Pekin’den, ABD’nin üçüncü ülkelere Çin’le ticareti sınırlama baskısı iddialarına tepki
Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD’nin “karşılıklılık” ismi altında ticaret ortaklarına tarifeler dayattığı ve ülkeleri müzakereye zorladığı, bunun iktisat ve ticaret alanlarda tek taraflı zorbalığa dayalı hegemonya siyaseti olduğu belirtildi.
Bu taleplerle uzlaşmanın tahlil olmadığına ve ödün verilmesine hürmet duyulmayacağına işaret edilen açıklamada, “Kendi bencil çıkarı için oburlarının çıkarlarını feda ederek kelamda muafiyetler elde etmeye çalışmak, kaplanla derisi için pazarlık etmeye benzeri, sonu her iki taraf için de başarısızlık olacaktır.” tabiri kullanıldı.
Açıklamada, Çin’in, tüm tarafların ABD ile ekonomik ve ticari farklılıklarını eşit istişare yoluyla çözmesine hürmet duyduğu kaydedilerek, “Çin, tüm tarafların, eşitliğin ve adaletin, tarihî doğruluğun yanında olması, karşılıklı tarifeler konusunda memleketler arası iktisat ve ticaret kuralları ile çok taraflı ticaret sistemini savunması gerektiğine inanıyor.” görüşü paylaşıldı.
Çin’in yasal haklarını ve çıkarlarını korumak için kararlı olduğunun altı çizilen açıklamada, “Çin, rastgele bir tarafın çıkarları değerine mutabakat yapmasına mutlaka karşıdır. Şayet bu olursa Çin, asla kabul etmeyecek ve kararlı karşı önlemler alarak kendi haklarını ve çıkarlarını koruyacaktır.” uyarısı yapıldı.
Açıklamada, Çin’in tüm taraflarla birliği ve eş güdümü güçlendireceği, tek taraflı zorbalığa cevap vermek, direnmek, memleketler arası eşitliği ve adaleti korumak için birlikte çalışacağı vurgulanarak, “Tek taraflılık ve korumacılık karşısında kimse dokunulmaz değildir. Memleketler arası ticaret, bir kere güçlünün zayıfı yediği ‘orman kanununa’ döndüğünde tüm ülkeler bunun kurbanı olacaktır.” sözüne yer verildi.
“Karşılıklı tarifeler” ve Çin’in tepkisi
Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da duyurduğu “karşılıklı tarifelere” reaksiyon gösteren birinci ülke olmuş ve tıpkı oranda karşılık vermişti. İki ülke ortasında tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145’e, Pekin de yüzde 125’e kadar çıkarmıştı.
Washington idaresi, öteki ülkelere getirdiği karşılıklı tarifeleri 90 gün ertelerken Çin’e yönelik olanlar ise yürürlüğe girmişti.
ABD’de Wall Street Journal gazetesi, yayımladığı haberinde Trump idaresinin karşılıklı tarifeler için müzakere yürüttüğü 70 ülkeye Çin ile ekonomik bağlarını kısıtlamaları konusunda baskı kurarak Çin iktisadını izole etme ve bu yolla Çin ile müzakerelerde elini güçlendirme arayışında olduğu argümanına yer vermişti.
Aralarında Japonya ve Güney Kore üzere hem ABD hem de Çin ile ticari bağları bulunan ülkeler tarife artışlarından kaçınmak yahut bunların tesirlerini azaltmak üzere müzakereler için temsilcilerini Washington’a gönderirken Pekin idaresi, muhakkak baskıyla müzakere etmeyeceğini, rastgele bir diyaloğun eşitlik ve karşılıklı yarar temelinde olması gerektiğini belirtmişti.
