ASO Başkanı Seyit Ardıç: Küçük nükleer reaktörler sanayici için fırsat sunuyor

Ferit PARLAK

Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın katkılarıy­la, Ankara Sanayi odası ve Nükleer Sanayi Derneği’nin iş birliği ile düzenlenen 11. Nükleer Santraller Zirvesi’nde (NPPES) bölümün ulusal ve milletlerarası temsilcileri bir ortaya geldi. Zir­vede konuşan ASO Başkanı Seyit Ardıç, Türkiye’nin 2053 net sıfır maksadı doğrultusunda geliştirdi­ği Ulusal Güç Planı’nın nükleer gücün bu seyahatteki strate­jik ehemmiyetini açıkça ortaya koydu­ğuna dikkat çekti.

Ardıç, “Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin ardın­dan Sinop ve Trakya’da planlanan projelerle birlikte, ülkemiz 2040 yılına kadar 20 bin megavat nük­leer kurulu güce ulaşmayı hedef­lemektedir. Bu gaye yalnızca ener­ji üretim kapasitesinin artırılma­sını değil, tıpkı vakitte yüksek teknolojiye dayalı üretimin, sana­yi kümelenmelerinin ve yerli mü­hendislik kabiliyetinin gelişimini de içermektedir” dedi.

“Yerli sanayi aktif rol almalı”

Ardıç, Türkiye’nin, bu strate­jik yatırımlarla global güç dö­nüşümünün bir modülü olmanın ötesine geçerek, bölgesel bir tek­noloji ve tedarik merkezi haline gelmeyi hedeflediğine vurgu ya­parak, “Özellikle SMR olarak ad­landırdığımız küçük modüler re­aktörler, nükleer güçte esnek­lik, güvenlik ve maliyet avantajı sağlayarak geleceğin güç sis­temlerinde kritik bir rol oyna­maktadır. Daha düşük başlangıç yatırımı, daha kısa inşa mühleti ve şebeke uyumluluğu üzere avantaj­larıyla SMR teknolojileri, ülke­mizin güç arz güvenliği ve tek­noloji üretimi açısından değerli bir fırsat sunmaktadır. Bu alanda da yerli endüstrimizin faal rol al­masını sağlamak büyük ehemmiyet ta­şımaktadır” biçiminde konuştu.

75 üretici öncü oldu

ASO olarak bu dönüşümün bir kesimi olmayı vazife bildikleri­ni söyleyen Ardıç, “Türkiye’de birinci kere kurulan nükleer sanayi küme­lenmesi NÜKSAK ile sanayicile­ri hazırlamaya başladıklarını ifa­de eden Lider Ardıç, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın Küme­lenme Takviye Programı kapsa­mında yürüttüğümüz NÜKSAK ile bilhassa Akkuyu projesinin yerelleştirilmesine katkıda bulu­nuyoruz.

Firmalarımıza ulusla­rarası nükleer standartlara ulaş­maları için dayanak oluyoruz” ifa­delerini kullandı. Ardıç kelamlarını şöyle sürdürdü: “75 öncü sanayi­cimizin iştiraki ile birinci fazını ta­mamladığımız NÜKSAK, nük­leer güç alanında çok değerli deneyimler edinmemizi sağlıyor.

Türkiye’de birinci sefer nükleer kali­te paslanmaz çelik Ar-Ge çalış­ması, eserlerin milletlerarası ser­tifikasyonu ve kritik iş anlaşma­ları bu proje ile hayata geçirildi. NÜKSAK’ın, Nükleer Düzenle­me Kurumu tarafından verilen imalatçı onay dokümanı süreçle­rindeki dayanaklarıyla birçok fir­mamız Akkuyu’da iş yapma fır­satı buldu. Bu başarıyı daha ile­ri taşımak ismine başlattığımız NÜKSAK-2 ile yeni bir periyoda giriyoruz. NÜKSAK-2 ile birlik­te yalnızca üretim değil, teknolo­jiye dayalı güçlü bir yerli sanayi altyapısı kurmayı amaçlıyoruz.”

Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakan­lığı Nükleer Güç ve Uluslara­rası Projeler Genel Müdür Vekili Salih Sarı ise, “Türkiye olarak, bü­yüyen ekonomimiz ve artan nüfu­sumuzla birlikte her yıl yaklaşık yüzde 4 oranında artan elektrik talebimizi karşılamak dışa ba­ğımlılığımızı azaltmak ve çev­resel taahhütlerimizi yerine ge­tirmek için dört ayaklı bir güç stratejisini kararlılıkla uyguluyo­ruz. Bunlar; yenilenebilir güç yatırımları, güç verimliliğinin artırılması, yerli doğalgaz kay­naklarımızın geliştirilmesi ve el­bette, nükleer güce geçiştir” açıklaması yaptı.

Türk ve Fransız şirketler ergimiş tuz reaktörü geliştirecek

Bu ortada, Türkiye’nin 4. ne­sil nükleer reaktör geliştiren tek özel şirketi ThorAtom ile sürdü­rülebilir nükleer güç alanında faaliyet gösteren Fransız şirket NAAREA, ergimiş tuz reaktörle­ri teknolojisinin ortak geliştiril­mesi maksadıyla stratejik işbirliği­ne imza attı.

ThorAtom ve NAAREA ara­sındaki mutabakat, 11. Nükleer Santraller Doruğu’nda (NPPES) imzalandı. Pak, muteber ve ölçeklenebilir yeni kuşak nükle­er güç tahlillerinin yaygın­laştırılması açısından stratejik adım olarak öne çıkan muahede, ThorAtom’un bağlı bulunduğu FİGES Grubu Yönetim Kurulu Lideri Tarık Öğüt ve NAAREA Üst Yöneticisi (CEO) Jean-Luc Alexandre’nin iştirakiyle ger­çekleştirildi.

ThorAtom ve NAAREA ara­sında yapılan işbirliği kapsa­mında, başta Türkiye olmak üze­re Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) bölgesi için küçük mo­düler reaktör (SMR) ölçeğinde ergimiş tuz reaktörlerinin üre­timi hedefleniyor. Bu reaktörler, elektrik üretimi, ısı gücü ve hidrojen üretimi üzere çok çeşitli alanlarda uygun maliyetli ve ke­sintisiz güç sağlamak üzere ta­sarlanacak.

İTÜ rol alacak

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Hasan Mandal, nükleer gücün, karbon azaltımı ve endüstriyel dayanıklılık hedefleyen bölgeler için sürdürülebilir ve sağlam güç siyasetinin temel taşı olarak öne çıktığının altını çizdi. Mandal, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Evrakı, ‘Nükleer Teknoloji Geliştirme Parkı’ kurulmasını öngören vizyoner bir gayesi barındırıyor.

Bu tezli teşebbüs, İstanbul Teknik Üniversitesi’nin akademik liderliğinde hayata geçirilecek.. Biz bunu sadece bir altyapı projesi olarak değil; dışa bağımlı bir alıcı değil, bilgi ve tahlil üreten, ihraç eden ulusal bir taahhüt olarak görüyoruz. İTÜ olarak nükleer inovasyon ekosistemini daha da güçlendirecek ‘Ulusal Araştırma Altyapısı’ başvurusu hazırlıyoruz” açıklaması yaptı.