Türkiye’den pozitif etki! Çin ve Almanya’nın başı çektiği küresel borçlar ilk çeyrekte 324,3 trilyon dolara ulaştı

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), 2025 yılının birinci çeyreğine ilişkin “Küresel Borç Monitörü” raporunu yayımladı. Rapora nazaran global borç ölçüsü 7,5 trilyon dolarlık artışla 324,3 trilyon dolara ulaştı. Bu sayı, 2024’ün birebir devrinde kaydedilen 313 trilyon dolarlık borca nazaran kıymetli bir yükselişi işaret ediyor.

Raporda dikkat çeken bir öteki ayrıntı ise bu çeyrekteki borç artışının, 2022 yılından bu yana çeyrek başına ortalama 1,7 trilyon dolarlık artışın yaklaşık dört katı olması. ABD dolarının ticaret ortaklarına karşı paha kaybetmesi de borcun dolar bazında yükselmesinde tesirli oldu.

En büyük artış Çin, Fransa ve Almanya’da

Bu periyotta global borç artışına en büyük katkıyı Çin, Fransa ve Almanya sağladı. Bilhassa Çin’in borcu 2 trilyon dolardan fazla arttı. Ülkede kamu borcunun GSYH’ye oranı 2019’da yüzde 60 civarındayken bugün yüzde 93’ün üzerine çıktı.

Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye ise borçlarını azaltan ülkeler ortasında yer aldı.

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde borç seviyeleri

Gelişmiş iktisatların toplam borcu 217,7 trilyon dolara ulaşırken, gelişmekte olan ülkelerde bu sayı 106,5 trilyon dolara çıktı. Gelişmekte olan ülkelerde borcun GSYH’ye oranı yüzde 245 ile tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı.

Borç tiplerine nazaran dağılım

2025’in birinci çeyreğinde borç tiplerine nazaran dağılım şu formda gerçekleşti:

* Hane halkı borçları: 60,4 trilyon dolar
* Finansal olmayan şirket borçları: 93,9 trilyon dolar
* Kamu borçları: 97,1 trilyon dolar
* Finansal dal borçları: 72,9 trilyon dolar

Küresel borcun GSYH’ye oranı geriliyor

Küresel borcun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya oranı arka arda dördüncü çeyrekte de düşüş göstererek yüzde 325 düzeyine geriledi.

* Hane halkı borcunun GSYH’ye oranı yüzde 60,5’ten yüzde 59,2’ye,
* Finansal olmayan şirket borcu yüzde 92,1’den yüzde 91,3’e,
* Finansal bölüm borcu yüzde 78,3’ten yüzde 77’ye geriledi.
* Kamu borcunun oranı ise yüzde 96,9’dan yüzde 97,9’a yükseldi.

Türkiye’de borç oranları düştü

Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranı şu biçimde azaldı:

Hane halkı borcu: yüzde 11 → yüzde 9,5
Finansal olmayan şirket borcu: yüzde 44,3 → yüzde 36,4
Kamu borcu: yüzde 31,5 → yüzde 28,2
Finansal bölüm borcu: yüzde 18,8 → yüzde 18

Bu düşüş, Türkiye’nin borç dinamiklerinde olumlu bir ayrışmayı da işaret ediyor.