20. Küresel Riskler Raporu yayımlandı, büyük tehditler sıralandı

Dünya Ekonomik Forumu bugün 20. Global Riskler Raporu’nu yayınladı. Raporda yer alan anket sonuçlarına nazaran, ekonomik riskler daha az ön planda görülüyor. Lakin, toplumsal ve jeopolitik tansiyonlarla temaslı olarak yeniden de değerli bir tasa kaynağı olarak görülüyor.

20. Global Riskler Raporu artan jeopolitik, çevresel, toplumsal ve teknolojik zorlukların istikrarı ve ilerlemeyi tehdit ettiği, giderek parçalanmış bir global görünümü ortaya koyuyor.

Rapor, 2024 yılının eylül ve ekim aylarında 900’den fazla global risk uzmanı, siyaset yapan ve dal önderinin katıldığı görüş anketine dayanıyor.

Acilen dikkate alınması gereken riskler

Raporda, 2025 yılı için en kıymetli ve hemen dikkate alınması gereken risk, devlet temelli silahlı çatışma olarak belirlendi.

Yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon ise, toplumsal ahengi ve idareye olan itimadı zayıflatarak ulusal ve milletlerarası bölünmeleri artırma potansiyeliyle ikinci yıl üst üste en kıymetli kısa vadeli risklerin başında yer alıyor.

Aşırı hava olayları, toplumsal kutuplaşma, siber casusluk ve savaş da öteki kısa vadeli riskler ortasında yer alıyor.

Uzun vadeli riskler

Uzun vadeli risk görünümünde ise çevresel riskler, öne çıkıyor. Çok hava olayları, biyolojik çeşitlilik kaybı, ekosistemin çöküşü, dünya sistemlerindeki kritik değişiklikler ve doğal kaynakların kıtlığı üzere çevresel riskler 10 yıllık risk sıralamasını domine ediyor.

Yanlış bilgilendirme, dezenformasyon ve yapay zeka teknolojilerinin olumsuz tesirleri üzere teknolojik riskler de uzun vadeli görünümü gölgelendiren riskler ortasında yer alıyor.

“Riskler hiç bu kadar yüksek olmamıştı”

Dünya Ekonomik Forumu Genel Müdürü Mirek Dušek, liderlerin ya iş birliğini teşvik edeceklerini ya da artan istikrarsızlıkla yüzleşeceklerinin altını çizip şu açıklamalarda bulundu:

“Artan jeopolitik tansiyonlar, global inancın azalması ve iklim krizi, global sistemi daha evvel her zamankinden fazla zorluyor. Bölünmelerin derinleştiği ve birbirini takip eden risklerle işaretlenmiş bir dünyada, global önderlerin tek seçeneği var: ya iş birliği ve dayanıklılığı teşvik edecekler ya da artan istikrarsızlıkla yüzleşecekler. Riskler hiç bu kadar yüksek olmamıştı.”

Çalkantılı bir global görünüm bekleniyor

Katılımcıların yaklaşık üçte ikisi, 2035 yılına kadar bilhassa artan çevresel, teknolojik ve toplumsal zorluklarla şekillenen çalkantılı yahut fırtınalı bir global görünüm bekliyor.

Ankete katılanların yarısından fazlası, memleketler arası iş birliğinin parçalanması ve bunun yaygınlaşmasıyla önümüzdeki iki yıl içinde kimi istikrarsızlıkların ortaya çıkmasını bekliyor.

Uzun vadeli projeksiyonlar, iş birliği düzeneklerinin artan baskı altında kalacağına ve daha büyük zorluklara işaret ediyor. Eşitsizlik ve toplumsal kutuplaşma üzere toplumsal riskler hem kısa hem de uzun vadeli risk sıralamalarında öne çıkıyor.

Yasa dışı ekonomik faaliyetler, artan borç yükleri ve stratejik kaynakların ağırlaşması üzere bahislerde artan telaşlar, global ekonomiyi önümüzdeki yıllarda istikrarsızlaştırabilecek kırılganlıkları ortaya koyuyor. Tüm bu meseleler, iç istikrarsızlığı artırma ve idareye olan inancı zayıflatma riski taşıyor, bu da global zorluklarla başa çıkma gayretlerini daha da karmaşık hale getiriyor.

“Yenilenen gayretlere hemen muhtaçlık var”

Dünya Ekonomik Forumu Küresel Riskler Girişimi Başkanı Mark Elsner ise eylemsizliğin sonuçlarının gelecek jenerasyonları etkileyebileceğinden şöyle bahsetti:

“Çatışmalardan iklim değişikliğine kadar karşı karşıya olduğumuz birbirine bağlı krizler koordineli ve kolektif hareketleri gerektiriyor. İtimadı yine inşa etmek ve iş birliğini teşvik etmek için yenilenen gayretlere ivedilikle muhtaçlık var. Eylemsizliğin sonuçları gelecek jenerasyonlar boyunca hissedilebilir.”