Akdeniz’de kuraklık derinleşiyor

Müjde DEMİR-MERSİN

İklim değişikliğiyle birlik­te süratle artan global ısın­ma, kuraklığı kaçınılmaz hale getiriyor. Her 10 bin yılda bir yaşanan doğal ısınma-soğu­ma döngüsü bu sefer insan etki­siyle hızlandı ve tehdit boyutuna ulaştı. Bilhassa Akdeniz Bölge­si; yağış azlığı, su kıtlığı, kurak­lık ve deniz düzeyindeki artış­larla karşı karşıya. Bahisle ilgi­li DÜNYA’ya konuşan Mersinli yetkililer, bölgedeki tarım rekol­tesinin düştüğünü, hastalıkların arttığını ve klâsik üretim şe­killerinin yetersiz kaldığını söy­ledi.

“Yeşil dönüşüm artık ertelenemez”

Mersin Ticaret ve Sanayi Oda­sı (MTSO) Yönetim Kurulu Baş­kanı Hakan Sefa Çakır, “Sanayi, tarım, turizm ve lojistik üzere tüm dallar tabiatla uyumlu hale gelmeli. Kimyasal kullanım azal­tılmalı, sanayi atıkları arıtılmalı, karbon salınımı düşürülmeli ve yeşil güce geçiş hızlanmalı” diyerek, yeşil dönüşümün artık ertelenemeyecek bir mecburilik olduğunu vurguladı. Ulusal ve bölgesel planların kâğıt üzerinde kalmaması gerektiğini belirten Çakır, su savaşlarının, çok daha yıkıcı olabileceğine dikkat çekti.

2025 yılını yeşil dönüşüm yılı ilan ettiklerini anımsatan Çakır, “Tarımın merkezi pozisyonunda olan bir vilayet olarak şimdiden Mer­sin Tarım Teknoparkımız çatı­sı altında, üniversitelerimiz ve bitkisel üretim araştırma ensti­tülerimizle daha az su gerekti­ren yeni eser desenleri çalışma­larına başladık. “Küresel İklim Değişikliğine Adaptasyonda Bit­kilerin Sesine Kulak Ver” bu ça­lışmaları kapsayan değerli pro­jelerimizden biridir. Avrupa Di­jital İnovasyon Merkezi- ADİM, bu amaçların en kıymetli ağıdır. MTSO olarak, hem fon almaya hem de ADİM – Avrupa Dijital İnovasyon Merkezi unvanını al­maya hak kazanan Türkiye’de­ki 5 konsorsiyumdan biri olduk. MTSO bu beş konsorsiyumdan biri olan; AGRİNOVATE çatısı altında, tarım kesimindeki diji­tal ve yeşil dönüşümünde ve ku­raklık meselesinde, Mersin ola­rak muvaffakiyet öyküsü yazacağımıza inanıyorum” dedi.

“Ciddi bir su sıkıntısıyla karşı karşıyayız”

Tarsus Ticaret Borsası Meclis Başkanı Murat Kaya da son periyotta birçok bölgede yaşanan su meselesinin bölgede de kendisini göstermeye başladığına işaret etti. Murat Kaya, “Bugün bizler Türkiye’nin en verimli topraklarından birine sahip Çukurova bölgesinde yaşıyoruz. Çukurova bölgesinde de önümüzdeki günlerde bizi çok önemli bir su badiresi bekliyor. Barajlarda çok önemli su zahmetleri var. İsraftan kaçınmazsak önümüzdeki günlerde çok önemli bir su badiresi ile karşı karşıya kalacağız” dedi.

“Suya olan muhtaçlığımız artacak”

Tarsus Ticaret Borsası Lider Yardımcısı Kemal Süheyl Batmaz ise Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2024- 2025 yılı son 5 aya ilişkin datalarına nazaran, ülkede yağışların azaldığını, sıcaklığın artmasıyla kuraklık riskinin arttığını kaydetti. Batmaz, “Bölgemizin su yılı yağışı 282.2 mm, normali 443.8 mm ve 2024 su yılı periyot yağışı 401.9 mm’dir. Yağışlarda normaline nazaran yüzde 36, 2024 su yılı devir yağışına nazaran yüzde 30 azalma gerçekleşti. Uzmanlar, muhtemel kuraklığa karşı acil tedbirler alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Üyelerimiz de suya erişim konusundaki meseleleri giderek daha fazla lisana getirmektedir. Bölgenin su varlığı ve tasarrufu ele alınmalı, suya uygun tarım yapılmasının kıymeti öne çıkarılmalıdır. Bilhassa tropikal ve subtropikal bitki üretiminde, su tüketimi yüksek ve düşük eserler ortasında bir istikrar kurulması kıymet arz etmektedir. Bölgemiz, süratle kurak bir kent haline gelirken, uzun vadeli yatırımlar gerektiren su tüketimi yüksek eserlerin üretimini stratejik bir bakış açısıyla değerlendirmeliyiz. Suya nazaran üretim planlaması, bölge tarımı için kritik bir mevzudur. Hakikat bir planlama ile hem su kaynaklarını koruyacak hem de üreticinin ekonomik sürdürülebilirliğini sağlayabiliriz” diye konuştu.

“Küresel iklime nazaran tarım planlaması şart”

Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, küresel iklim de­ğişikliğinin tesirlerinin Türki­ye’de ve bilhassa Mersin bölge­sinde önemli biçimde hissedildi­ğini belirterek, su krizine karşı tarımda yeni bir yol haritası oluşturulması gerektiğini vur­guladı. Son 4-5 yıldır yağmur ve kar yağışlarının azalmasının su kaynaklarını olumsuz etkiledi­ğine dikkat çeken Yılmaz, “Bu yıl kar neredeyse hiç yağmadı, barajlarımız dolmayı bırakın, gereksinim duyulan düzeylere bi­le ulaşamadı. Yağmur yağıyor ancak nizamlı değil; sel, don ve dolu üzere felaketlerle birlikte geliyor, tarıma büyük ziyan veriyor” dedi. Bölgenin büyük oranda sulu tarıma dayandı­ğını hatırlatan Yılmaz, mevcut iklim şartlarına uygun, suyu daha az tüketen eserlere yö­nelmenin ehemmiyetine dikkat çek­ti. “Limon ve portakal üzere suya ağır gereksinim duyan eserler yerine, mısır, nohut ve ejder meyvesi üzere alternatiflere yö­nelmeliyiz. Bu değişim hem su tasarrufu sağlar hem de üre­ticiyi korur” diye konuşan Yıl­maz, Mersin’de yırtıcı sulama usullerinin büyük oranda terk edildiğini de belirterek, ül­ke genelinde bu bahiste daha fazla kontrol ve yönlendirme yapılması gerektiğini söyledi.