ASO Başkanı Seyit Ardıç: Yüzde 60 faizle bırakın yeni yatırımı, mevcut üretim durur

Ferit PARLAK

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç, “Yüzde 60’ların üzerine çıkan bir kredi mali­yeti ile endüstricinin, bırakın ya­tırım yapmayı, üretimine de­vam edebilmesi bile mümkün değil” dedi. Muğla Dalaman’da yapılan ASO 2025 yılı Meslek Komiteleri Ortak Toplantı­sı’nda konuşan Lider Ardıç, mevcut durumda enflasyonla çabada denetimin kaybe­dilmemesi gerektiğini lakin endüstricinin dayanacak gücü­nün kalmadığını söyledi.

“Fırsat çok; kıymetlendirmek için kredi yok…”

Ardıç, “Dünyadaki mevcut gelişmeler ülkemize global üretim üssü olabilme fırsatı­nı beraberinde getirirken; kre­diye ulaşmanın ve maliyetinin yüksek olduğu bir ortamda fır­satları nasıl değerlendirece­ğiz? Nasıl üretim üssü haline geleceğiz? İhracat ve istihda­mı nasıl artıracağız?” formunda konuştu.

Ardıç, “Enflasyonla uğraş kapsamında uygula­nan para siyasetinin, tüketi­me yönelik krediler kısıp, üre­tim için kullanılan kredilerin artırılması gerekiyor. Fiyat ar­tışı yalnızca talep fazlalığından değil arz açığından da ortaya çıkar. Üretmediğimiz malın fi­yatı yükselir” dedi.

“Faiz bu ay %40’a inecekti 49 oldu; başa döndük”

ASO Başkanı Ardıç enflas­yonla mücadeleye değindi ve son bir ayda yurt içinde yaşa­nan gelişmelerin enflasyon beklentilerini olumsuz etkile­diğinin altını çizerek, şunları söyledi: “Merkez Bankası Ara­lık 2024’te başladığı faiz indi­rim döngüsünü sonlandırdı. Aslında biz endüstriciler nisan­da 250 baz puanlık indirim ile siyaset faizini yüzde 40 sevi­yelerine düşeceğini bekliyor­duk.

Geldiğimiz nokta gece­lik borç verme faizinin yüzde 49 çıkmasıyla, aslında faizler­de 9 puanlık artışla karşı kar­şıya kaldık. Yeni iktisat yö­netimimizin başlattığı dezenf­lasyonist programla 22 aydır enflasyonla gayret ediyo­ruz. Biz endüstriciler hem yük­sek enflasyonun hem de yük­sek faizin ortaya çıkardığı çok­lu tahribatla ayakta kalmaya çalışıyoruz. Umudumuz enf­lasyonda güzelleşmeyle faizlerin de makul düzeye gelmesiydi. Maalesef başa döndük.”

“Coğrafyanın yüzde 30’u tarım toprağı, ama…”

Başkan Ardıç, martta gı­da enflasyonun yüzde 4.94 ile manşet enflasyonun iki katı olduğuna dikkat çekerek, “Yıl­lık besin enflasyonumuz ise OECD’deki en yüksek ülke­den 3 kat fazla. Buna bir de ni­sandaki zirai don felaketinin sonuçlarını ekleyecek olur­sak, önümüzdeki devirde gı­da enflasyonu çok daha ürkü­tücü boyutlara ulaşabilir. Gı­da fiyatlarındaki artış, düşük ve orta gelirlilerin alım gücü­nü önemli halde etkiliyor.

Top­lumsal refah üzerinde derin tesirler yaratan besin enflasyo­nunun denetim, besin arzının ise kesinlikle garanti altına alın­ması gerekiyor” dedi. Tarım ve hayvancılığın geliştirilme­si ve korunmasının, besin ar­zının sağlanmasında kilit rol oynadığını lisana getiren Ardıç, “Anadolumuzun verimli top­raklarında nerede yanlış yap­tık, neden tarım ve hayvancılık ülkemizde hala sorun olmaya devam ediyor? Şapkamızı önü­müze koyup düşünmemiz ge­rekiyor” diye konuştu.

Egemenliğin yolunun su, gı­da ve gücün bağımsızlığın­dan geçtiğini vurgulayan Ar­dıç, “Su olmayınca ot olmaz, ot olmayınca hayvancılık olmaz, et olmaz. Su olmayınca tarım olmaz, besin olmaz” dedi. Ardıç, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen hafta Silvan Tüneli’nin hafriyat başlangıç törenindeki ifa­delerini çok bedelli bulduğu­nu tabir ederek “Görünen o ki, petrol ve doğal gaz için yapılan savaşlar, önümüzdeki dönem­de su kaynakları için yapıla­cak” açıklaması yaptı.

“Tekno-feodal lordlar dönemi…”

Günümüzde tekno-feoda­lizm isminde yeni bir ekonomik düzenle kapitalizmin dönü­şüm sürecine girdiğini söyle­yen Ardıç, “Feodal tertipteki toprak sahiplerinin yerini alan teknoloji devleri; dijital altya­pılar, platformlar ve kullanı­cı dataları üzerinde hâkimiyet kuruyor. Sanayi bölümü de bu tekno-feodal tertibin tesiri altında dönüşüm yaşıyor. En­düstri 4.0, yapay zekâ, otomas­yon, büyük bilgi üzere yenilikler­le sanayi üretimi süratle dijital­leşiyor” diye konuştu.

“Teknolojik eser ihracatında ortalamanın çok altındayız”

Çin ve ABD’nin global teknoloji yarışında liderliklerini sürdürebilmek için kamu ve özel kesim vasıtasıyla büyük yatırımlar yaptıklarına dikkat çeken Ardıç, Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatı, Ar-Ge ve inovasyon datalarını sıralayarak, şunları söyledi: “Toplam ihracatımız içinde yüksek teknolojili eserlerin hissesi yüzde 3.8 ile yaklaşık yüzde 20’ler civarında seyreden global ortalamanın hayli altında.

Bu sayılar, üretimdeki eser çeşitliliğinin teknoloji odaklı büyüme dönüşümde kâfi olmadığımızı gösteriyor. Bu bağlamda, teknolojik dönüşüm gayelerimizi gerçekleştirmek için inovasyona dayalı daha güçlü bir strateji ve kararlı uygulamalara gereksinim duymaktayız. Maalesef mevcut bilgiler Ar-Ge harcamalarında şimdi istenilen düzeyde olmadığımızı gösteriyor.

OECD sayılarına nazaran, Ar- Ge harcamalarımızın gayri safi yurt içi hasılamıza oranı, emsal gelişmekte olan ülkelerle kıyaslandığında düşük kalıyor. Ar-Ge harcamalarının Gayri Safi Yurt İçindeki hissesi 2023’te 1,42 düzeyinde. Bu oran yüzde 2,2 olan Avrupa Birliği ortalamasının da epey altında. Megatrend olarak isimlendirilen gelişmelere yönelik hem yenilikçi hem de proaktif siyasetler geliştirmek üzere, mevcut durumu ve geleceğe yönelik perspektifi ortaya koymamız gerekiyor.”

ASO Teknoloji Üssü ile 18 bin istihdam, 1.5 milyar $ ihracat…

Ankara Sanayi Odası’nın bu noktada çalışmalarına başladığı ASO Teknoloji Üssü projesinin fizibilite çalışmasının tamamlandığını belirten Lider Ardıç, şu bilgileri verdi: “Ürün geliştirme ve üretim odaklı Ar-Ge yaklaşımıyla yeni bir teknopark modeli olan projemiz, 440 bin metrekaresi kullanılabilir olmak üzere toplam 1,2 milyon metrekare alan üzerinde konuşlanacak.

Farklı kiralama ve paydaşlık modeliyle inşa edeceğimiz yeni model teknoparkımız ASO Teknoloji Üssü, kentimizin endüstrisi başta olmak üzere ülkemiz iktisadına, yüksek teknolojili ve katma bedelli üretim manasında çok değerli katkı sağlayacaktır. Tam kapasiteye ulaşmasıyla birlikte 843 firma, 18 bin yeni nitelikli istihdam ve 1.5 milyar dolar ihracata katkı öngörmekteyiz.”