Küresel havacılığın en üst ligine yükseldik

Hamide HANGÜL

İstanbul Havalimanı’nda üç uçağın birbirinden ta­mamen bağımsız pistlere birebir anda iniş yahut kalkış ya­pabildiği “eş vakitli üçlü ba­ğımsız pist operasyonu” başla­tıldı. İstanbul Havalimanı’nda Avrupa Hava Seyrüsefer Em­niyeti Teşkilatı (Eurocontrol) dayanak ve nezaretinde, Dev­let Hava Meydanları İşletme­si (DHM), Türk Hava Yolları (THY) ve TÜBİTAK iş birli­ğiyle gerçekleşen eş vakitli operasyon, THY’nin 3 uçağı­nın birebir anda kalkış yapmasıy­la gerçekleşti. İstanbul Havali­manı Hava Trafik Denetim Ku­lesi yakınlarında düzenlenen merasimde konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, İstanbul Havalima­nı’nda üç uçağın birbirinden büsbütün bağımsız pistlere tıpkı anda iniş yahut kalkış ya­pabileceğini belirterek, “Bu, yalnızca Türkiye için değil, Av­rupa havacılığı için de bir birinci olmanın ötesinde, global ha­vacılıkta da tarihi bir adım. Bu uygulamayı ABD’nin akabinde hayata geçiren tek ülke Tür­kiye oluyor. Artık, İstanbul Havalimanı, trafik hacmiy­le olduğu kadar, operasyonel kapasite ve teknik yeterlilik açısından da global havacılı­ğın en üst ligine yükseldi” diye konuştu.

“230 milyon yolcuya ulaşıldı”

Bakanlık olarak 2002’den beri sürdürdükleri sivil hava­cılık siyasetleriyle kesimi özel işletmelere açarak reka­beti teşvik ettiklerini belirten Uraloğlu, şu anda etkin hava­limanı sayısını 26’dan 58’e çı­kardıklarını, dış sınırlarda 50 ülkede 60 noktaya uçuş ger­çekleştirirken, bugün 132 ül­ke ve 352 noktaya yükselttik­lerini, iç ve dış çizgilerde seya­hat eden yolcu sayısını da 34,5 milyondan 230 milyonun üze­rine çıkardıklarını anlattı. Uraloğlu, İstanbul Havalima­nı’nın açıldığı günden bu ya­na ülkenin global arenadaki vitrini olduğunu kaydederek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “90 milyonluk yıllık yolcu kapasi­tesiyle Türkiye’yi global ha­vacılığın doruğuna taşıdı. Mil­yonlarca yolcuyu ağırlayan bu çağdaş yapı, Türkiye’nin eko­nomik ve kültürel gücünü dün­yaya duyururken, havacılıkta başkan bir oyuncu haline gelme­sini sağladı. Açıldıktan sonra­ki birinci yılı olan 2019 yılında 52 milyon üzerinde yolcu ağır­layan havalimanımız, 2023’te ise 76 milyon üstünde yolcuya hizmet verdi. Yıllık 40 milyon­dan fazla yolcuya hizmet veren Major Havalimanları katego­risinde 80,1 milyon yolcu ağır­layarak kendi kategorisinde Avrupa’da ikinci, dünya gene­linde ise 7’nci sırada yer aldı.”

Havacılık lojistiğinde kritik atak

Ulaştırma ve Altyapı Baka­nı Uraloğlu, İstanbul Havali­manı’nda “eş vakitli üçlü ba­ğımsız pist operasyonları”nın bugün resmi olarak başlaya­cağını kaydederek, şu değer­lendirmelerde bulundu: “Bu, yalnızca Türkiye için değil, Av­rupa havacılığı için de bir birinci olmanın ötesinde, global ha­vacılıkta da tarihi bir adım ola­cak. Gururluyuz zira bu uy­gulamayı ABD’nin akabinde hayata geçiren tek ülke Türki­ye oluyor. Artık İstanbul Ha­valimanı trafik hacmiyle oldu­ğu kadar operasyonel kapasite ve teknik yeterlilik açısından da global havacılığın en üst li­gine yükseldi. Bu sistem, birebir anda 3 uçağın birbirinden ta­mamen bağımsız pistlere iniş yahut kalkış yapabilmesini sağ­layan ileri düzey bir hava tra­fik idare teknolojisidir. Bu sistemle hava trafik akışı hız­lanacak, havalimanımızın di­namik kapasitesi değerli öl­çüde artacak ve yolcularımı­za daha süratli, daha inançlı bir hizmet sunulacak. İstanbul’un kıtaları birleştiren stratejik pozisyonu, bu yeni yetenekle birleştiğinde, havalimanımız global havacılık lojistiğinde daha kritik bir rol üstlenecek.”

“Gecikmeleri minimuma indireceğiz“

Yapılan çalışmalarla, “eş za­manlı üçlü bağımsız pist ope­rasyonları”nın inançlı ve et­kin bir halde yürütülmesi için sağlam bir temel oluştur­duklarını vurgulayan Uraloğ­lu, “İstanbul Havalimanımız­da birebir anda 3 uçağın iniş ve kalkış yapması ve daha ve­rimli ve dinamik kapasite yö­netimiyle mümkün gecikmeleri minimuma indireceğiz. Birebir vakitte uçakların gökyüzün­deki bekleme müddetleri de aza­lacağından yakıt tasarrufunu da maksimize edeceğiz” ifa­delerini kullandı. Uraloğlu, bu sistemle İstanbul Havalima­nı’nın Avrupa’daki başkan konu­munun daha da pekişeceğinin altını çizerek, Türkiye’nin ha­vacılıkta global liderliğini bir kere daha tüm dünyaya göstere­ceğini bildirdi.

Atıl bir araziyi global bir havacılık merkezine dönüş­türen bu projenin Türkiye’nin vizyonunu tüm dünyaya gös­terdiğini lisana getiren Uraloğlu, kelamlarını şöyle tamamladı: “İs­tanbul Havalimanı, yalnızca bir ulaşım merkezi olmanın ötesi­ne geçerek, Türkiye’nin güçle­nen sesini tüm dünyaya duyu­ran bir sembol haline geldi ve artık eş vakitli üçlü bağım­sız pist operasyonlarıyla sa­dece ülkemizin değil, global havacılığın da parlayan yıldı­zı oldu. Türkiye’yi havacılıkta dünyanın en üst ligine taşıdı. Bu süper muvaffakiyet, tüm pay­daşlarımızın, özverili çalışan­larının alın teriyle yoğrulmuş ortak bir zaferdir. Türkiye’nin havacılıktaki vizyonunu zirve­ye taşıyan ve dünya havacılık tarihine altın harflerle kazına­cak bir muvaffakiyettir. İstanbul Ha­valimanı, bu yeni adımla gök­yüzünde tarih yazmaya devam edecektir.”

THY 472 uçakla 353 destinasyonda

Törende THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Lideri Prof. Dr. Ahmet Bolat, THY’nin bugün 472 uçak ile 6 kıtada 131 ülkede 353 destinasyonda dünyaya hizmet ettiğini söyledi. Türkiye’nin en büyük altyapı yatırımı olan İstanbul Havalimanı’nda THY’nin bugüne kadar 1,4 milyar dolarlık yatırım yaptığını belirten Bolat, “2030 yılı itibariyle de bu yatırım ölçüye 3 milyar dolara ulaşacak. Hava kargo markamız Turkish Kargo’nun operasyon merkezi SMARTIST’in konumlandığı bu havalimanında elleçleme kapasitesinin artışını sağlayacak ikinci faz çalışmalarımız sürdü. 2018 yılında dünyada birinci sekiz içerisinde olan Turkish Cargo bugün dünyada birinci üçe girdi ve 1.9 milyon tona ulaştı. Bu sayı 500 milyon dolarlık bir yatırımla yakında temel atma merasimiyle başlayacağımız SMART-IST’in ikinci fazıyla birlikte dört buçuk milyon tona ulaşarak dünyada en büyük kargo merkezi olacak.”

Bolat, doğu-batı istikametinde inşa edilen dördüncü pistin ve ikinci terminali de kısa vakitte planlanması ve yapılmasına işaret etti.

Eş vakitli 3 uçak kalktı

Bakan Abdulkadir Uraloğlu ve beraberindekiler İstanbul Havalimanı Trafik Denetim Kulesi’nde geçerek 34, 35 ve 36 sol pistlerde yer alan THY uçaklarının pilotlarına talimat verdi. Böylelikle birbirinden bağımsız pistlere tıpkı anda iniş yahut kalkış yapabildiği “eş vakitli üçlü bağımsız pist operasyonu” gerçekleştirildi. Operasyonda bir bayan pilot da yer aldı.