Bakan Işıkhan’dan asgari ücrette mutabakat vurgusu

Nagihan KALSIN
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının 2025 yılı bütçesini sundu. 2002’de 184 lira olan taban fiyatın, gerçek olarak yüzde 254 artırılarak bu yıl net 17 bin 2 lira olarak uygulandığını hatırlatan Bakan Işıkhan, “Aralık ayında, 2025 yılında uygulanacak taban fiyatı belirlemek için tekrar komisyonumuz toplanacaktır. Herkesin mutabık kaldığı bir meblağda uzlaşılacağını ümit ediyoruz” dedi. 2016’da başlattıkları asgari fiyat dayanağını, 2024 yılı için aylık 700 liraya yükselttiklerine de değinen Işıkhan, “Bu yılın birinci sekiz ayında 1,5 milyon işyerine yaklaşık 34 milyar lira taban fiyat takviyesi verdik” bilgisini paylaştı.
Emekli maaşlarında düzgünleştirme hazırlığı
Işıkhan, en düşük emekli aylığı uygulamasına ait olarak, “2002 yılından bu yana en düşük emekli aylıklarında bayram ikramiyeleriyle birlikte gerçek olarak yüzde 78 ila yüzde 631 oranında artış sağlandı. Yılbaşında toplumsal güvenlik sistemimizin aktüeryal dengesini de gözeterek, bütçemiz doğrultusunda emekli maaşlarının güzelleştirilmesine yönelik çalışmalarımızı sürdüreceğiz” açıklamasını yaptı.
Memurlar için gerçek artış oranı %279
Memur ve emeklilere 2024 yılında yüzde 15 +10 oranında artırım verildiğini lisana getiren Işıkhan, “Enflasyon farkı ile birlikte ocak ayında yüzde 49,25, temmuz ayında yüzde 19,31 olmak üzere, kümülatif olarak yüzde 78,07 oranında artış yapılmıştır. 2025 yılında ise yüzde 6+5 oranında artırım verilmiş olup, enflasyon farkının yüksek olması durumunda ortadaki fark da enflasyon farkı olarak verilecektir. Geçtiğimiz Temmuz ayında yapılan zamlarla, en düşük devlet memuru aylığı 39 bin 177 liraya yükseltilmiştir. Böylelikle 2024’te en düşük memur maaşındaki artış oranı yüzde 77,9 olmuştur. Aralık 2002 ila Temmuz 2024 periyoduna baktığımızda ise en düşük memur maaşındaki gerçek artış yüzde 279’a ulaşmıştır” diye konuştu.
Yabancı çalışan düzenlemesi yolda
“Yeni İş Kanunu” hazırlıkları için çalışmaları titizlikle yürüttüklerini de vurgulayan Bakan Işıkhan, “Bu kanun tasarımı sürecinde, çalışma hayatının tüm paydaşlarının beklentilerini ve ihtiyaçlarını dikkate alarak, patron ve personel hakları ortasında adil bir istikrar kurmayı hedefliyoruz” dedi. Işıkhan, yabancı iş gücünden faal yararlanmak gayesiyle yeni düzenlemeler geleceğini de bildirdi. Yerli iş gücünün öncelikli olduğunu vurgulayan Işıkhan, muhtaçlık duyulan bölümlerde yabancı emekçilerin tamamlayıcı rol üstleneceğinin altını çizdi.
Mesleki Yeterlilik Dokümanı, 216 meslekte mecburî oldu
Mesleki Yeterlilik Sistemi ile eğitim ve istihdam arasındaki bağı güçlendirmeye devam ettiklerini belirten Işıkhan, “Yürürlükte olan meslek standardı sayısında 914’e, ulusal yeterlilik sayısında 684’e ulaştık. Kasım 2024 itibarıyla toplam ulusal meslek standardı sayısı 1403’e ulaştı. Bu bakımdan, 2024 hedefi olan 1350’yi geçtik. Mesleki Yeterlilik Belgesi’ni 216 meslekte mecburî hale getirdik. Verilen Mesleksel Yeterlilik Dokümanları ile çalışma hayatına 2,8 milyondan fazla belgeli iş gücü kazandırdık” diye konuştu.
359 milyon liralık eksik alacak ödendi
Işıkhan, ekim ayı sonu prestijiyle; 903 iş müfettişiyle 27 bin 391 işyerinde rehberlik ve teftiş faaliyeti yürüttüklerini anlatıp, 1 milyon 22 bin 184 çalışana ulaştıklarını söz etti. 349 milyon 8 bin 592 lira meblağında eksik personellik alacağının çalışanlara ödendiğini belirten Bakan Vedat Işıkhan, “Kamuya da vergi ve sigorta primi ismi altında 131 milyon 609 bin 85 lira aktarılmasını sağladık. Mevzuata karşıtlığı devam eden işyerlerine toplam 521 milyon 730 bin 114 lira idari para cezası uyguladık” dedi.
‘Açık İş Kapısı’ kurulacak
Işıkhan, İŞKUR’u bu yıl ocak-ekim periyodunda 1 milyon 190 bin 947 kişinin özel bölümde istihdamına aracılık ettiğini de söyledi. İŞKUR’un taşınabilir uygulamasını devreye alacaklarını bildiren Işıkhan, patronların engelli ve eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğünün takibi için kullanılan aylık işgücü çizelgesi verilmesi zorunluluğunu kaldırarak Çalışan Bildirim Sistemi’ni, İŞKUR Eşleştirme Sistemi’ni ve internetten yayınlanan iş ilanlarını tek bir platformda toplayacak “Açık İş Kapısı”nı kuracaklarını kelamlarına ekledi.
Deprem bölgesindeki 4 vilayet, 2 ilçede 10 bin ek TYP verilecek
Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde bölgedeki patron ve çalışanları koruyacak birçok önlemi hayata geçirdiklerini anımsatan Işıkhan, bu kapsamda 21 milyar liraya ulaşan harcama yaptıklarını kaydetti.
Işıkhan, bölgede gereksinim duyulan kamu hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için yaklaşık 66 bin kişilik Toplum Faydasına Programlar (TYP) ödeneği tahsis ettiklerini hatırlatarak, şöyle devam etti: “Tüm bu çalışmalarımızın sonucunda, zelzeleden en çok etkilenen 11 vilayette toplam 4/a (işçi) sigortalı sayısı, zelzele öncesinde, 2022 yılı aralık ayı prestijiyle 1 milyon 889 bin iken, son yayınlanan 2024 yılı ağustos ayı bilgilerine nazaran 1 milyon 822 bin olarak gerçekleşmiştir.
Böylece istihdam ve iş gücü manasında bölgedeki toparlanmanın büyük oranda gerçekleştiği, zelzele öncesindeki 4/a sigortalı çalışan sayısına büyük oranda ulaşıldığı, hatta birtakım kentlerimizde örneğin Adıyaman’da sarsıntıdan evvelki düzeyin üzerine çıktığı bilgisini de sizlere vermek isterim. 2025 yılı için de sarsıntı bölgesindeki 4 vilayet, 2 ilçede 10 bin ek TYP verileceğini de buradan duyurmak istiyorum.”
2024 içerisinde 401 ilaç geri ödeme kapsamına alındı
Işıkhan, 2000’li yılların başında bedeli ödenen ilaç sayısı 3 bin 986 iken, 2024 ekim sonu prestijiyle 8 bin 724 ilacın geri ödeme kapsamında olduğunu lisana getirerek, şöyle devam etti: “2024 yılı içerisinde 401 adet ilaç geri ödeme kapsamına alınmış olup bunun 44 adedi kanser tedavisinde kullanılan ilaçlardandır. Önümüzdeki periyotta, ilaç kullanımında şuur oluşturmak ve ilaç ile tedavi masraflarını daha aktif hale getirmek için önlemler alacağız. Sıhhat hizmetlerinin basamaklarının gerçek ve verimli kullanılmasını sağlamak emeliyle teşvik sistemlerini geliştireceğiz. Ayrıyeten, sıhhat hizmetlerinin geri ödemelerinde, hizmet sağlayıcılarının davranışları ve risk faktörleri doğrultusunda kontrol modellerini güçlendirmeyi sürdüreceğiz.”