Daron Acemoğlu’ndan Google’a sert eleştiri! ‘Reklam tekeli demokrasiye zarar veriyor’

Nobel ödüllü ekonomist Daron Acemoğlu, Financial Times’ta yayımlanan yazısında Google’ın dijital reklam pazarındaki tekelleşmesini ve bunun medya ekosistemi üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.
Massachusetts Institute of Technology (MIT) öğretim üyesi olan Acemoğlu, Google’ın 876 milyar dolarlık çevrimiçi reklam pazarında kurduğu hakimiyetin, bağımsız medya kuruluşlarını önemli halde zayıflattığını savundu. Ona nazaran bu durum, yalnızca medya kesimini değil, tıpkı vakitte bilgiye erişimi, söz özgürlüğünü ve sağlıklı bir kamuoyu oluşumunu da tehdit ediyor.
Acemoğlu, “Sosyal medya daha zehirli hale geldikçe ve aşırılık yanlıları tarafından silah olarak kullanıldıkça, emniyetli haberler yok olmaya devam ediyor” tabirini kullanarak, reklam gelirlerine bağlı çalışan haber sitelerinin, Google’ın belirlediği kurallar çerçevesinde ayakta kalmaya çalıştığını vurguladı.
“Başka rastgele bir dalda kabul edilemezdi”
Acemoğlu, dijital dünyadaki rekabetin sekteye uğradığını ve kamu faydasının göz gerisi edildiğini lisana getirdi. Eski bir Google yöneticisinden alıntı yaparak durumu şöyle örnekledi: “Google’ın reklamcılıktaki hakimiyeti, Citibank ya da Goldman Sachs’ın New York Borsası’na sahip olmasına benziyor. Bu, öteki rastgele bir bölümde kabul edilemezdi.”
Yüzde 50 vergi önerisi
Ekonomist, MIT’ten meslektaşı Simon Johnson ile birlikte bir tahlil önerisi de hazırladı. Acemoğlu, dijital reklam gelirleri yıllık 500 milyon doları aşan teknoloji devlerine yüzde 50 oranında vergi getirilmesi gerektiğini söyledi. Bu gelirlerin bağımsız gazetecilik faaliyetlerini ve kamusal dijital alanları desteklemek maksadıyla kullanılması gerektiğini savundu.
“Kuralları artık demokratik kurumlar koymalı”
Avrupa Birliği’nin Dijital Piyasalar Yasası ve Dijital Hizmetler Yasası üzere düzenlemeleri olumlu bulan Acemoğlu, ABD’de de emsal düzenlemelere iki partiden dayanak geldiğini belirtti. Acemoğlu, “Silikon Vadisi çok uzun vakittir internetin kurallarını dikte ediyor. Rekabet azalırken, eşitsizlik artıyor” dedi.
Avrupa’ya çağrı
Yazısını Avrupa’ya davette bulunarak tamamlayan Acemoğlu, “Şimdi Avrupa bu işi bitirmeli. Silikon Vadisi çok uzun vakittir internetin kurallarını dikte ediyor, rekabet azalırken ve eşitsizlik artarken piyasaları kendi çıkarlarına hizmet edecek biçimde şekillendiriyor. Avrupa, Google’ın reklam inhisarını kırmak üzere harekete geçerek dijital geleceğimizi monopollerin değil demokratik kurumların şekillendirmesi gerektiğini gösterebilir” tabirlerini kullandı.