Suriye’ye ihracatta rahatlatan hamle

Güneş DOĞDU SOYLU

Suriye’de Beşar Esad rejimi­nin akabinde kurulan geçi­ci hükümet, Türkiye sını­rından gelen ithal eserlere uygu­lanan gümrük vergilerini yüzde 300 ila yüzde 500 oranında artır­ma kararına ihracatçılardan ge­len reaksiyonlar karşılık buldu. Son günlerde Suriye’nin Türkiye’ye yönelik yüksek gümrük vergileri ve hudut kapılarında uzanan TIR kuyrukları gündem olurken, Ti­caret Bakanlığı’ndan açıklama geldi. Bakanlık mevzuyla ilgili isti­şareler yapıldığını ve bu hafta gö­rüşmelerin devamı olarak yüz yü­ze toplantı planlandığını söyledi.

Bakanlık, Suriye’de yeni yöne­timin 11 Ocak tarihinde ülke ge­nelindeki tüm gümrük idarele­rinde tek tip vergilendirme sis­temine geçtiğini ve yürürlüğe konulan bu vergi sisteminin Su­riye’nin tüm hudut kapılarında ve gümrük yönetimlerinde birebir formda uygulandığını söyledi.

Bakanlığın açıklamasında ül­keler ortasında tekrar ve bu kere daha kapsamlı bir hür ticaret muahedesinin hayata geçirilmesi ile ilgili olarak da istekliliğin kar­şılıklı olarak paylaşıldığı da belir­tildi. Sorunu birinci olarak gündeme taşıyan Güneydoğu Anadolu Hu­bubat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Celal Kadooğlu sorunla­rın tahlili için Ticaret Bakanlı­ğının devreye girerek Suriyeli yet­kililerle ikili temas sağladıkları­nı ve önümüzdeki hafta içerisinde yüz yüze görüşmelerin sağlanarak meselelerin ortadan kaldırılacağı­na inandığını söz etti.

Türkiye Suriye ikili ilişkileri­nin her iki ülke iktisadı içinde büyük değer taşıdığına dikkat çe­ken Lider Celal Kadooğlu 2024 yılından Türkiye genelinden Su­riye’ye toplam 217 milyon 544 bin dolarlık hububat bakliyat ih­racatı gerçekleştirildiğini ve bu sayının 283 milyon dolarlık kıs­mında Güneydoğulu ihracatçı­lar tarafından gerçekleştirildi­ğinin altını çizerek Suriye süreksiz hükümeti tarafından yeni uygu­lanmaya başlanan gümrük tari­felerinin yine gözden geçiril­mesi gerektiğini vurguladı.

Su­riye süreksiz hükümeti tarafından gümrük vergilerinin yüzde 300- 500 ortasında arttırılmasının iki ülke ortasındaki ticareti olum­suz etkileyeceğini ve bu uygu­lamanın Suriyeli vatandaşların çok büyük bir enflasyon altın­da ezilmesine neden olacağını da lisana getiren Lider Kadooğ­lu mevzuyu gündeme getirdikten sonra Dışişleri Bakanlığı ve Ti­caret Bakanlığının devreye gire­rek Suriyeli yetkililerle görüşme başlattığını ve bu görüşmelerin sonuçlarının bu hafta içerisin­de netleşeceğine, yanlış hesabın Şam’dan döneceğine inançları­nın sonsuz olduğunu, bütün ge­lişmeleri yakından takip etmeye devam edeceklerini lisana getirdi.

“Türkiye’nin maksadında Suriye yeni idaresiyle hür ticaret mutabakatı olmalıdır”

Suriye’deki yeni idarenin aldığı kararla Türkiye’den ithal edilen malların gümrük vergilerinde yüzde 300’e varan artışların yaşanması iki ülke ortasındaki ticareti durma noktasına getirirken, Gaziantep Milletvekili Bünyamin Bozgeyik, “Hedefimiz iki ülke ortasında hür ticaret muahedesinin yapılmasıdır” dedi.

Alınan kararın Gaziantep ile birlikte bölge vilayetlerinin iktisadını de olumsuz tarafta etkilediğini söz eden Milletvekili Bozgeyik, mevzunun takipçisi olduklarını tabir etti. Milletvekili Bozgeyik, önümüzdeki hafta yapılacak olan yüz yüze görüşmelerde iki ülkenin de beklentilerini karşılayacak bir formül üzerinde uzlaşma sağlanacağına inandıklarını belirterek, şunları söyledi: “Yeni Suriye idaresine bağlı Suriye Kara ve Deniz Geçişleri Yönetimi, 11 Ocak’ta ülkenin tüm hudut kapılarında uygulanan gümrük tarifelerinin birleştirilmesi kararı almıştı.

Karar sonrasında Türkiye’den ithal edilen malların gümrük vergisinde yüzde 300’e varan artış meydana gelince ihracatımız olumsuz etkilendi. Sorunun tahlili için iki ülke yetkilileri ortasındaki görüşmeler devam ediyor. Bir formül bulunacağına inanıyorum. Bu bahis ülkemiz ve bölgemiz iktisadı için çok değerli. AK Parti’nin bölge milletvekilleri olarak mevzuyu yakından takip ediyoruz.”

Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş münasebetiyle ülkenin büyük ölçüde harabeye döndüğünü belirten Milletvekili Bozgeyik, Suriye’de yine ekonomik kalkınma sürecinin hayata geçirilmesi, Suriye halkının gereksinim duyduğu eserlere uygun şartlarda erişimin sağlanması ve Suriye’nin yine inşa faaliyetleri kapsamında muhtaçlık duyduğu eserlerin ülkeye ulaştırılması konusunda Türkiye’nin etkin gayret içerisinde olduğuna dikkat çekti.

Bozgeyik, açıklamasında şu tabirlere yer verdi: “Suriye, uzun yıllardan bu yana en bölgemizden en fazla ihracat yapılan ülkeler ortasında yer almaktadır. Önümüzdeki süreçte Suriye ile olan karşılıklı ticari bağlantılarımızın daha da gelişmesini bekliyoruz. Zira yeni Suriye hükümetinin en güçlü destekçilerinden birisi Türkiye’dir. Türkiye olarak Suriye’nin yine kalkınması, ülkeye barış ve huzurun hakim olması konusunda her türlü dayanağı vermeye devam edeceğiz.

Suriye’nin kalkınma çalışmalarına yönelik sürecin tamamında, ülkemizin firmaları faal bir biçimde katkı sunmaya devam edecektir. Hasebiyle iki ülke ortasında yeni bir devir başlamıştır. Yeni devirde her iki ülkenin de ortak maksatları doğrultusunda işbirliğinin daha da güçleneceğine inanıyorum. Türkiye’den ithal edilen mallara uygulanan gümrük tarifeleri önümüzdeki hafta yapılacak yüz yüze görüşmelerde ele alınacaktır. Görüşmelerden olumlu sonuç çıkmasını bekliyoruz. Lakin komşu ülke, kardeş ülke Suriye ile temel maksadımız karşılıklı hür ticaret muahedesinin yürürlüğe konulması olmalıdır.”