İran-ABD görüşmesinin ikinci turu Roma’da
ABD-İran ortasında cumartesi günü yapılacak dolaylı müzakerelerin ikinci çeşidinin yeri muhakkak oldu. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi, yaptığı açıklamada, “Şu ana kadar karşı taraftan müzakerelerin yerinin değiştirilmesine dair yeni bir talep almadık. İkinci cinsin görüşme yeri Roma olarak belirlendi” dedi.
Garibabadi, müzakerelerin yapılacağı yerin tartışılmasının içeriğe kıyasla kıymetsiz olduğunu belirterek, “Bu çeşit mevzular ekseriyetle teknik sebeplerle, taraflardan birinin talebiyle ya da lojistik ve dayanakla ilgili gereksinimlerden ötürü gündeme gelir. Başlangıçta Umman’ın görüşmelerin sabit yeri olması planlanmıştı lakin akabinde Roma konusu gündeme geldi. İran tarafı bu bahse özel bir hassasiyet göstermedi. Biz temel olarak içeriğe ve asıl işe odaklanmalıyız ve gereksiz detaylarla vakit kaybetmemeliyiz” diye konuştu.
“Umman bize yakın lakin karşı tarafa uzak”
Müzakerelerde iki taraf için aranın eşit olmasının değerli olduğunu vurgulayan Garibabadi, “Karşı tarafın müzakere yerini değiştirme talebiyle bir ya da iki defa karşılaştığımızda her ne kadar bir istikrarın olması daha âlâ olsa da kabul ettik. Kıymetli olan bu görüşmenin nerede yapıldığından çok, iki taraf için de aralığın eşit olmasıdır. Umman bize yakın lakin karşı tarafa uzak ve bu cins konular da dikkate alınıyor” tabirlerini kullandı.
Müzakereler nerede yapılırsa yapılsın Umman’ın arabulucu ülke olacağını söyleyen Garibabadi, “Yer değişikliği kilit bir mevzu değil. Lakin sabit bir yerin olması sürecin istikrarı açısından daha güzel olur. Şayet önerilen ülke, İran’ın önemli siyasi sorun yaşadığı bir ülke değilse, gelen taleplere olumlu yaklaşıyoruz. Bu çeşit ayrıntılar medya ve kamuoyu için kıymetli olabilir fakat müzakerenin içeriğini etkilemez” dedi.
“İlk çeşidin başarılı olması aldatıcı olmamalı”
Umman’da gerçekleşen birinci çeşit görüşmelere ait değerlendirmede bulunan Garibabadi, “İlk cins, üç saatten kısa bir müddette tamamlandı ve önemli bir uyuşmazlık yaşanmadı. Dolaylı müzakerelerde görüşmeler çoklukla uzun sürer. Lakin birinci tıbbın muvaffakiyetle tamamlanması sonraki görüşmelerin de birebir formda sonuçlanacağı manasına gelmez. Müzakere bir süreçtir. Karşı tarafın bu sürece ne kadar önemli yaklaştığı ve üçüncü tarafların baskılarından ne ölçüde etkilendiği ilerleyen tiplerde netleşecektir” dedi.
Garibabadi, “Biz, görüşmelerin yalnızca bir günde değil farklı günlerde de devam etmesine hazırız. Hedefimiz, nitekim bir uzlaşıya varmanın mümkün olup olmadığını görmek. İkinci değerli mevzu ise tehditlerdir. Karşı taraf, İran üzere bu süreçte hakikaten önemli mi, yoksa samimi bir niyetle bu görüşmelere katılmamış mı? ABD’nin bölgede gerçekleştirdiği askeri yığınak ve tehdit oluşturan adımlar, bu müzakerelerdeki uzlaşı niyetini ve ciddiyetini sorgulanabilir hale getirebilir” tabirlerini kullandı.
İran Dışişleri Bakanlığı “Roma” haberlerini yalanlamıştı
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, ABD merkezli Axios haber sitesinin dış siyaset muhabiri Barak Ravid’e ikinci çeşidin Roma’da yapılacağına dair yaptığı paylaşım nedeniyle reaksiyon göstermiş, “Futbolda kalenin yerini değiştirmek, profesyonel bir yanılgı ve adil olmayan bir harekettir. Fakat diplomaside bu türlü bir hareket ki bu, müzakerenin mantığını ve sanatını kavrayamayan radikal ögeler tarafından teşvik ediliyor, her türlü başlangıcı yıkıma sürükleyebilir” demişti.
Bekayi, ayrıyeten, “Yürütülen istişarelerin akabinde ikinci tıp müzakerelere tekrar Maskat’ın mesken sahipliği yapmasına karar verildi. Görüşmeler, 19 Nisan Cumartesi günü gerçekleştirilecek” tabirlerini kullanmıştı.
Ravid, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Üç kaynağın bana verdiği bilgiye nazaran, ABD ile İran ortasındaki nükleer görüşmelerin ikinci çeşidi, sonunda cumartesi günü Roma’da gerçekleşecek” demişti.
İlk çeşit “olumlu ve yapıcı” geçmişti
Müzakerelerin birinci tipi, 12 Nisan Cumartesi günü Umman’ın başşehri Maskat’ta İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile ABD Lideri Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un katılımıyla Umman Dışişleri Bakanı Bedr bin Hamed el-Busaidi’nin arabuluculuğu ile dolaylı olarak gerçekleştirilmişti. Görüşmelerin akabinde her iki taraf da süreci “olumlu ve yapıcı” olarak değerlendirmişti.
