JESDER Başkanı Şentürk: Teşviklere yatırımcı da dahil edilirse 70-80 bin istihdam sağlanabilir
Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) Başkanı Ufuk Şentürk, Türkiye’nin jeotermal güçte potansiyelinin yüzde 10’unu kullandığını belirterek, “Gerek elektrik gerek seracılıkta bunu 10 katına çıkarma altyapımız ve potansiyelimiz mevcut.” dedi.
Anadolu Ajansı (AA) Güç Terminali Programı‘na konuk olan Şentürk, yenilenebilir güç kaynakları ortasında değerli bir yere sahip olan jeotermal güç konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin jeotermal kaynak açısından önde gelen ülkelerden olduğunu tabir eden Şentürk, “Jeotermalde 1735 megavat kurulu gücümüz var. 65 santralle bu güce erişiyoruz ve yılda 11 gigavat elektrikle şebekeye katkıda bulunuyoruz. Bu da Türkiye’nin kurulu gücünün yaklaşık yüzde 2’sine tekabül ediyor. Türkiye’de kullanılan elektriğin yaklaşık yüzde 4’ü jeotermal kaynaklardan elde ediliyor” diye konuştu.
Şentürk, seracılık, konut ısıtması ve turizm alanlarında da jeotermal gücün kullanıldığını lisana getirerek, Türkiye’de 7 bin hektar örtü altı jeotermal kaynak ısıtmalı sera olduğunu ve 160 bin konutun jeotermal kaynakla ısıtıldığını söyledi.
Tarım ve Orman Bakanlığının teşvikleriyle jeotermal seracılığın süratle büyüdüğüne işaret eden Şentürk, 28 bin dönüm Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sera Bölgesi’nin de inşasının devam ettiğini bildirdi.
Yaklaşık 40 bin dönüm sera kurulabilir
Şentürk, 2007’de Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle yasal altyapıya ulaşıldığını ve özel dal yatırımcılarının jeotermal güç dalına yatırım yapmaya başladığını belirterek, “Ülkemizin potansiyelinin yüzde 10’unu kullanıyoruz. Gerek elektrik gerek seracılıkta bunu 10 katına çıkarma altyapımız ve potansiyelimiz mevcut” dedi.
Jeotermal yatırımlarının başka güç yatırımlarına nazaran maliyetli olduğuna dikkat çeken Şentürk, yatırımcıların muhtaçlık duyduğu teşvik ögelerini anlattı.
Şentürk, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sera Bölgelerinde mevzuatta teşvik ögesi yapısına yatırımcıların da dahil edilmesiyle mevcut 65 jeotermal güç santralinin etrafına 35-40 bin dönüm sera kurulabileceğini tabir etti.
Böylece 70-80 bin şahsa de istihdam sağlanabileceğini vurgulayan Şentürk, “35-40 bin dönüm sera demek 200 bin dönüm topraktan elde edilebilecek eserlerin bu seralarda üretilebilmesi demek. 35-40 bin dönüm sera demek sağlıklı, doğal, ilaçlanmamış eseri elde edip pazara sunmak demek” diye konuştu.
Dünyanın en büyük lityum üreticisi olabiliriz
Şentürk, jeotermal güç santralleri için yaklaşık 1000 kuyu açıldığını aktararak, kuyulardan saatte 100 bin ton civarında sıcak suyla birlikte değerli maden ve minerallerin de yeryüzüne ulaştığını kaydetti.
Yeni çalışmalara kadar, elektrik üretimi ve sera ısıtması yapıldıktan sonra suyun tekrar yer altına gönderildiğini lisana getiren Şentürk, “Ancak 2 yıldır İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE), Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Türk-Alman Güç İşbirliği Mutabakatı kapsamında birtakım çalışmalar yürütüyoruz. Bu çalışmalarda oldukça yol aldık. Bilhassa Almanya tarafı çok yol aldı ve bu sularımızın içinde mevcut değerli maden ve mineralleri elde etmek için çalışmalar başlattı” sözlerini kullandı.
Şentürk, kelam konusu mineraller ortasında lityum, sezyum, selenyum ve silisyum üzere ender elementlerin bulunduğuna dikkatiçekerek, Almanya’da bu alanda çalışan tesisi ziyaret ettiklerini anlattı.
Tesiste yapılan çalışmalara değinen Şentürk, şunları kaydetti:
* Bu tesiste aşağı üst litrede 100 ppm civarında lityum kaynağı mevcut. Fakat onlar kuyuları deliyorlar, para harcıyorlar ve su yeryüzüne çıkardıktan sonra bunu ayrıştırıyorlar. Biz de İYTE ve Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde laboratuvar ortamında kendi kaynaklarımızdan bunu elde etmeyi başardık. Bizde oranlar biraz daha düşük, 20 ppm civarında, yani Almanya’nın beşte biri lakin yatırım maliyetimiz yok. Yalnızca akan suyun içinde bunları almamız gerekiyor.”
Şentürk, lityum ayrıştırmasında maliyeti düşürebilecek çalışmalar yürütüldüğünü vurgulayarak, kelamlarını şöyle tamamladı:
* Ülkemizdeki lityum kaynağı yalnızca bugün dünyada kullanılan lityumun toplamına eşit. Yani dünyada 2024 yılında çıkarılan lityum ölçüsü 36 bin ton. Ülkemizde mevcut yıllık çıkarılabilir lityum ölçüsü 35 bin ton. Yani dünyanın en büyük lityum üreticisi olabiliriz. Bunun ne kadarını elde edebiliriz? AR-GE çalışmaları hem Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafında hem üniversiteler tarafında devam ediyor. Yüzde 10’unu bile elde etsek dünyada tekrar en fazla lityum kaynağına sahip ülkelerden biri olacağız.
