Çin’de tüketici fiyatlarındaki durgunluk ve üretici fiyatlarındaki düşüş dikkat çekiyor
Çin’de tüketici fiyatlarındaki sakinlik ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüş ekimde de devam etti. Hükümetin parasal genişlemeye yönelik adımlarının şimdi fiyat artışlarına yansımadığı gözlendi.
Enflasyonun temel göstergesi kabul edilen TÜFE, Şubat 2023’ten bu yana yüzde 1’in altında seyrediyor. TÜFE, bu yıl ocak ayında yüzde 0,8 gerileyerek Eylül 2009’dan bu yana yıllık bazda en süratli düşüşünü kaydetmişti.
Deflasyon telaşları devam ediyor
Ay Yeni Yılı’nın kutlandığı Bahar Bayramı tatil periyodunda artan harcamaların tesiriyle şubatta 6 ay sonra birinci sefer yüzde 0,7 artış kaydeden endeks, martta yüzde 0,1, nisanda yüzde 0,3, mayısta yüzde 0,3, haziranda yüzde 0,2, temmuzda yüzde 0,5, ağustosta yüzde 0,6 ve eylülde yüzde 0,4 yükselmişti. Analistler TÜFE’deki sakinliğin deflasyon telaşlarının devam etmesine sebep olduğuna dikkati çekiyor.
Üretici fiyatları 25 aydır geriliyor
Üretici fiyatlarında Ekim 2022’den bu yana kaydedilen gerileme eylülde de sürdü. İmalat eserlerinin fabrika çıkış fiyatlarından hesaplanan ÜFE yüzde 2,9 azaldı. ÜFE’de 2022’nin son çeyreğinde kaydedilen gerileme 2023 boyunca devam etmişti.
Üretici fiyatları, bu yılın ocak ayında yıllık bazda yüzde 2,5, şubatta yüzde 2,7, martta yüzde 2,8, nisanda yüzde 2,5, mayısta yüzde 1,4, haziranda yüzde 0,8, temmuzda yüzde 0,8, ağustosta 1,8 ve eylülde yüzde 2,8 azalmıştı. İç talepteki zayıflık, mahallî idarelerin borç riskleri ve gayrimenkul bölümündeki düşüş, dünyanın en büyük ikinci iktisadı Çin’in büyümesini olumsuz etkilemeyi sürdürüyor.
Ekonomik büyüme yıllık gayenin altında
Çin iktisadı, bu yılın 9 ayın yüzde 4,8 büyüyerek, hükümetin yıl sonunda “yüzde 5 civarında” olmasını öngördüğü büyüme amacının altında performans göstermişti. Çin’de lokal idarelerin borç sorunları, gayrimenkul dalındaki düşüş, zayıflayan iç talep ve fiyatlarda deflasyon eğilimi üzere kronikleşen sorunlar ekonomik büyümeyi olumsuz etkiliyor.
Pekin idaresi son haftalarda piyasadaki beklentilere koşut olarak ekonomiyi canlandırmaya yönelik birtakım adımlar atmıştı. Çin Merkez Bankası (PBoC), 24 Eylül’de aksi repo faizinde indirimden mecburî karşılık oranlarının azaltılmasına ve konut kredisi faizleri ile taban teminat ödemlerinin düşürülmesine dek siyaset adımlarını duyurmuştu.
21 Ekim’de kurumsal krediler ve emlak kredileri için gösterge faizi fonksiyonu gören 1 ve 5 yıllık kredi faiz oranlarında (LPR) 25’er baz puanlık indirim yaptı. Çin’de yasama organı fonksiyonunu yerine getiren Ulusal Halk Kongresi Merkez Komitesinin bu hafta yaptığı toplantının akabinde ekonomik büyümeyi teşvik için borç sorunları yaşayan mahallî idarelere yönelik özel borç tahvili çıkarma kotasını 3 yıl için 6 trilyon yuana (yaklaşık 840 milyar dolar) çıkarılmasına karar verildi.
Ekonomik büyümeyi teşvik etmeye yönelik tedrici adımların gerçek iktisada tesirleri ise yeni görülmeye başladı. İmalat endüstrinde ekonomik aktivite, ekimde, 5 ay ortadan sonra birinci defa genişleme seyrine girdi. Çin Ulusal İstatistik Ofisi (UİB) bilgilerine nazaran, imalat sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), ekimde 0,3 puan artarak 50,1’e yükseldi.
