5 milyar dolarlık sektörden anti damping itirazı

Başak Parıltı GÖKÇAM

Paslanmaz çelik sektörü­nün çatı kuruluşu Pas­lanmaz Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (PASİD), dalın 2024 değerlendirme­sini yaparak, 2025 hedefleri­ni duyurdu. Değerlendirmenin yapıldığı toplantıda konuşan Paslanmaz Endüstrici ve İş İn­sanları Derneği (PASİD) Yöne­tim Kurulu Lideri Arslan Kü­çükemre, Türkiye’de yaklaşık 5 milyar dolarlık bir bölümde faaliyet gösteren 150’den faz­la üyeyi temsil ettiklerini söy­ledi.

Paslanmaz çeliğin mut­fak araç gereçlerinden beyaz eşyaya, tekne imalatından en­düstriyel makina kesimlerine, santral üretiminden otomobil par­çalarına, havacılık ve uzay sa­nayisinden inşaat demirlerine kadar akla gelebilecek her alan­da kullanıldığını tabir eden Kü­çükemre, “Türkiye, dünyada paslanmaz çelik tüketimde en büyük dokuzuncu ülke” dedi.

2023 yılındaki yüzde 20’ye yakın daralmadan sonra sektö­rün geçtiğimiz yıl yüzde 16’lık artışla olağan seyrine dön­meye başladığını belirten Ars­lan Küçükemre, “Bir evvelki yıl 607 bin ton ithalattan geçtiği­miz yıl 703 bine çıksak da hala 2021’deki 745 bin tona ulaşa­madık. 2024 yılının birinci yarısın­da nispeten istikrarlı bir fiyat varken, yılın 2. yarısında tek­rar düşen fiyatlar birinci yarıda elde ettiğimiz kârları eritti. Talebin olağana dönmesine karşın gerileyen fiyatlar yüzünden kesim 2024 yılını çok düşük kârlarla kapattı” bilgisini verdi.

Türkiye’de paslanmaz çelik­te ergitme formunda üretim olmadığını, ihracatın ise hem hurda paslanmaz çelik hem de ham husus olarak yapıldığını belirten Küçükemre, “2023 yı­lındaki daralmayla düşen ihra­cat, 2024 yılının birinci yarısında AB tarafından bir üretici hariç tüm Türk firmaları için uygu­lamaya konulan yaklaşık yüzde 20 telafi edici vergiye karşın, son 5 yıllık ortalamanın altında kaldı ve 121 bin ton olarak sınır­landı” diye konuştu.

Gümrük vergisi ihracattaki rekabeti kaybettirdi

Sektörün son devirdeki en büyük sorunlarından birinin de uygulanan ek gümrük vergi­si ile birlikte anti damping so­ruşturması olduğunu ve soruş­turmanın birçok kesimi olum­suz etkileyeceğinin söyleyen Küçükemre, “Türkiye’de pas­lanmaz çelikte uygulanan güm­rük vergisi yüzde 8’den ani bir kararla yüzde 12’ye çıkarıldı. Bu karar paslanmaz çelik kul­lanan her kesimi derinden et­kiledi, fiyatların yükselmesine ve ihracatta rekabetçilikleri­ni kaybetmelerine neden oldu.

Üstüne de paslanmaz çelik so­ğuk haddelenmiş yassı eserler için anti damping soruşturma­sı açıldı ve bu soruşturma de­vam ediyor. İş birliği yapmak is­teyen Çin Halk Cumhuriyeti’n­den ve Endonezya’dan firmalar, soruşturma belgeleri için talep edilen bilgileri Ticaret Bakan­lığımızla paylaştı, soruşturma yerinde kontrol basamağına geçti. Bakanlığımızın çalışma performansına nazaran ağustos yahut eylül ayında soruşturma­nın sonuçlanmasını bekliyo­ruz” dedi.

Üretim için kurallar hazır

Türkiye’de paslanmaz çelik üretiminin stratejik olarak son derece kıymetli olduğunun altını çizen Küçükemre “Türkiye’de 700 bin tona yakın iç talebin ta­mamı ithalatla karşılanıyor ve yılda yaklaşık 2 milyar dolarlık ithalat yapılıyor. Toplam tüke­timde dünyadaki birinci 10 ülkeden biriyiz. Ayrıyeten AB başta olmak üzere, 2 milyon ton civarı ihra­cat potansiyeli olan pazarın or­tasında konumlanıyoruz. Bu­günkü şartlarda dahi gerçek­leştirdiğimiz 120 bin ton üzeri ihracat aslında büyük bir başa­rı.

Biz Türkiye’de entegre pas­lanmaz çelik yatırımı için tüm şartların mevcut olduğunu düşünüyoruz. Üretim tesisi ku­rulduğunda 2 milyar dolarlık it­halatın Türkiye’de kalmasının yanında üretiminde paslanma­zı kullanan endüstriler daha fazla ihracat yapabilecek. Bu yatırı­mın bir an evvel başlaması ülke­miz için çok kıymetli Burada ön­celikle, entegre paslanmaz çelik yatırımı yapabilecek kabiliyet­leri olan firmaları, bu yatırım­la ilgili daha fazla bilinçlendir­mek gerekiyor” diye konuştu.

Çinli şirketten Yalova’ya 257 milyon dolarlık yatırım

Türkiye’de paslanmaz çelik bölümünde ham husus üreticisi olan Posco Assan’ın ‘zarar ediyoruz’ açıklamaları ve akabinde gelen anti damping soruşturması sürecine rağmen Türkiye’ye yeni yatırımlar geldiğini belirten Küçükemre, “Son aldığımız haberlere nazaran Çin’de konut aletleri, araçlar ve tıbbi ekipmanlarda kullanılan soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik eserlerinin önde gelen üreticilerinden olan Yongjin Technology Group ve ortakları, Türkiye’de ve Avrupa genelinde talebi karşılamak için paslanmaz çelik tesisi kurmak üzere 257 milyon dolar fiyatında bir yatırım kararı aldı.

Bu firmanın Çin’de beş, Vietnam’da iki üretim üssü bulunuyor. Yakında Tayland’da da yeni bir tesis inşa etmeye başlamayı planlıyorlar. Artık de Türkiye’de yılda 400 bin ton soğuk haddelenmiş çelik sac ve şerit üretebilecek yeni bir fabrika kuruyorlar. Fabrika Yalova Makine İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde inşa edilecek.

Çinli şirket bu proje ile Türkiye’nin stratejik pozisyonunu ve Avrupa pazarıyla olan elverişli ticaret şartlarını kıymetlendirecek, ayrıyeten yurt dışı işini genişletip memleketler arası alanda markasını güçlendirecek” bilgisini verdi.

Hurda paslanmaz yılda 200 milyon dolar kazandırır

Türkiye’de 200 bin ton üzerinde toplanan hurda paslanmazın yurt içinde değerlendirilemediği için ihraç edildiğini ifade eden PASİD Başkanı Arslan Küçükemre, “Bu hurdanın yurt içinde kıymetlendirilmesi ile her sene en az 200 milyon dolarlık bedel kaybı önlenir” dedi.

Finansal dayanağa muhtaçlık var

Türkiye’nin mevcut ekonomik durumunda yüksek faizlerin üretimin ve büyümenin önündeki en büyük mani olduğunu vurgulayan PASİD Yönetim Kurulu Lideri Arslan Küçükemre, “Faizlerin geldiği nokta üretim ve yatırım iştahını son derece olumsuz etkiliyor. Endüstriciler yatırım yapmak yerine beklemeyi twercih ediyor, bu da üretimde ve istihdamda kayıplara neden oluyor. Yatırım iştahının tekrar artması için endüstriciler olarak devletimizden finansal manada takviye ve tahlil bekliyoruz” diye konuştu.