BTSO Başkanı Burkay: Seçici adımlarla süreç desteklenmeli
Fikret ÇENGEL
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay, 2025 yılının bilhassa ikinci yarısından itibaren iktisatta daha olumlu bir tablo görmeyi beklediklerini söyledi. İş dünyasının bu sürece hazırlıklı olması gerektiğini vurgulayan Burkay, “Her kriz devri fırsatları da beraberinde getirir lakin buna hazır olmanız gerekir” dedi.
Ev tekstilcileri BTSO’nun iştiraki KFA Fuarcılık tarafından gerçekleştirilen program kapsamında Almanya’nın Frankfurt kentinde düzenlenen Heimtextil Fuarı’na çıkarma yaptı. Fuarda DÜNYA gazetesine özel açıklamalarda bulunan Burkay, dünya ekonomisindeki paradigma değişimi, Türkiye’deki gelişmeler ve dokumacılık bölümünün son durumunu aktardı. İşte Burkay’ın gündeme dair açıklamaları:
Dünya’da paradigma değişiyor
Dünyada bir paradigma değişimi var. Bir de bu sürece ayak uyduranlar ile uyduramayanlar var. Daha evvel ülkeler, gelişmiş, gelişmekte olan ve geri kalmış ekonomiler diye sınıflanıyordu. Lakin bu geçmiş yüzyılın kavramı. Şu yıllar yaşanan büyük değişim bu klasmanlarda yer alan ülkelerin kendini tekrar pozisyonlandırmaya çalıştığını görüyoruz. Yani geliş ülkelerde yer alan ülkeler küme düşecek, alt liglerdeki kimi ülkeler üst kategoride yer alacak. Bunu sağlayacak güç de selektif yani seçici davranışlar.
Dünyayı uygun okuyan, beklenti ve muhtaçlıkları hakikat gören ülkeler tepelerde olacak. Yalnızca yüksek teknolojiye sahip olması kâfi değil. Bugün Avrupa’da yüksek teknolojiye sahip ülkeler de zorda. Bunun en düzgün örneği Almanya. Birçok dalda önemli sıkıntılar yaşanıyor. İşte bu paradigma değişimine ayak uyduramamanın bir sonucu. Paradigma değişimin öncülerinden Çin uyguladığı siyasetlerle tek kurşun sıkmadan neredeyse tüm dünyayı istila etti.
Bugün otomobil üretmekten çok çip üretmenin, bilgi aktarmaktan öte bilgi üretmenin bedelini görüyoruz. Dünyanın en büyük araba şirketleri kan kaybederken, bu araçlara çip üreten Amerikalı NVİDİA trilyon dolarlık bir şirket oldu. Dünya Ticaret Örgütü işlevini yitirdi ve bölgesel paktlar öne çıktı. Korumacılık, ticaretin önüne örülecek yüksek duvarlar yeni devrin sn büyük kavgası olacak. ABD Başkanı seçilen Trump’ın öncelikli hususlarından biri bu. Çin’e karşı atılacak adımlar, ticaret mutabakatları çok büyük bedel taşıyor.
Bir öteki bahis, bölgesel gerginlikler. Trump ile Ortadoğu ve Rusya-Ukrayna savaşının seyrinin değişmesi bekleniyor. Bir başka kıymetli husus da göçmenlik konusu. Türkiye, dünyadaki birçok ülke üzere sıkıntı bir süreçten geçti. Yüksek enflasyon, artan maliyet, kur, pazarların daralması ve diğer etkenlerin de sonucu olarak her alanda daralan bir süreç yaşadık. Fakat son devir atılan adımlarla kanamayı durdurmayı başardık. Artık yeni bir periyoda girdik. Yapılan çözümlemeler ve seçici adımlarla dünyanın girdiği bu yeni periyoda yanlışsız hazırlanmalıyız.
Ticaret Bakanlığı ile Sanayi Bakanlığı’nın seçici yaklaşımları bu manada çok pahalı. Ticaret Bakanlığı’nın, bilhassa Amerika başta olmak üzere yeni pazarlar konusundaki stratejisi daha hedef odaklı. Sanayi Bakanlığı da HIT-30 programı ile bilhassa teknoloji alanında nitelikli projelere takviye ve teşvik yatırım programı ile yeni sürece kıymetli bir kapı açtı. Hakikat pazarlar ve hakikat bölümlerin belirlenmesi ve kararlılıkla bu alanların desteklenmesi çok kıymetli.
Tekstil ülke iktisadının itici gücü
Süreci okurken salt matematiksel bir yaklaşım da gerçek değil. Dokumacılık, içinde barındığı tüm ögeleri yani konfeksiyon, deri, halı, mesken dokumacılığı ile büyük bir ekosistem. Tahminen katma bedel açısından istenilen düzeyde değil lakin her vakit çok büyük bir potansiyel. Bunun en âlâ örneklerinden biri İtalya. Bu ülkeye yıllık 47 milyar dolarlık ihracat katkısı sağlıyor. Finansal rasyoları açısından değil, ülkeye sağladığı güçlü ekosistem açısından çok kıymetli. Biz de ülke olarak bu bedelimizi muhafazalı ve geliştirmeliyiz.
Kamuya düşen hakikat yatırımları desteklemek ise, biz sanayicilere düşen, bu ekosistemi güçlü tutarak sürdürülebilir bir hacim yaratmak olacaktır. Bu noktada tüketici markası oluşturmak kadar endüstriyel marka olmak da çok kıymetli. Biz bu güce sahibiz. Türkiye’nin yıllık Ar-Ge harcaması yaklaşık 14 milyar dolar. Bu 3 yılda 42 milyar dolar eder. Bölük pörçük, 1 milyon o şirket 2 milyon bu şirket toplam bir gelişim sağlamak çok sıkıntı. Meğer 42 milyar doları selektif bir bakış açısıyla 3-4 bölüme yatırırsak her bölümde dünyada faal oluruz. Dokumacılık de her vakit bu dallardan birisidir.
Avrupa fuarlarındaki daralma Türkiye’ye avantaj sağlıyor
BTSO Başkanı İbrahim Burkay, Avrupa’daki fuarlarda son periyotta yaşanan küçülmeye dikkat çekerek, bunun Türkiye’de düzenlenen fuarlara olumlu yansıdığını söyledi. Burkay, “Heimtextil’de Avrupa’nın katı vize siyasetlerinin ve ekonomik belirsizliklerinin tesiriyle fuarların her geçen yıl küçüldüğünü bir sefer daha gözlemledik. Başta Çin olmak üzere Afrika ve Asya’dan bir çok iştirakçi vize zorluğu nedeniyle iştirak sağlayamadı.
Avrupa’daki bu daralma, Türkiye’de düzenlediğimiz HOMETEX üzere fuarların memleketler arası alanda daha cazip hale gelmesini sağlıyor. KFA Fuarcılık tertibinde ve TETSİAD iş birliğiyle düzenlediğimiz HOMETEX Mesken Dokumacılığı Fuarı’mız, her geçen yıl daha da büyüyor. HOMETEX’e ilgi çok yüksek. Mayıs ayında gerçekleştireceğimiz fuarda, 11 holün tamamı şimdiden doldu. Önümüzdeki yıllarda HOMETEX’i çok daha güçlü bir marka haline getireceğiz” tabirlerini kullandı.
