Konut talebinde ‘reel düşüş’ patlaması! Uzmanlar nedenlerini anlattı
Türkiye genelinde konut satışları geçen ay 2023’ün birebir periyoduna nazaran yüzde 76,1 artarak 165 bin 138’e yükselirken, tüm vakitlerin en yüksek ekim ayı sayısı görüldü. Bundan evvelki tepe, 2018 Ekim’de 146 bin 536 adet olarak gerçekleşmişti.
Ekimde dikkat çeken istatistiklerinden biri de kredili satışlarda görüldü. İpotekli konut satışları ekimde geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 278,2 artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların hissesi yüzde 12,8 olurken, artışa karşın uzun devir ortalamasının altında kaldı. Konut satışları ocak-ekim periyodunda ise 2023’ün birebir periyoduna nazaran yüzde 11,9 artarak 1 milyon 112 bin 374 olarak gerçekleşti. Öte yandan ekimde son 22 ayın en yüksek konut satış sayısına ulaşıldı.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Lideri Ramadan Kumova, “Ciddi talep patlamasının gerisinde, konut fiyatlarının 2024 başından beri gerçek olarak düşmesi yatıyor.” dedi.
İnsanların konuttaki fırsatın farkında olduğunu ve birikimlerini konuta yönlendirmeye başladığını lisana getiren Kumova, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Konut üreticilerinin yaptığı kampanyalar ve vadelendirme seçeneklerini kıymetlendirerek alım yapıyorlar. Ayrıyeten, konut yatırımcısı faizler her ne kadar yüksek olsa da konut fiyatlarının düşük olduğunu düşünerek kredi kullanıyor. Bunu bugün açıklanan sayılarda açıkça görüyoruz. Ekimde ipotekli konut satışlarının yüzde 278,2 artması bunu gösteriyor. Bu artışta öncelikli olarak konutun öteki yatırım enstrümanlarına nazaran çok daha uygun bir fiyat ikliminde olması yatıyor.”
‘Rakamların düzelmesi bir sinyal’
Kumova, bu artışa karşın ipotekli satışların toplamdan aldığı hissenin yüzde 12,8 ile hala düşük olduğunu kaydederek, şu bilgileri verdi: “Sağlıklı bir piyasa ortamında ülkü olan ipotekli satışların yüzde 50 düzeylerinin üzerinde olmasıdır. Bugün baktığımızda satışlarda vadelendirmeyi kampanyalarla üreticiler yapıyor. Bu da üretici üzerinde önemli bir finans yükü oluşturuyor. Nitelik olarak sayıların artması olumlu olmakla birlikte nicelik olarak sağlıklı piyasa şartlarına dönülmesi ile lakin sürdürülebilir bir taban oluşabilir. Lakin her şeyden evvel sayıların düzelmesi bunun birinci sinyalidir. Sayıların düzeliyor olmasını daha sağlıklı bir piyasaya yönelik umut verici bir adım olarak kıymetlendiriyoruz.”
Yüksek kiralar mesken sahibi yaptı
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, diğer finansal enstrümanlarda cazibe görmeyen yatırımcının gayrimenkule yöneldiğini belirterek, konutta kıymet artışı beklentisinin yükselmeye başladığını söyledi.
Özcan, “İpotekli satışların da arttığını görüyoruz. Kiraların süratli yükselmesi, ‘Kira vereceğime, kredi çeker taksit öderim’ mantığına tekrar dönülmesini sağladı. Öteki yandan kiralık daire sayısının azalması, konut arayışındakileri satın almaya yöneltiyor. Yıl sonunda 1,3-1,4 milyon aralığında bir satış adedine ulaşılabilir.” diye konuştu.
‘Faiz indirimiyle konutlar yükselişle geçecek’
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, ekimdeki rekorla yıl sonunda 1,3 milyon adet sayısının rahatlıkla aşılacağını belirterek, “Bildiğiniz üzere faiz indirimine dair beklentiler 2025 yılına kaldı ve beşerler artan kiralar karşısında kendilerini garantiye alabilmek için yüksek faiz oranlarına karşın ki faiz oranlarında bir ölçü gerileme mevcut, inançlı liman gayrimenkule yöneldiler.” açıklamasında bulundu.
Faiz indirimiyle herkesin konut fiyatlarının yine yükselişe geçeceğini bildiğini lisana getiren Şişik, bu durumun da artışta tesirli olduğunu söyledi. Şişik, “Öte yandan inşaatların Anadolu’da tartı kazandığını ve kendi finansman ve satış modelini oluşturan firmaların da satışlarını başarılı yürüttüklerini belirtmek isterim.” sözünü kullandı.
Dört aydır yükselişte
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Lideri Tamer Özyurt da ipotekli konut satışlarındaki rekor artışın son derece umut verici olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Konut satış sayılarında rüzgarın aksine döndüğünü görüyoruz. Son 4 aydır konut satışları yükselişe geçti. Bilhassa de kredili satışlardaki artış sevindirici. Kredi faizlerinin çok az ölçü olsa da gerilemesi çabucak piyasayı hareketlendirdi. Bu yılı da bu formda artan bir ivmeyle kapatacağız üzere görünüyor.”
