ABD’de mahkeme Eylem Tok ve oğlunun iadesini erteledi! 28 günlük süreç nasıl işleyecek?

İstanbul’da ehliyetsiz kullandığı aracıyla Oğuz Murat Aci’nin vefatına neden olan Timur Cihantimur ve ABD’ye kaçıran annesi Eylem Tok’un iadesiyle ilgili mahkeme, Aksiyon Tok ve oğlu Timur Cihantimur’un Türkiye’ye iadesini onaylamıştı. Lakin mahkeme, ABD’de görülen davada savunma avukatlarının talebi üzerine 28 günlük ek bir yasal süreç tanıdı.
“Teslim buyruğu çabucak çıkmayacak”
Eylem Tok’un avukatı Jennifer M. Herrmann, müvekkilinin iadesinin durdurulması için mahkemeye müracaatta bulundu. Bu gelişme üzerine davaya bakan savcı Kristen Kearney, mahkemeye sunduğu dilekçede ABD hükümetinin süreçle ilgili tavrını açıkladı.
Savcı Kearney, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, mahkemenin iade kararına karşın Tok ve Cihantimur’un teslim edilmesi istikametinde çabucak bir buyruk çıkarmayacağını belirtti. 28 gün boyunca iade süreçlerinin durdurulacağı ve bu müddet zarfında sanıkların türel itiraz haklarını kullanabilecekleri tabir edildi.
Habeas başvurusu süreci etkileyebilir
Savcılığın dilekçesinde, Aksiyon Tok ve Timur Cihantimur’un mahkemenin kararına itiraz edebilmek için 28 günlük bir müddete sahip olduğu vurgulandı. Şayet bu mühlet içinde Habeas Corpus başvurusu yapılırsa, mahkemenin bu başvuruyu değerlendirmeden iade sürecinin ilerlemeyeceği kaydedildi.
Ancak, mahkeme Habeas başvurusunu reddederse, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın iade için teslim buyruğu çıkarabileceği belirtildi. Mahkeme aksi tarafta bir karar almadığı sürece, bu noktadan sonra iadenin rastgele bir vakitte gerçekleşebileceği aktarıldı.
Hakim Donald L. Cabell’in kararı
Savcılığın sunduğu dilekçenin akabinde, davaya bakan Hakim Donald L. Cabell elektronik sistem üzerinden kararını paylaştı. Kararda, “Mahkeme, ABD hükümetinin sunduğu Hareket Tok’un iadesine ait onay ve taahhüt evrakını imzalayarak Dışişleri Bakanlığı’na iletecek. Ancak, ABD Dışişleri Bakanlığı bu belgenin kayda geçtiği tarihten itibaren 28 gün boyunca Tok’u Türkiye’ye teslim etmeyecek. Tok’un bu müddet içinde Habeas Corpus dilekçesi sunması durumunda, mahkeme bu başvuruyu değerlendirmeden ABD idaresi iade sürecini ilerletmeyecek.” sözlerine yer verildi.
İade kararı daha evvel verilmişti
Hakim Donald Cabell, 11 Şubat’ta aldığı kararla Timur Cihantimur ve Aksiyon Tok’un Türkiye’ye iadesinin uygun olduğuna hükmetmişti. Türkiye ile ABD ortasında yürürlükte olan Hatalıların İadesi Muahedesi kapsamında, sanıkların Türkiye’ye teslim edilmesi istikametinde karar verilmişti.
Habeas Corpus başvurusu nedir?
Habeas Corpus, Latince kökenli bir hukuk terimidir ve temel olarak “kişi özgürlüğünü koruma” prensibine dayanır. Bu müracaat, bir kişinin hukuka ters biçimde gözaltında yahut tutuklu olduğunu argüman etmesi durumunda, mahkemeden özgür bırakılmasını talep etmesine imkan tanır.
Habeas Corpus başvurusu yapıldığında, mahkeme kişinin tutukluluk yahut gözaltı şartlarını kıymetlendirir. Şayet tutukluluğun hukuka uygun olmadığına karar verilirse, kişinin özgür bırakılmasına hükmedebilir.
Eylem Tok ve Timur Cihantimur’un davasında, bu müracaat yapılırsa ABD mahkemesi mevzuyu değerlendirmeden iade süreci ilerlemeyecek ve dava daha uzun bir sürece yayılabilecektir.