Çay üretiminde kimyasal gübre tehdidi
Çay İşletmeleri (ÇAYKUR) Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, Rize Etkin Gazeteciler Derneği’ni ziyaret ederek 2025 çay dönemini kıymetlendirdi. Dönemin yanı sıra çayın geleceğini olumsuz etkileyen bilinçsiz gübrelemeye de değinen Alim, üreticilerin kendi eliyle çay bahçelerine kimyasal gübre ile ziyan verdiğine vurgu yaptı.
Toprak kalitesinin düştüğüne de değinen Alim, hayvanların bile kimyasal gübre nedeniyle çay bahçelerinden kaçtığını söz etti.
“Üreticilerimiz çabuk ediyor”
Bu yıl çay döneminin erken tamamlanacağına dikkat çeken Genel Müdür Alim “Birinci sürgünün sonuna geliyoruz. 5-10 günlük bir şey kaldı ancak bu 10 günü bile bulmayabilir. Daha kısa müddette de tamamlanabilir. Geçen yıl mayıs ayında aldığımız çayın birazcık üzerine çıkacak formda alımlarımız devam ediyor. Bugün prestijiyle 6-7 bin ton civarında düşme oldu. Randevulu sistem kaldırıldı. Kontenjan dediğimiz kilogramı da 100’e çıkardık. Sanırım 5-10 gün içerisinde büsbütün birinci sürgün bitmiş olacak. 16 Mayıs’ta kampanyayı açtık, 20-25 Mayıs üzere ağır alım başladı. Yani 20 gün olmadan çay bitti üzere bir durum var” dedi.
Üreticilerin çabuk ederek çayını bir an önce bitirmek istediğine vurgu yapan Alim, “Üreticilerimiz tez ediyor, aslında etti de. Olağan kaidelerde çaylarımızın hasadını yapacak olursak, makinelerle çay toplamak daha rahat olmalıyken biz bunu çayı erkenden bitirmek için kullanıyoruz. Yarım gün toplayıp, dinlenerek bayram havasında toplasak hem pahası aşağıya düşmeyecek hem olağan kaidelerde olması gereken 25-30 günde çay bitecek. Hem de özel bölüm, kamu, üretici, çalışan hiç kimse ıstırap çekmeden bitirebileceğiz” sözlerini kullandı.
“Geçen sene motorla çay hasadı epeyce arttı”
Çay motorları ile bilinçsizce yapılan hasadın rekolteyi düşürdüğünü kaydeden Alim, “Rekoltenin düşmesi yalnızca hava kaideleri kaynaklı değil. Geçen sene motorla çay hasadı epeyce arttı. Bu sene daha da ileriye gitti. Çaylıklar görüyorsunuz, yeşil bir katman kalması lazım ki, çay kendine gelebilsin. Hoş sürgünler gelsin. Motorla derin kesim yapıldığında çayın yeşil katmanı kalmıyor. Kalmayınca randıman ve kalite kaybı yaşanıyor. Biraz daha dikkat edersek aslında ‘bindiğimiz kolu kesiyoruz’ diye bir durum var. Yalnızca hava şartlarına bağlı değil, toplama tekniğiyle ilgili gerilemeler daha değerli bence” dedi.
“Haftaya büsbütün birinci sürgünü bitirmiş oluruz”
Çay dönemi açıldığından bugüne 188 bin tonun üzerinde çay aldıklarının altını çizen Alim, “Bugün prestijiyle 188 bin 500 ton alım yapmış olduk. Bugün de 6-7 bin ton bir alım bekliyoruz. Haftaya da külliyen birinci sürgünü bitirmiş oluruz.
ÇAYKUR üreticinin teminatıdır, çayın tamamını alacağız diye telaffuzlarımız de var üreticiyi mağdur etmemek ismine alım yapacağız. Geçen sene 213 bin ton yaş çay almıştık, bu sene de sanırım 200 bini geçeceğiz. Çay satışı açısından bugün prestijiyle 35 bin ton satışımız var. Çay satışında geçen seneye nazaran gerideyiz. Bu da olağan piyasanın seyrine nazaran etkilenmiş oluyor” dedi.
