane tarafından üretilen standart işlenmemiş değerli madenlerin ve Bakanlığımızca faaliyet müsaadesi verilen rafineriler ile aşağıda belirtilen hukuksal şahıslar ile Darphane tarafından üretilen basılı değerli madenlerin alım satımının yapılması mümkün bulunmaktadır.
Anılan Karar’ın süreksiz 9 uncu hususunun birinci fıkrası uyarınca üstte belirtilenler dışında kalan standart işlenmemiş değerli madenler ve basılı değerli madenler sadece Darphane tarafından alınabilmektedir” notu da düşüldü.
Buna nazaran İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. (İstanbul Gold Refinery) Az Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. Bakanlık listesinde yer almasa da Borsa İstanbul’un LBMA Good Delivery List yani Londra Metal Borsası kapsamında sınıflandırdığı rafineriler ortasında yer alıyor. LBMA Good Delivery List’te yer almasalar da Borsa İstanbul’un genel listesinde yer alan Türkiye merkezli öteki rafineriler şöyle; Ahlatcı Metal Rafineri A.Ş., Onsa Rafineri A.Ş., İsgold Altın Rafinerisi A.Ş., Gram Altın Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Ş., Garanti Rafineri ve Maden İşletmeleri A.Ş.
