DEİK Başkanı Nail Olpak: Yeni düzende Türkiye ve AB stratejik ortak olabilir

Hamide HANGÜL

Ticaret savaşıyla global tertibin yine şekillen­diği ortamda Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) bağlantıları Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DE­İK) uyumunda yine ele alındı.

Bu kapsamda DEİK, AB ülkesi büyükelçileriyle bir görüş­me gerçekleştirerek, bu görüşme­lerde vizeler, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve yeşil ve dijital iktisada geçiş başta olmak üze­re Türkiye ve AB ekonomik iliş­kilerinin gelecek perspektifi ele alındı. Görüşmelere ilişkin DEİK Başkanı Nail Olpak ve DEİK Av­rupa İş Konseyleri Koordinatör Başkanı ve Türkiye- Almanya İş Kurulu Lideri Mehmet Ali Yal­çındağ basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan DEİK Baş­kanı Nail Olpak, şunları söyledi: “Küresel nizam, bilhassa ABD’nin yeni idaresinin ticaret savaşla­rını canlandıran politikalarıy­la yine şekilleniyor.

Trump mevcut sistemi değiştiriyor, doğ­ru. Bu belirsizlikte, Türkiye ve AB birlikte pozisyon alarak stratejik bir iştirak kurabilir. ABD’nin süratli karar alma düzenekleri, Çin’in ise global tesir alanını genişlet­mesi, Türkiye-AB iş birliğini da­ha kritik hale getiriyor. DEİK ola­rak, bu yeni sistemde AB ile ilişki­lerimizin ayrışan fırsatlarını net görüyor ve ticari bağlantılarımızın bu doğrultuda dizayn edilmesi ge­rektiğini düşünüyoruz.”

“Büyük bir potansiyel var”

Avrupa’nın, en büyük tica­ri partner olduğunun altını çizen Olpak, 2024 yılında bölgeye olan toplam ihracatın 149 milyar do­lar, ithalatın ise 178 milyar dola­ra yükseldiğini, toplam dış tica­ret hacminin de 327 milyar dola­ra ulaştığını söyledi. Avrupa’nın, Türkiye’nin toplam ithalatındaki hissesinin yüzde 52 olurken, toplam ihracattaki hissesinin yüzde 57, top­lam dış ticaret hacmindeki payı­nın da yüzde 54 düzeyinde oldu­ğuna işaret eden Nail Olpak, “Do­layısıyla Avrupa’dan kelam ederken temelinde birebir vakitte en büyük ticari partnerimizi konuşuyoruz.

Son 20 yılı aşkın müddettir ülkemi­ze gelen direkt yabancı yatı­rımların hissesinde da Avrupalı ül­kelerin yüzde 70’e yakın güçlü bir katkısı bulunuyor. Klasik ih­raç bölümlerimiz olan araba ve dokumaya ek olarak son yıllarda elektrik-elektronik eserleri, ma­kine ve aksamları, demir-çelik ve metal sanayi ve kimya sanayii ikili ticaretimizde öne çıkan ana sek­törlerimiz olmaya başladı. Tüm bu olumlu gelişmelere karşın bağlantılarımızın gelişmesi ve derin­leşmesi için hala potansiyel oldu­ğunu düşünüyoruz” diye konuştu.

“Sonuç odaklı iş birliği istek ediyoruz”

Yeni ve zorlaşan oyunda, AB ile ticari bağlantıların süratlice yeni­den dizayn edilmesi gerektiğini düşündüklerinin altını çizen Ol­pak, “Türkiye’nin AB ile ekono­mik entegrasyonu ikili ticaretten karşılıklı yatırımlara, turizmden finansa kadar geniş bir yelpazede ve çok katmanlı.

İş dünyası ola­rak, bu bağlantıların daha sürdürü­lebilir ve çağdaş bir tabana ta­şınması gerektiği kanaatindeyiz. Gümrük Birliği’nin tır kotası ve vize sorunu üzere teknik sorunları­nın tahlilinin yanı sıra; dijital­leşme, yeşil dönüşüm, kamu alım­ları, e-ticaret ve hizmetler sektö­rü üzere yeni başlıklara açılması ve muahedenin günümüz kaidelerine daha uygun formda süratlice gün­cellenmesi karşılıklı yarar sağ­layacaktır.

AB ile ekonomik iliş­kilerimizde siyasi farklılıkların önüne geçen, daha pragmatik ve sonuç odaklı bir iş birliği anlayı­şının yerleşmesini istek ediyo­ruz. Tüm bu mevzuları, 30 Nisan 2025’te Ankara’da düzenlediği­miz Avrupa Birliği Ekonomik İliş­kileri Toplantısı’nda, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Thomas Hans Ossowski, AB ülke­leri büyükelçilerimiz ve Avrupa bölgesi iş kurulu başkanlarımız­la masaya yatırdık. Toplantıda vi­zede yapan tahlil için güçlü me­sajlar alındı.

“Yeni bir sayfa açmanın vakti geldi”

DEİK Avrupa İş Konseyleri Ko­ordinatör Başkanı ve Türkiye- Al­manya İş Kurulu Lideri Meh­met Ali Yalçındağ ise Türkiye-AB ilgilerindeki paydaşlığın, birlikte inşa edilebilecek yiğit gelecek­ten ötürü muazzam bir potansi­yele sahip olduğunu söyledi. Yal­çındağ, şöyle devam etti: “Her manalı münasebette olduğu üzere zor­luklar ve uyuşmazlıklar mevcut elbette. Lakin gerçek ilerleme, bu farklılıklara karşın ilerlemeyi seçtiğimizde gerçekleşir. Türki­ye ve Amerika Birleşik Devletleri örneğini düşünün.

Savunma, si­yaset ve diplomaside çözülmemiş meseleler olmasına karşın, iki ül­ke ilerlemeyi seçti. Sonuç olarak, geçmişteki birçok tansiyon önemi­ni yitirdi. AB ve Türkiye de ben­zer bir yol izlemeli. Yeni bir say­fa açmanın; güvenlik, iktisat ve ticarette ortaklığımızı ileriye dö­nük bir vizyonla yine şekillen­dirmenin vakti geldi. Çok ba­sit; Türkiye ve Avrupa birbirine gereksinim duyuyor. İş dünyası lider­leri olarak bizler, bu gerçeği her­kesten daha net görüyoruz. Özel kesim liderlik ettiğinde, siyasi çö­zümler de takip edecektir. Bu sa­dece siyasetle ilgili değil halkla­rımızın, çocuklarımızın ve ortak refahımızın geleceğiyle ilgilidir.”

“Türkiye tehdit değil güçlü ortak, biz Avrupa’nın dostuyuz”

Türkiye ve AB’nin, 20 trilyon dolarlık bir ekonomiyi ve 600 milyonluk bir pazarı temsil ettiğine işaret eden Yalçındağ, “Geçen yıl, 20 milyon Avrupalı Türkiye’yi ziyaret etti. Bu yalnızca turizm değil; itimat, ilişki ve entegrasyondur. Lakin, birçok Türk için vize almak neredeyse imkânsız hale geldi. Türkiye, Avrupa için bir tehdit değil; Türkiye, esasen Avrupa’nın bir modülü. Kolay bir soru soruyorum: En güçlü ortağınız çabucak yanınızda dururken, neden okyanus ötesine bakasınız, biz Avrupa’nın dostuyuz. Bu bir tarihi fırsat” diye konuştu.