Ömür Tan: Kredide agresif büyümek zorundayız zorundayız

Ferit PARLAK
QNB Türkiye Genel Müdürü Ömür Tan, olağanüstü durumlarda bankanın tüm temel fonksiyonlarını kesintisiz bir formda sürdürülebilmesi amacıyla operasyonel altyapıların tümünün, bütüncül bir yaklaşımla yeniden planlandığına dikkat çekerek, “İş sürekliliğini sağlamak ve çalışanlarımızın güvenliğini en üst seviyeye çıkarmak ismine yatırımlar yapıyoruz.
Ankara’da ki Genel Müdürlük Ofisi’miz, bu stratejimizin somut örneklerinden bir tanesi. Muhtemel bir afet anında, müşterilerimize kesintisiz bir formda hizmet sunmayı hedefliyoruz. Bu adımın sırf QNB’ye değil, Türkiye’nin finansal sistemine de katkı sağlayacağına inanıyoruz” dedi.
“Afetler hizmetleri engelleyemeyecek”
Tan, “Ankara’daki Genel Müdürlük Ofisi’ni, İstanbul’da yaşanabilecek mümkün bir afet sonucunda oluşabilecek kesinti anında tüm süreci devralabilecek nitelikte bir altyapıyla planladık. Risk Yönetimi grubu tarafından yürütülen çalışmalar doğrultusunda operasyonel süreklilik için kritik iş süreçlerini ve konumları belirledik. Bu süreçlerin yedeklenmesi ve altyapıların güçlendirilmesiyle iş sürekliliğini teminat altına aldık. Ayrıyeten bilgi yedekleme sistemleriyle de desteklenen bu merkezi bankacılık operasyonlarımızın devamlılığını sağlayacak halde yapılandırdık” biçiminde konuştu.
830 kişi çalışacak
424 kişilik bir grupla faaliyete geçen Ankara Genel Müdürlük Ofisi’nde, yeni işe alımlarla birlikte çalışan sayısı 830’a çıkacak. Bu kapsamda bankanın acil durum yönetimi ve kriz planlaması süreçleri sistemli olarak güncellenirken, çalışanlara afet senaryolarına yönelik kapsamlı eğitimler de veriliyor. Birebir vakitte, bilgi teknolojileri altyapısı harikulâde durumlara karşı güçlendirilerek bilgi kaybının önlenmesi ve hizmetin kesintisiz sürdürülebilmesi sağlanıyor.
“Sıfır can kaybı, sıfır iş kesintisi”
Tan, “’Sıfır can kaybı, sıfır iş kesintisi’ gayesiyle oluşturulan Bütünleşik Afet İdaresi programı; çalışan güvenliği, bilgi koruması, altyapı güçlendirmeleri ve operasyonel devamlılık olmak üzere toplamda 36 projeyi kapsıyor. Program, bankanın afet senaryolarına karşı tüm ünitelerinin sistematik olarak güçlendirilmesini hedefliyor. Bugüne kadar kelam konusu 36 projenin 19’u muvaffakiyetle tamamlanırken Bütünleşik Afet İdaresi programının kapsam tamamlanma oranı ise %85’e ulaştı” dedi.
Genel müdürlük çalışmalarının yedeklenmesini de sağlayacak merkez ile ilgili de ayrıntılı bilgi veren Tan, şunları söyledi: “Kritik iş süreçleri ve pozisyonlar belirlendi. Sürekliliği sağlamak ismine yedekleme planları ve rolleri tanımlandı. Bu merkezdeki altyapı ve insan kaynağının yedeklenmesi sayesinde, ülkemizde meydana gelebilecek doğal afetlerde çalışanlarımıza ve müşterilerimize kesintisiz dayanak sunmayı amaçlıyoruz. Hangi grupların yedekleneceği, iş kolları ve yöneticilerimizle birlikte belirlendi. Bu ofiste, genel müdürlük faaliyetlerinin yanı sıra IBTECH, iştirakler ve alternatif satış kanalları birimlerinin de yedeklemesi bulunuyor.”
Çalışanları can güvenliği için ek çalışma…
Tan, “Çalışanlarımızın can güvenliği ve muhtaçlıklarının karşılanması, altyapıların güçlendirilmesi ve iş sürekliliğinin sağlanması için afet durumlarında barınma, yiyecek ve içecek üzere temel ihtiyaçlara yönelik projeler geliştirildi. Psikolojik takviye hizmetleri ve gerilim idaresi eğitimleri için projeler de yürütülüyor. Banka binalarının zelzele güvenliği kapsamlı şekilde değerlendirildi; gerekli yapısal güçlendirmeler tamamlandı. Data kaybını önlemek ve kesintisiz hizmet sunmak gayesiyle yedekleme ve iş kurtarma planları oluşturuldu” diye konuştu.
“Kredide agresif büyüyeceğiz”
Makro krediler konusunda da açıklama yapan Tan, “Bir şirketin yatırım teşviki varsa, ya da ihracat geliri varsa yahut BDDK tarifine nazaran esnaf kredisi alabiliyorsa büyüme üst hudutlarına takılmayan kredi paketleri geliştiriyoruz. Bu kredilerde daha agresif olup büyümek istiyoruz.
Bankacılık sistemi tabiatı da bu ve kredide daha fazla büyüyerek hacmimizi artıracağız” dedi. Aylık bazda büyüme hudutları ve zarurî karşılık oranlarının kredi hacmi üzerindeki olumsuz tesirine de değinen Tan, “Bu aksilikler bizi zorluyor lakin büyüme sonlarına girmeyen krediler de var. Sonuçta banka olarak kredi vermek istiyoruz. Banka olarak bizim en doğal ürünlerimiz kredi ve mevduat” ifadelerini kullandı.
“Kredide, avantajlı paketler sunacağız”
Kredi hacmini artırmak için sektörel çalışmalar yaptıklarına da dikkat çeken Tan, “Sanayicilere, üreticilere, ihracatçılara yahut turizmcilere yönelik eserlerimiz var. Örneğin yeşil dönüşüm ve sürdürülebilirlik projelerini yeşil kredi ile daha çok önceliklendiriyoruz. Bu tip projeler için teşviklerimiz var. Bir finansman şayet sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaksa yahut fabrikanın yapacağı yatırımla artıracağı kapasite yeşil dönüşümünü olumlu etkileyecekse, rekabet avantajı sağlayacak kredilerimiz olacak. Bu tip kredilerin fiyatlandırılması ve vade yapılandırması konularında da avantajlı paket sayımızı artıracağız” halinde konuştu.
“Yılsonu enflasyon iddiamız %28; TL kazandıracak”
Enflasyondaki beklentiye ve TL’nin mevduat getirisine vurgu yapan Tan, “Şu an yıllık enflasyon %37-38 düzeyinde. Bizim yılsonu enflasyon varsayımımız ise yüzde 28. Bu oran biraz daha üstte kalıp %30 dahi olsa, TL’nin mevduat getirisi enflasyona ezdirmeyecek. Yanısıra döviz birebir oranda artmadığı için TL mevduat sahibi negatif etkilenmeyecek. Dolayısıyla TL’nin daha çok kazandırdığını düşünüyorum” dedi.
“TL mevduatı getirisi de talebi de yüksek olur”
Tan, şu sözlerin kullandı: “Şu an TL mevduata verilen faiz çok kıymetli bir düzeyde. Müşteri mevduatı içerisinde TL mevduatın hissesi da yükseldi ve %60’lı düzeylerde. TL mevduata verilen faiz de gerçek bazda kıymetli bir getiri sunuyor. Piyasalar bu türlü stabil gittiği sürece TL mevduatın getirisi ve talebi yüksek olur. Altın ise yatırım açısından Türkiye’de epeyce tanınan bir araç. Dünyada çok değişti ve jeopolitik riskler ve belirsizlikler var. Dolayısıyla altına olan talep canlı kalıyor. Altın yatırımcısı altına yatırım yapmaya devam eder diye düşünüyorum.”
“Hazine ve MB gerçek ve süratli adımlar attı”
Piyasalarda son 2 ayda yaşanan volatiliteye de değinen Tan, “Dezenflasyon sürecine doğru giden yol çok gerçek yönetildi. Bizim de desteklediğimiz bu siyasetlerle birlikte ekonomik görünümde değerli bir iyileşme yaşandı. Bu sürecin ekonomi açısından müspet olduğunu düşünüyorum. Son 2 ayda ise iç ve dış gelişmeler nedeniyle piyasalar hayli hareketli bir periyot yaşadı. Bu süreçte döviz kurunda kısa periyodik bir volatilite oldu.
Bu süreçte Merkez Bankası (MB) ve iktisat idaresi çok hakikat ve süratli aksiyonlar aldı. Bunu gördük ve teyit ediyoruz. Bu süreçte Türkiye’nin kredi risk primi de etkilendi ve 250 baz puandan 340 baz puan civarına kadar yükseldi. Piyasada faizler üst gitti. MB’nin döviz rezervlerinde 50 – 55 Milyar dolarlık bir azalış yaşandı. MB faiz artırdı. Artan faizle birlikte bankacılık bölümündeki bilançolar da etkilendi” dedi.
Olumsuzluklara karşın enflasyon ve kur beklentisi değişmedi…
Yaşanan bu gelişmelere karşın enflasyon ve döviz kurunda yılsonu beklentilerini değiştirmediklerini lisana getiren Tan, “Özetle geride bıraktığımız periyotta döviz kuru hudutlu arttı, döviz rezervlerinde azalış oldu, Türkiye’nin kredi risk primi arttı, piyasadaki faizler arttı fakat yılsonu için enflasyon ve döviz kuru beklentilerimizde büyük bir değişim yapmadık. Mevcut şartlar altında 2025 yılı sonunda enflasyonun yüzde 28 düzeylerinde olacağını kestirim ediyoruz. Dolar kurunun da 42, 43 bandında yılı tamamlamasını bekliyoruz. Ayrıyeten, Türkiye’nin kredi notlarında da yatay bir seyir öngörüyoruz” dedi.
Kredi faizlerini “büyüme sınırları” da olumsuz etkiliyor…
Tan, “Ticari kredi faizleri, Mart’ta, gecelik borçlanma faizinin artışıyla bir ölçü artmıştı, Nisan ayında da Mart ayına nazaran ortalamada yüzde 3 civarında bir artış yaşandı. Fakat kredi faizlerini, piyasadaki talep ve büyüme hudutları üzere şartlar da etkiliyor. Büyüme hudutlarının olması, ayrıyeten maliyet artışlarının denetim edilmesini de zorlaştırdı. Operasyonel masraflar süratle artarken, bilanço büyümesinin hudutlu kalmasıyla marjları daralttı. Bankacılık dalının gelir tabloları bu süreçte olumsuz etkilendi. Etkiyi en net olarak da özkaynak kârlılığı oranlarında gördük” diye konuştu.
“Kredi hacmini büyütmek maliyetleri düşürür”
Tan, “Para siyasetindeki sıkı duruş ile birlikte işler hakikat yolda giderken bu siyasetlerin bankaların kârlarına olumsuz tesiri de oldu. Artan faizle birlikte net faiz marjı süratle gerilerken piyasada, net faiz marjlarında da azalış görüldü. Merkez Bankası’nın getirdiği zarurî karşılık uygulamaları ile birlikte faiz marjı baskılandı.
Bir periyot Merkez Bankası nezdinde tutulan mevduata düşük nema uygulanmasıyla net faiz gelirleri görece zayıf seyretti. Bu durum bankaların gelir tablosu açısından zorlayıcı oldu. Hali hazırda aylık bazda kredi büyüme hudutları var ve bu uygulamanın bir müddet daha devam edeceğini düşünüyorum. Faiz marjının daraldığı ve masrafların süratle arttığı bir ortamda, daha fazla büyümek, bankaların maliyet birtakımın görece azalmasını sağlayabilir ve bankalar büyür” sözlerine yer verdi.