Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak değerlendirdi: İsrail-İran çatışmasında imaj ve itibar bağlamında kim ne kazandı?

Dünya gazetesi muharriri ve akademisyen Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak, toplumsal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımla, ABD Başkanı Donald Trump’ın ’12 Günlük Savaş’ olarak tanımladığı İsrail-İran çatışmasına dair kapsamlı bir değerlendirmede bulundu.
Kaynak, bu çatışmanın bitmiş olabileceği varsayımıyla, ülkelerin imaj ve prestij bağlamında yararlarını tek tek tahlil etti.
Kaynak tahlilinde İsrail, İran, ABD, Rusya ,Çin ve Türkiye’ye dair değerlendirmelerde bulundu.
İşte Kaynak’ın “Trump’ın “12 Günlük Savaş” ismini verdiği İsrail-İran çatışması umalım ki sona ermiştir. Bittiği varsayımı üzerinden (bitmemiş de olabilir) büyümesi hiç kimsenin hayrına olmayan bu global kabustan “imaj ve itibar” bağlamında kimler ne kazandı bakalım” diyerek yayımladığı değerlendirmeleri:
1) İran
Demir Kubbe’yi delerek ve tüm ambargolara karşın son kuşak savaş teknolojilerinde geldiği noktayı sergileyerek prim yaptı. Kimi vakit propaganda işinde “Acem palavrası” noktasına ulaşarak güvenirliği zedelense de İsrail topraklarında ağır hasar yarattı. Netanyahu’ya diz çöktürerek Trump’tan yardım isteyecek hale getirdi. Rejimin o denli ya da bu türlü bir felsefi değişime girecek olması da uzun vadede rahatlatıcı olabilir.
2) İsrail
MOSSAD eliyle inanılmaz operasyonlar gerçekleştirdi. Rejimin güvenlik damarına sızarak 2 genel kurmay başkanı da dahil askeri yapının temel direklerini ekarte etti. Gazze’deki üzere sivil halka direkt saldırmak yerine stratejik gayelere yönelerek İran alt yapısına ağır hasar verdi. Nükleer tehdidin bertaraf edilmesini sağladı. Bir müddettir bölgeden süpürmeye çalıştığı İran milis tesirini düzgünce zayıflattı. Gerektiğinde büyük ağabeyinin isteksiz bile olsa kesinlikle yardıma geleceğini, gerisinin çok sağlam olduğunu cümle aleme gösterdi.
3) ABD
“Şişman bayan sahneye çıkmadan opera bitmez” tabirinin gerçek olduğunu gösterdi. Şişman sarışın sahneye çıktı ve bitti dedi. B2’lerin alanlara girişinin yarattığı hayranlık duygusu global kamuoyunda uzun mühlet tesirli olacak üzere. İran ve türevlerine istediği an ağır hasar verebileceğini gösterdi. Netanyahu’ya da kendi başına iş yapması halinde ortada kalacağını ancak gerektiğinde ABD’nin 51. eyaleti muamelesi göreceğini ispatladı.
4) Rusya
Çatışmayı severek izledi. Ukrayna probleminin 2. plana itilmesinden pek mutlu oldu. İran’ın 400kg zenginleştirilmiş uranyumunu el-emin sıfatıyla teslim aldı .(öyle söyleniyor) İşe karışmaması karşılığında öbür ödünler de almış olabilir. Petrol fiyatları da biraz artarsa onun açısından tadından yenmez bir durum oluştu.
5) Çin
ABD ittifak sisteminde olmayan her ülke artık Çin’e biat etmek zorunda olduğunu gördü. Rakip güçler saldırgan ve savaşçı imajıyla insan hakları düşmanına dönüşürken, o barışın işvereni olarak yükselmeye devam etti.
6) Türkiye
Türkiye, bölgedeki iki rakibinin savaşma kabiliyetinin zayıflaması ve füze envanterini tüketmesinden mutlu oldu. İsrail’in Demir Kubbe’sinin çökmesi ve karşılığında İran’ın nükleer potansiyelinin bitirilmesi ise el değmeden kazanılmış ganimetten sayılabilir. Bir müddettir önemli yatırım yaptığı öz savunma kabiliyetini artırmak için gerekli meşruiyeti sağladı. Bölgede özgüveni çok yüksek iki saldırgan devletin daha büyük bir savaşın yaratabileceği hasarların boyutunu görmeleri de ayrıyeten güzel bir gelişme oldu.