AB, Rusya’dan gaz ithalatını kademeli şekilde sonlandıracak
AB Kurulu, Rusya’dan gaz ve petrol ithalatını kademeli biçimde bitirecek bir yasa teklifi hazırladı.
Teklife nazaran, üye ülkelerde Rusya kaynaklı olan boru çizgisi gazı ve LNG evreli olarak kullanımdan kaldırılacak.
Üye ülkeler, Rusya’dan doğal gaz ve petrol ithalatını sonlandıracak tedbirleri ve adımları içeren planlar hazırlayacak.
İthalat yasağı kapsamında, yeni kontratlarla Rusya’dan gaz alımı 1 Ocak 2026’dan itibaren sona erecek.
17 Haziran 2025’ten evvel imzalanan kısa vadeli kontratlar kapsamındaki gaz ithalatı 17 Haziran 2026’ya kadar devam edecek. Denize kıyısı bulunmayan ülkelere yönelik olan ve uzun vadeli mukavelelere bağlı olarak yapılan boru çizgisi gaz teslimatlarına 2027 sonuna kadar müsaade verilecek.
Uzun vadeli mukaveleler kapsamındaki ithalatlar 2027 sonuna kadar durdurulacak.
Böylece, 1 Ocak 2028 tarihinde AB’nin Rus gazı kullanımı fiilen sona ermiş olacak.
Rusya yahut Rus teşebbüsleriyle LNG terminal hizmetleri için uzun vadeli mukavele yapılması da yasaklanacak. Kelam konusu terminal kapasitesi alternatif tedarikçilere yönlendirilecek.
Aşamalı yaklaşımla Rus gazının ithalatının sonlandırılmasının güç fiyatları üzerindeki mümkün tesirleri ve arz güvenlik sıkıntıları riskinden kaçınılacak.
Rus gazına ait tedarik mukavelelerini elinde bulunduran şirketler Komiteye bilgi sağlamak zorunda olacak.
AB Kurulu ve AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı (ACER) süreci yakından takip edecek. Güç arz güvenliği açısından bir tehdit ortaya çıktığında gerekli acil tedbirler alınacak.
Söz konusu yasa teklifinin yürürlüğe girmesi için AB Kurulunda üye ülkelerin nitelikli çoğunluğu ve Avrupa Parlamentosu (AP) onayı gerekiyor.
AB, 2021 yılı prestijiyle kullandığı doğan gazın yüzde 45’ini Rusya’dan tedarik ediyordu. AB’nin Rusya’dan gaz tedarik oranı geçen yıl yüzde 19’a kadar geriledi.
Pek çok AB ülkesi hala Rusya’dan LNG ve boru çizgisi gazı almayı sürdürüyor.
AB’nin petrol ithalatında Rusya’nın hissesi da 2022 yılında yüzde 27 düzeyindeyken son devirde yüzde 3’e kadar düştü.
Macaristan ve Slovakya karşı çıkıyor
Öte yandan, kelam konusu gaz alım yasağına güç fiyatlarını artıracağı gerekçesiyle Macaristan ve Slovakya karşı çıkıyor.
