Bakan Kacır’dan ‘Çelik Kubbe’ açıklaması: Hızla tamamlayacağız
Kacır, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2025 yılı bütçelerine ait sunum yaptı. Kacır, konjonktürel zorluklara karşın Türkiye’nin 16 çeyrektir büyümeyi sürdürdüğünü tabir etti.
Kacır, sanayi üretim endeksinin salgın öncesi periyoda nazaran Almanya’da yüzde 10,3, İtalya’da yüzde 6,1, Fransa’da yüzde 3 ve İspanya’da yüzde 1,4 aşağıda seyrederken, Türkiye’de yüzde 19,7 yükseldiğine dikkati çekti.
Sanayi üretimi 3,2 katına yükseldi
İhracatın savunma ve havacılık endüstrinde yüzde 17,8, çelikte yüzde 8,8, otomotivde yüzde 6,4 ve kimya eserlerinde yüzde 2,5 arttığını vurgulayan Kacır, endüstride çalışan sayısının ise 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine çıktığını ve sanayi üretiminin 3,2 katına yükseldiğine işaret etti.
Yüksek teknoloji ihracatı artacak
İmalat endüstrisi katma kıymetinde dünyadaki hisselerinin yüzde 0,70’den yüzde 1,33’e ulaştığını belirten Kacır, “Yıllık ihracatımızı 36 milyar dolardan 262 milyar dolara çıkardık. İhracatımızın dünyadaki hissesi yüzde 0,55’ten 1,07’ye yükseldi. Orta yüksek ve yüksek teknolojili eserlerin ihracatını 10 milyar dolardan 97 milyar dolara çıkardık. Türkiye bugün, Çin’den Orta Avrupa’ya kadar uzanan nesilde en fazla eseri rekabetçi halde en fazla ülkeye ihraç edebilen ülkedir.” diye konuştu.
Kacır, sayıları 2’den 104’e çıkan teknoparklarda yenilikçi fikirlerin katma pahalı eserlere dönüştüğünü vurgulayarak, 11 bin 86 teşebbüsün inovasyonu sürdürdüğü teknoparklarda yürütülen proje sayısının 78 bini aştığını söyledi.
‘Türkiye ileri teknoloji üretim üssü haline gelecek’
“12. Kalkınma Planımız doğrultusunda 2028’e kadar yüksek ve orta-yüksek teknolojili eserlerin ihracatını 97 milyar dolardan 176 milyar dolara çıkaracağız” diyen Kacır, ileri teknoloji üretim üssü haline geleceklerini kaydetti.
Kacır, bu hedefle HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı’nı ilan ettiklerini belirterek, 2030’a dek ileri teknoloji alanlarında 30 milyar doların üzerinde yatırımın önünü açacaklarının altını çizdi.
Yükselen Yenilikçi Teknolojiler Daveti’ne 630 başvuru
Elektrikli Araçlar Daveti ile otomotiv bölümünü tedarik zinciriyle geleceğe hazırlayacaklarını belirten Kacır, bugüne kadar 40 binden fazla Togg’un, sahiplerine teslim edildiğini aktardı.
Kacır, dünyanın en pahalı elektrikli araç markasının 6. yılında ulaştığı üretim adedine 1,5 yılda eriştiklerini vurgulayarak, TÜBİTAK enstitülerinde de çip üretim kabiliyetlerini yeni bir üretim tesisiyle taçlandıracaklarını aktardı.
“Yüksek teknoloji yatırımlarına AR-GE’den yatırıma uçtan uca takviye sağlayan ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Atağı Programı’na muvaffakiyetle devam ediyoruz. Bugüne kadar desteklediğimiz projeler tamamlandığında cari açığın kapanmasına yılda 7,2 milyar dolar katkı sağlayacağız. Bağlantı, iklim, biyoteknoloji ve afet teknolojileri üzere geleceğin teknolojilerine taraf verecek alanlara odaklanan, bu yıl çıktığımız Yükselen Yenilikçi Teknolojiler Çağrısı’nda 630 yeni yatırım için müracaat gerçekleşti. Bu yıl, TÜBİTAK programlarında 185 üniversite ve 2 bin 750 firmanın 9 bin 700 projesine 8,4 milyar lira dayanak sağladık. Desteklediğimiz ulusal araştırma altyapılarının sayısını 11’e yükselttik. Teknoloji Geliştirme Bölgelerine bugüne dek 11 milyar liralık altyapı takviyesi sunduk, 2025’te 900 milyon lira kaynak sağlayacağız.“
Kacır, geçerli tescile sahip sınai mülkiyet portföyünü bu periyotta 93 binden 2 milyona çıkardıklarını belirterek, geçen yıl 1826 milletlerarası araştırma raporuyla memleketler arası patent araştırma ve inceleme otoriteleri ortasında 9’uncu, yerli patent müracaatlarında dünyada 12’nci, marka müracaatlarında 4. ve tasarım müracaatlarında 2. sıraya yükseldiklerini söyledi.
‘165 milyar lira meblağında 1865 yatırımı teşvik ettik’
Sanayide karbon ayak izini azaltma, güç verimliliğini artırma ve yenilenebilir güç kullanmada kararlı olduklarının altını çizen Kacır, şu bilgileri paylaştı:
“TÜBİTAK takviyesiyle yeşil teknolojilerin Türkiye’de geliştirilmesine yönelik 600 milyon lira bütçeli 74 AR-GE projesini hayata geçiriyoruz. AB Hudutta Karbon Düzenlemesini kesimlerimiz için fırsata dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Yeşil dönüşümde avantajlı finansman sağlayacak Türkiye Sanayi Karbonsuzlaşma Yatırım Platformunun konseyimi için memleketler arası paydaşlarımızla çalışmalara başladık. Bu programla 3 milyar avroluk kaynağı endüstrimize sunmayı hedefliyoruz. Dünya Bankası ile sürdürdüğümüz proje kapsamında 2025’te OSB’lerimizin 6 milyar 300 milyon liralık yeşil altyapı yatırımlarını destekleyeceğiz. Bu yılın 10 ayında güç verimliliği ve geri kazanımı, yenilenebilir güç, atık geri kazanımı ve bertarafı, etraf yatırımları mevzularında 165 milyar lira meblağında 1865 yatırımı teşvik ettik.”
Temiz güç kaynaklarına yönelik çalışmaları hızlandırdıklarını belirten Kacır, nükleer güç teknolojilerine yönelik AR-GE programı başlatacaklarını duyurdu.
Kacır, yapay zeka davetleriyle firma ve kamu kurumlarının gereksinim duyduğu yapay zeka tahlillerinin Türkiye’de geliştirilmesi için 96 milyon lira bütçeli 30 projeyi desteklediklerini ve Türkçe datalarla zenginleştirilen, birinci temel yapay zeka büyük lisan modelini TÜBİTAK’ta geliştirdiklerini kaydetti.
Çelik Kubbe süratle tamamlanacak
TÜBİTAK SAGE ve ROKETSAN bünyesinde yürütülen süpersonik süratte çalışan ramjet itki sistemleri geliştirme çalışmalarının sürdüğünü belirten Kacır, şunları kaydetti:
“Savunma endüstrimizin bu düzeylere gelmesi için takviyelerimizi esirgemedik. 2002’den bugüne savunma endüstrisinde 886 yatırım için teşvik dokümanı düzenledik. 156 milyar lira sabit yatırımın önünü açtık. 19 bin çalışanın istihdam edildiği 67 AR-GE ve Tasarım Merkezi’ne 172 milyar 300 milyon lira takviye sağladık. Teknoparklarımızda savunma sanayi alanında 291 firmamız 5 bin 850 araştırmacıyla teknoloji geliştirmeye devam ediyor. TÜBİTAK aracılığıyla 1493 savunma sanayi projesine ve 2 bin 233 bilim insanı ve gencimize 38 milyar 300 milyon lira takviye sağladık. Stratejik kurumlarımız için uçtan uca inançlı ses, data ve imaj haberleşmesi sağlayan sistemleri üretiyoruz. Hiç kimsenin Türkiye’ye ziyan vermeyi aklından dahi geçiremeyeceği bir caydırıcılık düzeyine kesinlikle geleceğiz. Farklı irtifa ve menzildeki hava tehditlerine karşı ülkemiz için güvenlik kalkanı görevi görecek hava savunma sistemi Çelik Kubbe’nin geliştirmesini süratle tamamlayacağız. Uzun menzilli füze geliştirme kabiliyetlerimizi daha ileri seviyelere taşıyacağız. Ülkemizin istikbalini tehdit edecek planlara asla geçit vermeyeceğiz.”
