Serbest bölgelere yeni istisna otomobillere ÖTV ayarı

AK Parti milletvekille­rinin imzasını taşıyan Türk Parasının Kıyme­tini Muhafaza Hakkında Kanun ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tekli­fi, TBMM Başkanlığına sunul­du. Teklif 21 unsurdan oluşu­yor. Yeni vergi paketiyle ilgili AK Parti Küme Lideri Abdul­lah Güler, Osmaniye Milletve­kili Seydi Gülsoy ve Mersin Mil­letvekili Havva Sibel Söylemez ile Mecliste basın toplantısı dü­zenledi.

6 gaye için yapılacak düzenlemelerin Kanun Teklifi ‘ne nazaran kayıt dışılıkla mücade­le kapsamında, Petrol Piyasası Kanununda daha evvel akarya­kıt kesimi için getirilen dağı­tıcılar ortasındaki akaryakıt ti­caretine yönelik sınırlamaya benzeri biçimde, LPG sektörün­de faaliyette bulunanlar için de rastgele bir dağıtıcıdan temin edilen LPG’nin öbür bir dağı­tıcıya satılmasına ait kısıt­lama getirilecek.

Aynı halde akaryakıt kesiminde faaliyet­te bulunan birtakım mükelleflerin katma bedel vergisinin öden­memesine ait farklı girişim­lerde bulunmalarını önlemek ve en azından özel tüketim vergisi fiyatına isabet eden katma de­ğer vergisi fiyatının ithalat aşa­masında alınmasını sağlamayı teminen, Özel Tüketim Vergisi Kanunu listesinde yer alan mal­ların ithalinde hesaplanıp te­minata bağlanan özel tüketim vergisinin, katma kıymet vergi­si matrahına dahil edilmesine ait düzenleme yapılacak.

Sınırsız istisna ve teşvik kalkıyor

Teklifte ayrıyeten yatırım teşvik evrakına bağlı olarak uygula­nan indirimli kurumlar vergisi uygulaması, verimli yatırımla­rın teşvik edilmesini sağlamak ve sınırsız bir formda indirim uygulamasının önüne geçmek maksadıyla, yeni teşvik dokümanları kapsamındaki yatırımlara uy­gulanmak üzere düzenlemeler yapılacak. Teklifte yer alan bir öbür düzenleme ise farklı ka­nunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca Ar-Ge, tasarım ve be­lirli oranda takviye çalışanına ödenen fiyatlara sağlanan is­tisna ve teşvikin, sınırsız kulla­nımının önüne geçmek amacıy­la aylık olarak muhakkak bir fiyat ile sonlandırılması öngörülüyor.

Vergide öngörülebilirlik artacak

Söz konusu düzenlemeler, vergilemede güvenliğin ve ön­görülebilirliğin sağlanmasına, kayıt dışılıkla gayrete, ver­gi adaletini güçlendirmeye ve dolaysız vergilerin vergi gelirle­ri içindeki hissesinin artırılması­na katkı sağlayacak.

Ayrıca teklifte, Anayasa Mah­kemesi’nin yetki bakımından iptal ettiği kararlara ait olarak, 1567 sayılı Kanun met­nine daha açık bir halde yet­kilerin dercedilmesi suretiyle, hukuksal makullüğün artırılması amaçlanıyor…

Teklifle Türk Parasının Kıy­metini Müdafaa Hakkında Ka­nun’da yapılan değişikliğe gö­re, kambiyo, nukut, esham ve tahvilat alım satımı ve kıymet­li madenler ve değerli taşlarla bunlardan mamul yahut bunla­rı muhtevi her nevi eşya ve kıy­metlerin alım satımı, değerli madenlerin rafinajı ile tüm bu eşya ve değerlerin, ticari se­netlerin ve tediyeyi temine ya­rayan her türlü vasıta ve vesi­kaların memleketten ihracı ve­ya memlekete ithalinin tanzim ve tahdidine ve Türk parasının değerinin korunması için ka­rarlar alınmasında Cumhur­başkanı yetkili olacak.

Cezalar yüzde 50 inecek

Söz konusu tüm eşya ve kıy­metlerin müsaadesiz olarak yurttan çıkarılması yahut yurda sokul­ması mahiyetinde ise Kaçakçı­lıkla Mücadele Kanunu hüküm­lerine nazaran cürüm yahut kabahat oluşturmadığı takdirde kişi, eş­ya ve değerlerin rayiç bedeli­nin yarısından iki katına kadar idari para cezasıyla cezalandırı­lacak; bu fiilin teşebbüs aşama­sında kalması halinde verilecek ceza yarı oranında indirilecek.

Faaliyet müsaadesi yahut yetki belge­si alınması zarurî olan konu­larda, gerekli müsaade yahut belgeyi almaksızın yetkisiz halde fa­aliyette bulunanlar, 50 bin lira­dan 250 bin liraya kadar idari para cezası ile cezalandırılacak ve yetkisiz faaliyetin gerçek­leştirildiği iş yerindeki tüm fa­aliyetler bir ay müddetle durdu­rulacak. Yetkisiz faaliyetin ida­ri para cezasına ait idari yaptırım kararının kesinleşti­ği tarihi izleyen 5 yıl içinde te­kerrürü halinde idari para ce­zası üst huduttan uygulanacak. Hükmolunacak idari para ceza­sına, kabahat tarihi ile tahsil ta­rihi ortasındaki mühletler için Am­me Alacaklarının Tahsil Yolu Hakkında Kanun’a nazaran tespit edilen gecikme artırımı oranın­da, para cezası ile birlikte tah­sil olunmak üzere, gecikme faizi uygulanacak.

Hükümde yer alan kabahat­lerin, birebir kabahate ait idari yaptırım kararının mutlaklaştığı tarihi izleyen 5 yıl içinde teker­rürü halinde verilecek cezalar iki kat olarak uygulanacak.

Anayasa Mahkemesi’nin iptaline karşı adım

Teklifle, Anayasa Mahkeme­sinin iptal kararı doğrultusun­da kelam konusu Kanun’da deği­şiklik yapılıyor. Hazine ve Mali­ye Bakanlığından müsaade alınması zarurî olan faaliyetlerin sıra­landığı karara nazaran, ticari amaç­lı döviz alım satımına ait, Borsa İstanbul Anonim Şirketi Değerli Madenler ve Değerli Taşlar Piyasasında üye olarak, değerli maden rafinajı konu­sunda ve Bakanlar Kurulu Ka­rarı ile katılınması kararlaştırı­lan Kimberley Süreci Sertifika Sistemi kapsamında faaliyette bulunmak için Bakanlıktan müsaade alınması zarurî olacak.

Kanun­la mevzuat kapsamında müsaade ve­rilen anonim şirketlerin belirle­nen ekonomik emel ve mevzulara alışılmamış faaliyette bulunduğunun tespiti halinde müsaadelerini iptal et­meye ve ticari gayeli döviz alım satımında bulunan şirketler için faaliyet yürütülen vilayet ve ilçelerin büyüklüğü, nüfusu, ticaret ve tu­rizm hacmi üzere ölçütler dikkate alınarak faaliyet bölgeleri belir­lemeye Hazine ve Maliye Bakan­lığı yetkili olacak.

Ticari emelli döviz alım satı­mında bulunmak üzere Kanun kapsamında faaliyet müsaadesine ta­bi anonim şirketlerine yönelik fiyat tarifesi ile Borsa İstanbul Anonim Şirketi Değerli Ma­denler ve Değerli Taşlar Pi­yasasında üye olarak değerli madenlere ait faaliyet gös­termek üzere verilecek faaliyet müsaadeleri ve değerli maden ra­finaj faaliyetlerinde bulunmak üzere verilecek faaliyet izinle­rine yönelik fiyat tarifeleri hü­küm altına alınıyor.

Ticari emelli döviz alım sa­tımında bulunmak, Borsa İs­tanbul Anonim Şirketi Kıymet­li Madenler ve Değerli Taşlar Piyasasında üye olarak faaliyet­te bulunmak ve değerli maden rafinaj faaliyetlerinde bulun­mak için belirtilen anonim şir­ketlerin hisselerinin bölümü izin­lerinde ilgili tarifelerde belir­tilen fiyat, devralınacak hisse oranı nispetinde başka farklı alı­nacak.

Pay periyodu müsaadesinde bulu­nan anonim şirketin, bu düzen­lemede belirtilen birden fazla faaliyet müsaadesine sahip olması du­rumunda her bir faaliyet müsaadesine ait olarak ilgili tarifede be­lirtilen fiyat, devralınacak hisse oranı nispetinde ayrıyeten alına­cak. Devre husus hisselerin vera­set yoluyla intikal etmesi yahut hisse periyodunun bir mahkeme ka­rarından kaynaklanması ya da hisseleri devralacak kişinin mev­cut hisse sahibi kişinin eşi, altso­yu, üstsoyu yahut kardeşi olması durumunda fiyat alınmayacak.

Bu karar kapsamında tahsil edilecek fiyatlar vergi dairele­rine yatırılacak. Fiyat tutarla­rı, her yıl, bir evvelki yıla ait olarak Vergi Usul Kanunu hü­kümleri uyarınca tespit ve ilan edilen tekrar değerleme ora­nında takvim yılı başından ge­çerli olmak üzere artırılarak alı­nacak. Düzenleme kapsamında fiyat tarifelerinde belirlenen fiyatların tahsilinde Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan birinci müracaat tarihi prestijiyle geçer­li olan fiyat dikkate alınacak. Cumhurbaşkanı, fiyat tarifele­rindeki meblağları iki katına ka­dar artırmaya ve yarısına kadar indirmeye yetkili olacak.

Vakıf mallarının satışında KDV istisnası

Katma Kıymet Vergisi Kanu­nu’nda yapılan değişikliğe gö­re, Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki vakıflar ve bu ku­rum tarafından yönetilen maz­but vakıfların mülkiyetindeki taşınmazların satışına yönelik zaman ve teslimler de KDV’den istisna tutulacak.

Özel Tüketim Vergisi Kanu­nu’na ekli 1 sayılı listede yer alan, ortalarında akaryakıt ve doğal gaz tiplerinin bulunduğu malların ithalinde hesaplanıp teminata bağlanan Özel Tüke­tim Vergisi (ÖTV), KDV matra­hına dahil edilecek. Bu karar, düzenlemenin yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.

Serbest Bölgeler Kanunu’n­da yapılan değişiklikle hür bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu böl­gelerde imal ettikleri eserlerin gelir yahut kurumlar vergisinden müstesna olacak çıkarlarına, özgür bölge içine yahut başka hür bölgelere satışlarından sağlayacakları çıkarlar da da­hil ediliyor. Bu karar, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren elde edilen yararlara uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı ta­rihinde yürürlüğe girecek.

OSB’de vergi adımı

Organize Sanayi Bölgesi tü­zel kişiliğinin, Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun uygulan­ması ile ilgili süreçlerde her tür­lü vergi, fotoğraf ve harçtan muaf tutulmasına yönelik karara ya­pılan eklemeye nazaran, bu muafi­yetin, Gider Vergileri Kanunu uyarınca ödenecek banka ve si­gorta muameleleri vergisine şü­mulü olmayacak.

Kamu Vazifelileri Sendikaları ve Toplu Kontrat Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, konu­su kabahat teşkil etmemek kaydıy­la; bu kanun kararları uyarın­ca imzalanan toplu sözleşme­ler ve Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararlarındaki yöntem ve temellere karşıt olarak 31 Mayıs 2025’e kadar kamu görevlileri­ne hami giysi ve donanım materyali yardımı yapan kamu kurum ve kuruluşlarının yetki­li yahut misyonlu olan sorumluları hakkında idari ve/veya mali ta­kibat ve yargılama yapılamaya­cak, başlamış olanlar süreçten kaldırılacak.

İçten yanmalı araçlarda yüzde 45 ÖTV kalmadı

Kanun teklifi ile kimi fosil ya­kıtla çalışan binek arabalar ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan birtakım hibrit arabaların ÖTV mat­rah eşiklerinde ve oranlarında değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, motor silindir hacmi ve elekt­rik motor gücüne nazaran alınacak ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüz­de 220 ortasında değişecek. Böy­lece İçten yanmalı otomobiller­de yüzde 45, yüzde 50, yüzde 60 ve yüzde 70 ÖTV dilimi ortadan kalmış olacak. Yeni adımla oto­mobillerde ÖTV yüzde 80’den başlayacak.

Kamyonet cinsi araçlardan arazi taşıtı sınıfında olan ve aza­mi yük kütlesi 3 bin 500 kilogra­mı geçmeyen arazi taşıtları için ÖTV oranı yüzde 50 olarak uy­gulanacak.

Sıvılaştırılmış Petrol Gaz­ları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Ka­nun’da yapılan değişiklik kapsa­mında ise dağıtıcılar, rastgele bir dağıtıcıdan toptan LPG tica­reti kapsamında LPG satın ala­bilecek fakat bu LPG’yi diğer bir dağıtıcıya satamayacak.

Gökçeada ve Bozcaada’ya yatırım teşvik edilecek

Teklifle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişik­liğe nazaran, verimli yatırımların teşvik edilmesi hedefiyle indi­rimli kurumlar vergisi, indirim hakkının kullanılabileceği birinci hesap devrinden itibaren en fazla 10 hesap devri boyunca ve yüzde 60 oranında uygulana­cak lakin çıkar bulunmasına karşın yararlanılmayan yatırı­ma katkı fiyatları müteakip dö­nemlerde dikkate alınmayacak.

Cumhurbaşkanı, istatistiki bölge üniteleri sınıflandırması ile kişi başına düşen ulusal gelir yahut sosyoekonomik gelişmiş­lik seviyeleri dikkate alınarak vilayetleri ve ilçeleri gruplandırma­ya ve bu kümeler, Gökçeada ve Bozcaada’da yapılan yatırım­lar, bölümler, teknoloji alanla­rı, AR-GE yahut tasarım faaliyet­leri, sanayi bölgeleri, kültür ve turizm muhafaza ve gelişim böl­geleri yahut oluşturulacak teş­vik programları prestijiyle teş­vik edilecek yatırım mevzularına ait yatırım ve istihdam bü­yüklüklerini ve bu yatırımlar için yatırıma katkı oranını yüz­de 50’yi geçmemek üzere belir­lemeye yetkili olacak.

Elektrikli araçta menzil nazaran vergiye Cumhurbaşkanı yetkisi

Endüstri Bölgeleri Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, sanayi bölgelerine yeni alanların ek edilmesi ya da sanayi bölgelerinden alanların çıkarılmasına Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı karar verecek, buna ait karar Resmi Gazete’de yayımlanacak.

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda yapılan düzenlemeye nazaran, Kanun’un II sayılı listesinde yer alan ve yerli katkı oranı en az yüzde 40 olan mallar ile eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar ve mopedler dahil motosikletler ile bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtların, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı tarafından münhasıran ulusal savunma ve iç güvenlik gereksinimlerinde kullanılmak üzere birinci iktisabı vergiden müstesna tutulacak.

Kanun’un II sayılı listesindeki mallar için oranlar ile bu oranlara temel Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahlarının alt ve üst sonlarını 3 katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, bu hudutlar içinde kalmak kaidesiyle binek arabalar ve temel prestijiyle insan taşımak üzere imal edilmiş steyşın vagon ve yarış otomobilleri dahil öbür motorlu taşıtların motor silindir hacmi, menzilleri ve batarya kapasiteleri için de farklı oranlar belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

AR-GE çalışanı fiyatlarının vergi istisnasına üst sınır

Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki AR-GE ve takviye çalışanının fiyatlarının, brüt taban fiyatın 40 katını aşmayan kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95’i, yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90’ı ve öbürleri için yüzde 80’i verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilerek terkin edilecek.