Depreme dayanıksız binalar için 4 aşamalı dönüşüm planı

İstanbul’da son periyotta yaşanan ve büyüklüğü 6,2’ye ulaşan sarsıntıların akabinde, riskli yapıların tespiti ve dönüşüm süreci tekrar gündeme geldi. Sarsıntıya karşı dayanıklılığı bulunmayan yapıların yıkılarak yine yapılmasını öngören 6306 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” kapsamında süreçler dört ana basamakta yürütülüyor.

1. Basamak: Tespit Başvurusu

Kentsel dönüşüm süreci, yapı maliklerinin riskli yapı tespiti için müracaatta bulunmasıyla başlıyor. Malik ya da yasal temsilciler tarafından yapılan müracaatlar, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın belirlediği lisanslı kurum ve kuruluşlar aracılığıyla yapılıyor. Müracaat süreçleri, e-Devlet üzerinden yahut https://kentseldonusum.csb.gov.tr adresi üzerinden gerçekleştirilebiliyor.

2. Kademe: Risk Tespiti

Yapılan müracaatın akabinde ilgili kurumlarca hazırlanan risk tespit raporu, büyükşehirlerde ilçe belediyelerine, öbür vilayetlerde ise Kentsel Dönüşüm Müdürlüklerine iletiliyor. Tespit edilen yapının tapu kaydına “riskli yapı” şerhi düşülüyor ve maliklere tebligat yapılıyor. Maliklerin itiraz hakkı bulunurken, itiraz müddeti 15 gün olarak belirlenmiş durumda. İtirazlar, teknik heyet tarafından inceleniyor ve en son karar veriliyor.

3. Kademe: Yıkım Süreci

Riskli yapı kararı katılaştıktan sonra, maliklere yıkım için 90 güne kadar mühlet tanınıyor. Belirlenen müddet içerisinde yıkım gerçekleştirilmediği takdirde, elektrik, su ve doğal gaz üzere hizmetler kesilerek yapıların boşaltılması sağlanıyor. Yıkım süreçleri, ilgili yönetimler tarafından ya direkt ya da kolluk kuvveti dayanağıyla yerine getiriliyor. Bu kademede oluşan masraflar, yapı maliklerinden payları oranında tahsil ediliyor.

4. Etap: Yıkım Sonrası Uygulama

Yıkılan yapıların yerine yapılacak yeni projeler, maliklerin oybirliğiyle belirlenmeye çalışılsa da oybirliği sağlanamayan durumlarda payları oranında salt çoğunluğun kararı temel alınıyor. Bu karar doğrultusunda yeni inşaat ruhsatı süreçleri yürütülüyor. Mutabakat sağlanamayan maliklerin payları, açık artırma adabı ile muahede sağlayan maliklere yahut onların belirlediği müteahhide satılıyor.

Salt çoğunlukla alınan karar sonrası yapılacak yeni yapı için tebligat süreci, noter, e-Devlet yahut ilgili muhtarlıklar üzerinden duyuruluyor. Satış süreçlerinin akabinde, yeni malik ismine tapu kaydı yapılmasıyla tam muvafakat sağlanıyor ve yapı inşasına başlanıyor.

Vergi ve kira yardımı destekleri

6306 sayılı yasa kapsamında yürütülen tüm bu süreçlerde, hak sahiplerine vergi, harç ve fiyat muafiyeti sağlanırken, ayrıyeten kira yardımı ve faiz takviyesi üzere finansal dayanaklardan de yararlanma imkânı sunuluyor.