İZTO Başkanı Mahmut Özgener: Büyümede, üretim ve ihracattan destek alınmalı

Özlem SARSIN

İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Lideri Mahmut Özgener, Türkiye’nin hem memleketler arası arenadaki avantajlarını değerlendirip hem Orta Vadeli Program’ı hayata geçirirken, iç ve dış ekonomik şartların büyüme sürecine takviye vermesi gerektiğini söyledi. 2025 yılı ikinci çeyrekte Türkiye iktisadının yavaşlamasının beklendiğini kaydeden Özgener, “Mayıs ayı sonunda açıklanacak ülkemiz 2025 yılı birinci çeyrek büyümesinin 2024 yılı dördüncü çeyrek ile eş kıymet olacağını öncü bilgiler bize gösteriyor.

Ekonomik büyüme hala yurt içi tüketimden kaynaklanırken, üretim ve ihracattan gereğince dayanak alınamıyor. 2025 yılı birinci çeyrekte enflasyon düşüş ivmesinde ve beklentilerinde beklenen güzelleşmenin olmadığını kıymetlendiriyoruz. Bilhassa tüketim tarafında kredi büyümesi olduğunu ve maliye siyasetleri ile uyumun, hala sıkı para siyasetini istenilen düzeyde destekleyici bir durumda olmadığını söyleyebiliriz” dedi.

“Ekonomik programı yürütmenin maliyeti arttı”

Güven endekslerinin aşağı gelmesinin de bu durumu teyit ettiğine işaret eden Özgener, “Nisan 2025 prestijiyle ülkemizde hizmet (%4.3), perakende(%2.5) ve inşaat(%4.2) kesimlerinin itimat endekslerinin azaldığını görüyoruz.

Devreye giren elektrik artırımıyla birlikte Türk Lirası’nın dolar ve daha kuvvetli bir biçimde euro karşısında kıymet kaybının, enflasyon görünümüne nasıl tesir edeceği sorusu değer taşıyor. Bu program uygulanmaya başladığında, en kıymetli avantajımız, programın önünde uzun müddetli bir istikrar ortamı olmasıydı. Bununla birlikte son periyotta hem yurt içinde, hem de yurtdışında belirsizlikler arttı ve programın alt yapısını oluşturan parametrelerde değişimler yaşandı.

Zira ekonomik programı yürütmenin maliyeti gerçek bölüm ve hane halkları açısından artmış durumda. Bu durumda, faiz sıkılaşmasının yanı sıra yatırımcı ve hane halkı inancını kazanmak ve ekonomik maliyeti azaltmak için neler yapılacağı sorusuna yönelik atılması mecburî adımların belirlenmesinin kıymet taşıdığını düşünüyoruz” dedi.

“Protestolu senetlerde artış var”

2025 yılı prestijiyle sürdürülebilir bir ekonomik güzelleşme sağlanabilmesi ve krediye erişimin kolaylaştırılması için, öncelikle enflasyonla gayrete devam edilmesi gerektiğini vurgulayan Özgener, “Bu vesileyle, iç ticaretten gelen sinyalleri de dikkate almamız gerekiyor. Ticari TL kredi faizlerinde mart ortasına nazaran 600- 800 puan ortası artış kelam konusu. Protestolu senetler şubat ayı prestijiyle geçen seneye nazaran yüzde 30 artış gösteriyor.

Bu oranın, pandemiden beri en yüksek oran olduğuna dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Mevcut iktisat siyasetlerinde birtakım alanlarda düzgünleştirme sağlanmış olsa da; artan maliyetler, nakit badiresi ve kısıtlı finansman erişimi nedeniyle şirketlerin zorlandığını, öz sermayesi kısıtlı firmaların, bu şartlar altında daha da güç günler yaşayabileceğini görüyoruz” dedi.

Ticari kredi kartlarında taksitlendirme artırılmalı”

Enflasyonla çaba kapsamında önlemleri desteklemekle birlikte, üretim maksatlı tedarik süreçlerinde kullanılan ticari kart harcamalarının kısıtlanmasının bölümlerin yaşadığı finansal külfetleri artırdığına da vurgu yapan Mahmut Özgener, “Finansal şartlar zati zorken, bankalar tarafından işletmelere ilişkin ticari kredi kartı harcamalarına getirilen süreç kısıtlamaları iş insanlarımızın elini kolunu bağlıyor.

Üyelerimizden, kredi kartı limitlerinin fiilen tam olarak kullandırılmadığı, bankaların blokaj uygulamaları yahut süreç bazlı kısıtlamalar getirdiğine ait bildirimler alıyoruz. Bu çerçevede, işletmelere tahsis edilen ticari kredi kartı limitlerinin fiilen kullanılabilir hale getirilmesi, bu kartlara yönelik harcama kısıtlarının kaldırılması ve sektörel bazda farklılaşan gereksinimlere uygun esnek kullanım şartlarının sağlanması büyük değer taşıyor.

Özellikle KOBİ’lerin nakit akışlarını koruyabilmeleri için ticari kredi kartlarında taksitlendirme imkanlarının artırılması gerektiğine inanıyoruz. Gerçek dalın sağlıklı işleyişi ve ekonomik istikrarın sürdürülebilmesi için krediye erişimin kolaylaştırılması ve finansman araçlarının faal ve fonksiyonel hale getirilmesinin kritik ehemmiyete sahip olduğunu düşünüyoruz” dedi.