Küresel kurumlar vergisinde misilleme endişesi

OECD üyesi 140’ten fazla ülke, Global Taban Kurumlar Vergisi için mutabakat sağlamıştı. Çok uluslu bir şirket nerede faaliyet gösterirse göstersin en az yüzde 15 oranında vergi ödemiş olmasını temin etmek gayesiyle uygulanacak olan vergi, birden fazla ülkede faaliyet gösteren büyük ölçekli global şirketlerin vergi cennetlerine yahut düşük oranlı ülkelere karlarını ya da vergi matrahlarını kaydırarak vergi kaybını önlemeyi amaçlıyor. Lakin uzmanlara nazaran bu uygulama Donald Trump’ın ABD başkanlık seçimlerindeki zaferiyle tehlikeye girdi.
CNBC-e’nin haberine nazaran, OECD mutabakatında yer alan “ikinci sütun” (minimum vergi oranı) kuralı, şirketlerin merkezi yüzde 15’in altında vergi ödeyen ülkelerde bulunuyorsa, imzalayan ülkelerin ek vergi talep etmesini öngörüyordu. Fakat Financial Times’ın haberine nazaran Trump idaresinin tekrar devrede olmasıyla, ABD şirketlerine bu kuralların uygulanmasından çekinileceği düşünülüyor. Uzmanlar, bunun nedeni olarak ABD’nin muhtemel misilleme siyasetlerini ve yüksek tarifeleri gösteriyor.
OECD mutabakatı, ABD’nin katılmasına karşın Kongre’de onaylanmamıştı. Yeni idare altında bu çeşit mutabakatların ilerlemesi güç görünüyor.
ABD’li fikir kuruluşu Tax Foundation’ın başkanı Daniel Bunn, “ABD’den global kurumlar vergisini uygulayan yargı bölgelerine yönelik tenkitler ve potansiyel misillemeler olacak” açıklamasını yaptı.
British Columbia Üniversitesi’nde vergi hukuku profesörü olan Wei Cui ise ikinci sütunun tehlikede olduğunu söyleyerek, “Trump’ın iktidarda olması nedeniyle beşerler bu vergiyi uygulama konusunda daha utangaç davranacak” dedi.
Bir OECD sözcüsü ise adil, kurallara dayalı bir milletlerarası vergi sistemi sağlamak için tüm ülkelerle çalışmaya devam edeceklerini belirtti.
Küresel kurumlar vergisinde ABD’nin duruşu önemli
Cumhuriyetçi Temsilci Jason Smith, geçen yıl bu muahedeyi “Biden’ın global vergi teslimiyeti” olarak tanımlamıştı. Ayrıyeten ıslahatları, “Amerikan işlerini öldürmek, vergi kodumuz üzerinde egemenliği teslim etmek ve Çin Komünist Partisi’ne rekabet avantajı sağlamak” olarak eleştirmişti.
OECD’nin ıslahat gayretleri, büyük teknoloji şirketlerinden vergi almayı hedeflese de bu uygulamanın muvaffakiyetinde ABD’nin hali kıymetli olacak. Şayet ABD, başka ülkelerin şirketleri üzerindeki vergi haklarını kabul etmezse, ülkeler dijital hizmet vergilerini daha agresif biçimde uygulayabilir.