Enerji üreticileri daha fazla yatırım ve teşvik istiyor
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Lideri İbrahim Erden, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon gayeleri doğrultusunda rüzgar gücünün çok daha fazla önceliklendirilmesi gerektiğini söyledi.
Ülkemizin rüzgâr gücü potansiyeli açısından Avrupa’da kıymetli bir konuma sahip olduğunu, kurulu rüzgâr gücü kapasitesinin 2024 prestijiyle 13 gigavata ulaştığını anımsatan Erden, bunun da Türkiye’nin yenilenebilir güç maksatlarına kıymetli bir katkıda bulunduğunu vurguladı. Kapasitenin daha da artırılması için lisanslama süreçlerinin hızlandırılması, yerli üretim kapasitesinin güçlendirilmesi ve güç depolama teknolojilerine yapılacak yatırımların kritik adımlar olacağını aktaran İbrahim Erden, ayrıyeten yeni yatırımları teşvik eden daha uzun vadeli ve sabit fiyatlı devlet takviyeli alım garantilerinin sağlanmasını istedi. Erden, “Rüzgar enerjisi, Türkiye’nin sürdürülebilir güç siyasetlerinin değerli bir modülüdür.
Ancak dalda daha fazla gelişme sağlanması için yatırımcıların ve sanayicilerin desteklenmesi, bürokratik süreçlerin hızlandırılması ve güç depolama üzere yeni teknolojilere öncelik verilmesi gerekmektedir. Türkiye, mevcut potansiyelini tam manasıyla değerlendirebilirse, rüzgar gücü üretiminde dünya önderlerinden biri olabilir. Deniz üstü rüzgâr enerjisi (DRES) potansiyeli de daha fazla değerlendirilmeli ve Yenilenebilir Güç Kaynak Alanı (YEKA) ihaleleri hızlandırılmalıdır” dedi.
Kurdaki dalgalanma ve yüksek enflasyon zorluyor
Sanayicilerin yerli üretimi artırmak için yüksek maliyetler, teknolojiye erişim ve uzman iş gücü eksikliği üzere meselelerle karşı karşıya kaldığını, son birkaç yıldır da kurlardaki dengesizlik, yüksek enflasyon ve pazardaki Çin tesirinin dal için zorluklar oluşturduğunu anımsatan TÜREB Başkanı Erden, özellikle türbin, jeneratör ve kritik bileşenlerin yerli üretimi konusunda teknolojik bilgi birikimi eksikliği ve sermaye maliyetlerinin en önemli zorluklar ortasında yer aldığını bildirdi.
Zorlukların aşılması için Ar-Ge yatırımlarının artırılması, üniversite-sanayi iş birliğinin güçlendirilmesi ve devletin teknoloji transferini teşvik edecek siyasetler geliştirmesi gerektiğine işaret eden Erden, ayrıyeten yerli üreticilerin memleketler arası pazarlara erişimini kolaylaştıracak ticaret muahedeleri ve teşviklerin de endüstriciler için değerli adımlar olacağını vurguladı.
Teknoloji transferine ihtiyaç var
Ülkemizde rüzgar gücü alanında global rekabet gücünü artırabilmesi için akıllı şebeke teknolojileri, güç depolama tahlilleri ve yüksek verimlilik sağlayan deniz üstü (offshore) rüzgar türbinleri yatırımlarının öncelikli ele alınması gerektiğini anlatan Erden; rüzgar türbinlerindeki kalıcı mıknatıs üzere kritik bileşenlerin yerli üretimi ve bu alanda teknoloji transferinin rekabet gücünü artıracağını, dijitalleşme, bakım ve yapay zeka tabanlı güç yönetim sistemleri yatırımlarının da Türkiye’yi globalde daha rekabetçi hale getireceğini vurguladı.
Rüzgar gücü projelerinin, en sürdürülebilir kaynaklardan biri kabul edildiğini lakin tabiat müdafaa alanları ve kuş göç yolları üzerindeki etkileri üzere çevresel telaşlara yol açtığını da anımsatan Erden, şunları kaydetti: “Bu projelerde Çevresel Tesir Değerlendirme (ÇED) süreçleri titizlikle yürütülmektedir. Projeler, biyolojik çeşitliliği muhafaza, gürültü kirliliği ve estetik konularında milletlerarası standartlara uygun tasarlanmaktadır. Türkiye’de bu süreçlerin daha da güzelleştirilmesi ve lokal halkın projelere dahil edilmesi, çevresel tesirlerin en aza indirgenmesi için değerli adımlar olacaktır.”
2035 gayesi yüzde 45 artırıldı
lİklim değişikliğiyle çabada yenilenebilir güç kaynaklarının hissesinin artırılması kritik kıymet taşıyor.
lEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, geçtiğimiz günlerde 2022 yılındaki Ulusal Güç Planı’na nazaran 2035’e kadar toplam 83 gigavat olması hedeflenen yenilenebilir güç kapasitesinin yüzde 45 artışla güneş, karasal rüzgar ve deniz üstü rüzgar toplamında 120 gigavata çıkarıldığını, ‘Süper İzin’ prosedürü çıkarılarak rüzgar gücü santrali (RES) müsaade müddetlerinin 1.5 ile 2 yıl ile sonlandırılacağını söyledi.
lÜlkemizde 2’si Sivas, 2’si Kırklareli’nde ve 1’i Edirne’de olmak üzere 5 rüzgar projesi hayata geçirilecek. Bu alanların kapasitesi bin 200 megavat ve birinci RES projesi olarak devreye alınacak.
lBundan sonraki 11 yıl boyunca 2035’e kadar ise her yıl 1 ile 1.5 gigavat YEKA açıklanması öngörülüyor.
“Sabit alım garantisi teşvik edici lakin süreklilik önemli”
YEKA ihaleleri ve sabit fiyatlı alım garantilerinin, yatırımcılar için teşvik edici olsa da yetersiz kaldığını, yatırımcıların uzun vadeli planlama yapabilmesi için devlet tarafından sağlanan teşviklerin sürekliliği ve öngörülebilirliğinin kıymetli olduğunu açıklayan TÜREB Başkanı İbrahim Erden, “Enerji depolama yatırımlarını teşvik eden yeni düzenlemeler, uzun vadeli finansman modelleri ve memleketler arası yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için yeni teşvik paketleri oluşturulmalıdır. Ayrıyeten deniz üstü rüzgar gücü yatırımlarını hızlandıracak özel teşviklerin hayata geçirilmesi beklenmektedir” dedi.
Türkiye’nin Ege ve Marmara bölgelerinin rüzgar gücü potansiyeli açısından avantajlı olduğunu, bilhassa Çanakkale, Balıkesir, İzmir ve Muğla üzere bölgelerde rüzgar suratları ve coğrafik şartların güç üretimi için ülkü olduğuna dikkat çeken Erden; ayrıyeten deniz üstü (offshore) rüzgar gücü projeleri için Marmara Denizi ve Karadeniz büyük bir potansiyele sahip. Ülkenin geniş kıyı şeridi ve yüksek rüzgar potansiyeli, güç yatırımları açısından değerlendirilmesini elzem kılmaktadır” diye konuştu.