Ceviz üretiminde verim krizi: Bahçeler satıldı, ağaçlar mobilya oldu!
Mine Ataman
Ceviz Üreticileri Derneği tarafından yapılan “Cevizde Randıman Artışı” seminerinde Ceviz Üreticileri Derneği Başkanı Ömer Ergüder cevizin geleceğine dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.
“Potansiyeli yüksek bir pazar içerisindeyiz”
Tehditler, iklim, kur baskısı, çekirge, kuraklık üzere problemlerin dalı zorladığına işaret eden Ergüder, “ABD’de dekarda 500 kilonun üzerinde randıman alınırken Türkiye’de bu sayı 150-200 kilogram. Randımanı artırmalıyız. Türkiye, değerli bir ceviz tüketicisi. Pazar burada, talep burada üretimi sürdürülebilir kılmalıyız. Potansiyeli yüksek bir pazar içerisindeyiz” diyerek tehditler yanında fırsatlara da dikkat çekti.
Bundan sonra toplumsal medyada da daha görünür hale geelceklerini söz eden Ergüder, ceviz bölümünün iklim değişikliği nedeniyle kriz içinde olduğuna işaret etti. Bahçelerin satışa çıktığını, ceviz ağaçlarının mobilyaya dönüştüğünü söyleyen Ergüder, “Süreci yönetmeye talibiz. Tahlilin bir modülü olabiliriz. Daima birlikte olursak, Çin cevizi üzere eser sıkıntılarıyla da uğraş edebiliriz” dedi.
“Sadece randımana odaklanacağız”
“Cevizde Üretim ve Randıman Artışı İçin Çözümsel Yaklaşımlar ve Global Tecrübeler” seminerinde konuşan uzmanlar da global ısınmaya dikkat çekerek, ceviz bahçelerinde daha genç, tozlanan çeşitler kullanılması gerektiğini vurguladı. Verimi artıran bilimsel ve şimdiki yöntemlere işaret etti.
Cevizdeki iklim kaynaklı sıkıntılar giderek artıyor
Programda konuşan ceviz uzmanı İbrahim Baykal’a nazaran, “2 yıldır sıcaklıklar ve don nedeniyle Marmara’da yüzde 30, İç Anadolu’da ise yüzde 70 randıman kaybı yaşandı. Beklemediğimiz bir riskti, yalnızca bizim değil dünyanın sorunu” dedi.
Ceviz ağaçları mobilya oldu
Baykal 1961’de Türkiye’nin dünya ceviz üretiminde birinci sırada olduğunu hatırlatırken, liderliği ıslah çalışmaları, randıman artışı denemeleri sayesinde ABD’nin aldığını söyledi. Çin ve İran’ın da ceviz dalında atağa geçtiğini tabir eden Baykal, Türkiye’de ise 70’li yıllarda esaslı ceviz ağaçlarının silah ve mobilya endüstrinin muhtaçlığı için kesildiğini 2024 yılında üretimin 50 bin tona düştüğünü söyledi.
Kur fiyatının da baskılanması yerli cevizi zorluyor
Programda konuşan uzmanlar, “Ceviz fiyatları 4-5 dolar seviyesindeyken yatırımlar yapıldı, fiyatlar düştü. Çin düşük maliyetle üretim yapıyor. Kur fiyatının da baskılanması yerli cevizi düzgünce zorluyor” diyerek fiyatlara dikkat çekti.
