Asansöre dönen piyasaların kaderi Trump’ın ellerinde
UFUK KORCAN
ABD Başkanı Donald Trump göreve geldiği günden bu yana aldığı kararlarla piyasaları istikamet veriyor. Bilhassa son haftalarda müdafaacı ticaret siyaseti kapsamında ülke ülke alınan gümrük vergileri açıklamaları piyasalarda büyük dalgalanmalara neden oluyor. Birçok ülke uygulanacağını açıklanan gümrük vergilerini müzakere etmek için ABD ile irtibata geçerken geri adım atmayan Çin ile alakalar en çok merak edilen bahislerin başında geliyor. Trump, ABD’ye karşı misilleme yapmayan çok sayıda ülke için ek gümrük vergilerini 90 gün müddetle durdurduğunu açıkladı. Bu süreçte yüzde 10’luk temel gümrük vergisi oranları uygulanmaya devam edecek. Çin’e karşı uygulanan tarifelerde oran yüzde 125’e çıktı.
Küresel borsalarda sert hareketler
Önceki hafta yüzde 10 civarı kıymet kaybeden Wall Street endeksleri, 90 günlük erteleme kararıyla bir ölçü nefes aldı. Nasdaq haftayı yüzde 7.29 artışla tamamlarken S&P 500 Endeksi yüzde 5.70, Dow Jones ise yüzde 4.95 yükseldi. Avrupa borsalarında kan kaybı sürat keserken Asya borsaları geçen hafta en fazla gerileyen borsalar olarak öne çıktı. ‘Güvenli liman’ olarak görülen altının ons fiyatı 3 bin 245 dolar ile tarihi tepesini görürken haftayı yüzde 6,7’lik artışla 3 bin 240 dolar düzeyinden kapandı. Bu süreç öncesinde İmamoğlu soruşturması nedeniyle ‘dayak’ yiyen Borsa İstanbul ise yurtdışı piyasalara paralel hareket etti ancak dalga uzunluğu onlar kadar büyümedi. Haftaya 9 bin 379 puandan başlayan BIST 100 Endeksi, 9 bin 380 puandan kapandı.
Muafiyet kararı olumlu etkileyebilir
Hafta sonu, pazartesi günü global piyasalarda fiyatlamaları etkileyecek kıymetli bir gelişme yaşandı. Trump, karşılıklı tarife uygulamalarına ait düzenlemeler kapsamında akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve çipler üzere birtakım teknoloji eserlerini ek gümrük vergilerinden muaf tuttuğu duyurdu. 90 günlük muafiyet kararının akabinde gelen bu açıklama, “geri adımların devamı” olarak yorumlandı. Haftanın birinci süreç günü borsalarda toparlanma gayretlerinin öne çıkma ihtimali epeyce yüksek. Fakat son günler gösterdi ki her an yeni bir son dakika haberi ekranlara düşebilir. ‘Temkinli iyimserlik’ modunu açan piyasaların mukadderatı, tekrar Trump’ın yapacağı açıklamalara bağlı olacak. Salı günü New York Fed sanayi endeksi, çarşamba sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı ve ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın konuşması, perşembe günü haftalık işsizlik maaşı müracaatları değerli gündem hususları. Cuma günü ise Paskalya Pazarı’ndan evvelki cumaya denk gelen Kutsal Cuma tatili nedeniyle piyasalar kapalı olacak.
Merkez’in faiz kararı izlenecek
Bir gözü ticaret savaşlarındaki haber akışında olan yurtiçi piyasalar için bu haftanın en değerli gündem unsuru Perşembe günkü Merkez Bankası’nın faiz kararı. Merkez Bankası, 20 Mart’ta fevkalâde toplantı yaparak gecelik borç verme faizini 2 puan artırarak yüzde 46’ya çıkarmış, siyaset faizi olan haftalık repo oranını yüzde 42.50 düzeyinde sabit tutmuştu. Merkez Bankası’nın gecelik faiz artırım kararı hem mevduat hem de kredi faizlerini üst taşımıştı. Bu haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik beklentiler ise siyaset faizinin sabit tutulacağı tarafında. Öbür taraftan pazartesi ödemeler istikrarı, salı günü bütçe istikrarı, çarşamba konut satışları, cuma günü ise kısa vadeli dış borç dataları ekonomik bilgi takviminin başka unsurları olarak sıralanıyor.
Borsanın dolar bazlı pahası 1 yılda yüzde 18,4 geriledi
Borsa İstanbul’da süreç gören şirketlerin toplam piyasa kıymetinin seyrine bakıldığında aslında yatırımcıların ne kadar sıkıntı devirler geçirdiği anlaşılıyor. 2023 yılının ağustos ayında şirketlerin piyasa pahası 360 milyar dolar düzeyindeydi. Geldiğimiz düzey prestijiyle şirketlerin toplam piyasa bedeli 355 milyar dolar. Borsa İstanbul’un toplam piyasa bedeli aylık kapanış prestijiyle en yüksek düzeyini 435 milyar dolar ile Mayıs 2024 tarihinde görmüştü. Yani şu anki piyasa pahası doruğunun yüzde 18,4 altında. Pay bazlı bakıldığında çok sayıda pay tarihi tepesinin çok çok altında fiyatlanıyor. Bu hafta için teknik görünüme bakılırsa, 9 bin 200 puan düzeyi kıymetli bir takviye noktası olarak öne çıkıyor. Üstte ise 9 bin 600 puan kritik bir direnç bölgesi. Bu düzeyin aşılması halinde kısa vadeli bir rahatlamadan bahsedilebilir ve 10 bin puan düzeyi hedeflenebilir.
