Çelebi yurt dışında büyüyecek uçuş sayısı 123 bini aşacak

Necmi ÇELİK

Çelebi’nin kurulduğu periyotlarda “yer hizmetleri” kavramı bilinse de geniş bir farkındalığın olmadığını söyleyen Osman Yılmaz, “2003’te iç sınır pazarının liberalleşmesiyle halkın bu hizmetlere olan ilgisi arttı. Bu gelişim, Çelebi markasının da bilinirliğini hızlandırdı. Çelebi’nin yurt dışı yatırımları da markanın daldaki pozisyonunu güçlendirdi.

Bugün Çelebi’nin merdiveni Türkiye’deki havaalanlarının yanısıra Macaristan, Hindistan, Almanya, Tanzanya ve en sonuncusu olarak da Endonezya’da hizmet veriyor. Çelebi’nin öyküsü, bir merdiven ve beş emekçiyle başladı; bu simgeyi bugün de koruyoruz ve gururla temsil ediyoruz” dedi. Çelebi Hava Servisi Genel Müdürü Osman Yılmaz, Çelebi Küresel Pazarlama ve Bağlantı Müdürü Seda Acar’ın da katıldığı görüşmede DÜNYA Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.

Çelebi’nin genel büyüme stratejisi nedir?

Türkiye’de yer hizmetleri konusunda pazarın yüzde 95’ini kapsıyoruz ve 31 havalimanında faaliyet gösteriyoruz. Lakin, Türkiye pazarı doygunluğa ulaştığı için büyümenin yüklü olarak yurt dışında olacağını öngörüyoruz.

Türkiye’de lounge işletmeciliği üzere yeni alanlara adım atıyoruz; Diyarbakır ve Çukurova havalimanlarında lounge açtık. Öte yandan, Endonezya’da PTN isimli mahallî bir firmayı satın alarak 26 havalimanında hizmet vermeye başladık. Benzeri formda Tanzanya’da da büyümeye devam ediyoruz. Coğrafyaya nazaran değil, projelere nazaran yatırım yapıyoruz ve büyüme odaklarımız ortasında Asya Pasifik ve Afrika bulunuyor.

Bu dalın Türkiye büyümesi ile ilgili olarak neler söyleyebilirsiniz?

Türkiye’de 2024’ü yaklaşık 115 bin 500 uçuşla kapatmayı planlıyoruz. Bu sayıya Pegasus ile yapılan yeni mutabakatların katkısı büyük; Pegasus’a Çukurova, Dalaman ve 1 Nisan prestijiyle Antalya’da hizmet vermeye başladık. Çukurova’da yaklaşık 6 bin 300 uçuş hedefliyoruz. 2025’te Antalya’da Pegasus’un uçak sayısının 19’dan 24’e çıkmasıyla toplam uçuş sayımızı 123 bine yükseltmeyi öngörüyoruz.

Yaklaşık yıllık 116 bin uçuş sayısıyla Çelebi, kesimde orta sınıf bir pozisyonda diyebiliriz; ne en büyük ne de küçük. Lakin, Türkiye, Hindistan, Macaristan, Tanzanya, Endonezya ve Almanya üzere ülkelerde geniş bir varlık gösteriyoruz. Kesimdeki en büyük oyuncular ortasında olmasak da küresel pazarda hatırı sayılır bir yerdeyiz.

Çelebi’nin kıssası 1958’de başladı

Çelebi Havacılık’ın stratejik maksadında hangi pazarlar ön plana çıkacak?

Bu büyüme ve gelişimin gerisinde know how’ının katkısı kıymetli natürel ki. Örneğin Amerika çok olgun bir pazar. Yani orada kar marjları da çok düşüktür ve çok büyük bir pazar olduğu için yerleşik ve güçlü oyuncuları da çok. Sizin oraya know how falan götürme durumunuz yok.

Ama Endonezya’da bir firmayı satın alıp düzgünleştirip oradan çok büyük bir muvaffakiyet kıssası yaratabilirsiniz. O fırsatlar var. Keza Hindistan’ın da kendi içerisinde çok büyük bir gelişim gösterdiği esnada biz o pazara girdik. Onun için şu anda geldiğimiz noktada Hindistan’da 9 havalimanında hizmet veriyoruz ve orada da çok büyük bir pazarı kapsıyoruz. Zira çabucak hemen en büyük kentlerin tamamında varız.

Çelebi’nin 1958’den başlayan bir kıssası var Biz kendi içimizde anlatırken de Çelebi’yi tanımla dediğimizde bizim birinci söylediğimiz şey burasının bir okul olmasıdır. Dala de çok fazla yönetici yetiştirebilecek kadar buranın bilgi birikimi ve çalışma kültürü var. Biz çok çevik ve yürekli bir firmayız ve bu güç bizi buralara kadar itti diyebilirim. 1958’den bu yana gökyüzünün de yer hizmetlerinin de fotoğrafı çok değişti.

Çelebi rekabetçi üstünlüğünü nerede görüyor?

Bu süreçte her şey çok değişti. Ben Çelebi Hava Servisi’ne katıldığımda yalnızca 8 havalimanında varlık gösteriyorduk: İstanbul, Antalya, Dalaman, Bodrum, Adana, Ankara ve İzmir. Türkiye’de havacılığın liberalleşmesiyle süratli bir büyüme yaşandı, akabinde yurt dışında genişledik. Çelebi’nin rekabet gücünde kilit öge, kurumsal kültürümüz. İşini liyakatla yapan, eğitimli takımlardan oluşan bir firma olarak kıymetlerimize sıkı sıkıya bağlıyız. Bu aile kavramı da daima içselleştirdiğimiz bir öge; burada herkes kendisini bir ailenin kesimi olarak hisseder.

Bu, sadece bir telaffuz değil; davranışlarımızla da bunu destekliyoruz. Rekabette öne geçmemizi sağlayan değerli bir öteki öge ise süratli ve çevik kararlar alabilmemiz. Yatırım kararlarında kapsamlı değerlendirmeler yaparak hesaplanmış riskler alıyoruz. Bu, Çelebi’yi daha esnek ve büyümeye elverişli bir tertip yapısına kavuşturuyor. Ayrıyeten geniş bir coğrafyada faaliyet gösterebilecek tecrübeli takımlarımız olması da avantaj sağlıyor.

“Odağımızda sürdürülebilir büyüme var”

Çelebi’nin sürdürülebilirlik vizyonu nedir?

Bu geniş kapsamlı bir soru; birçok açıdan ele alınabilir. Çelebi olarak vizyoner bakış açımız gelecekte de bize yarar sağlayacaktır. Örneğin, sürdürülebilirlik konusuna şimdiden büyük kıymet veriyoruz; elektrikli ekipmanlara ve güneş panellerine yatırım yapıyoruz, dizel ekipmanlarımızın elektrikliye dönüşümünü sağlıyoruz. Bölümde şimdi bu istikamette bir mecburilik olmasa bile, biz geleceği öngörerek hazırlık yapıyoruz. Bu yatırımların, gelecekte çevresel düzenlemelerle mecburilik haline geldiğinde bize büyük avantaj sağlayacağını düşünüyorum.

Yarattığınız sinerji dış büyümelerle birlikte içeride çalışanlar için nasıl bir motivasyon sağlıyor?

İstihdam politikalarımız bu bağlamda çok tesirli oldu. Türkiye’deki rastgele bir firmaya başvurduğunuzda, bu çeşitlilik sunan fırsatlar değerli bir avantaj yaratıyor.

Çalışanlarımıza sunduğumuz meslek imkanları yalnızca Türkiye ile hudutlu değil; burada gelişip bir noktaya geldiğinizde, bir sonraki adımınız Hindistan, Macaristan, Almanya yahut Tanzanya olabilir. Hatta ileride Avusturya ya da Güney Afrika üzere ülkelerde de fırsatlar doğabilir.Bu memleketler arası hareketlilik, yetenekleri çekmek açısından epey cezbedici bir öge. Bu sinerji, yetenek havuzunu zenginleştirirken, rakiplerimize karşı kıymetli bir avantaj sunuyor.

Ücretler, tercih edilme noktasında tek başına belirleyici bir faktör değil; daha çok bir paket olarak değerlendirilmekte. Ayrıyeten, “best practice” yani en güzel uygulamalar paylaşımımız da çok değerli. Bu sayede, Türkiye’de yaptığımız bir uygulama Hindistan için ilham kaynağı olabiliyor ve Macaristan’daki yenilikler, bizim için de yararlı bir örnek teşkil edebiliyor. Böylelikle, içerideki gelişim alanlarını yakalamak daha da kolaylaşıyor.

Çelebi Platinum Lounge hizmeti yaygınlaşacak

Lounge işletmeciliği bölümüne birinci defa 2006’da Macaristan’da adım attık. Bugün Macaristan’da üç lounge işletiyoruz ve bunlardan biri MasterCard Lounge olarak hizmet veriyor. Bu tecrübe, lounge işletmeciliğinde yeni fırsatları kıymetlendirme imkanını bize sağladı.

Türkiye’de de bu konsepti uygulamak için birkaç yıl evvel ‘Neler yapabiliriz, nerede fırsatlar yaratabiliriz?’ konusu çokça gündeme geldi. Fakat, Türkiye’deki havalimanları ve Türk Hava Yolları’nın kendi işlettiği lounge alanları olduğu için bu bahiste adım atmamız vakit aldı. Diyarbakır Havalimanı, değerlendirdiğimiz fırsatlardan biriydi. Orada CIP lounge yapıp işletmeye başladığımızda başlangıç periyodu hayli zorluydu. Fakat şu anda lounge operasyonumuz uygun bir düzeye ulaştı; sürdürülebilir bir hale geldi. Artık misal bir projeyi Çukurova Havalimanı’nda başlattık.

Çukurova Havalimanı’nda büyük bir fırsat görüyoruz. Havayollarıyla yapılan mutabakatlarla sonlu kalmadan büyümeye odaklanıyoruz. 10 yıl içinde bu havalimanının sadece Adana’ya değil, geniş bir bölgeye hitap eden, büyük bir kapasiteye sahip bir merkez olacağını öngörüyoruz. Bu konsepti Türkiye’de, bilhassa Anadolu’da uygulayabileceğimiz fırsatlar mevcut. Yeni inşaat projeleri ve büyümelerle bu alanlarda gelişme gösterebiliriz.