Ekonomik teşvik adımlarına rağmen Asya borsaları ekim ayını düşüşle kapattı
Asya borsalarına dair bilgiler ele alındığında, 2024 ekim ayında Japonya’da Nikkei 225 endeksi hariç negatif bir seyir öne çıkarken, endeksin geçen ay yüzde 3,06 yükseldiği görülüyor. Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yılın 10 ayında yüzde 19,18 yükselerek en çok getiri sağlayan Asya endeksi olarak dikkat çekiyor.
Politika faizini sabit bırakan Çin, gösterge faizini 25 baz puan indirdi
Çin’de Ulusal Bankalar Ortası Fon Merkezi geçen ay kurumsal krediler ve emlak kredileri gösterge faiz fonksiyonunu yerine getiren 1 ve 5 yıllık kredi faiz oranlarında (LPR) 25’er baz puanlık indirime giderken, PBoC ana siyaset faizi niteliğindeki 1 yıl vadeli borçlanma faizini sabit bıraktı.
Ülkede, 1 yıllık kredi faiz oranı yüzde 3,35’ten 3,1’e, 5 yıllık kredi faiz oranı ise yüzde 3,85’ten 3,6’ya çekildi. Bunlara ek olarak, Çin’in sermaye piyasalarının sağlıklı gelişimini teşvik etmek için adımlar atacağına yönelik haber akışı piyasaların tarafı üzerinde tesirli oldu.
PBoC’tan yapılan açıklamada, başlangıç için 500 milyar yuan (70,7 milyar dolar) hacminde olması öngörülen yeni takas aracının, “sermaye piyasalarının sağlıklı gelişimini teşvik etmeyi amaçladığı” belirtildi. Yeni takas aracıyla, menkul değerler şirketleri, yatırım fonları ve sigorta şirketleri, pay senedi piyasalarında yatırım için kullanılmak üzere devlet tahvilleri ve hazine bonolarını, kurumsal tahviller, pay senetleri ve borsa fonlarını teminat göstererek takas edebilecek.
Teşvik paketleri hedeflenen karşılığı bulmadı
Yeni düzeneğin kurumsal yatırımcılara, pay senedi piyasalarına yatırım yapılması kaydıyla daha az likit varlıklarını daha yüksek likit varlıklarla değiştirmesine müsaade verecek. Buna ek olarak, Çin hükümeti açıkladığı emlak kesimine ait teşvik paketine nazaran, hükümet gayrimenkul kesimindeki düşüşü durdurmak gayesiyle kuralları sağlayan şirketler için olan kredi kotasını 4 trilyon yuana yükseltti.
Analistler, Çin’de süregelen emlak bölümündeki meseleler için açıklanan teşvik paketinin olumlu tesiri olabileceğini lakin kelam konusu teşvikin dal beklentilerini karşılamadığını belirtti. Hükümetin gayrimenkul bölümünde güzelleşmeyi sağlamak için attığı teşvik adımlarının tesirli olup olmayacağının gelecek devirde kesimden gelecek bilgi akışı sonrası aşikâr olacağını lisana getiren analistler, gayrimenkul dalındaki sorunun ülkenin ana ekonomik gündemlerinden biri olmayı sürdürdüğünü söyledi.
Geçen ay ayrıyeten, PBoC piyasaya daha fazla likidite enjekte etmek ve bankacılık sistemindeki kredi akışını desteklemek hedefiyle yeni bir kredi aracı başlattı. Bankanın açıklamasında, bankacılık sisteminde makul ölçüde likidite sağlamak ve merkez bankasının siyaset araç setini daha da zenginleştirmek hedefiyle açık piyasa direkt aykırı repo operasyonları tesisinin etkinleştirdiği bildirildi.
Çin eserlerine uygulanan yeni yaptırımlar
Çin tarafından gelen ekonomik teşvik haberlerinin yanı sıra batılı iktisatların Çin eserlerine uyguladığı yeni yaptırımlar da ekim ayında dikkati çekti. ABD idaresi, Çin’e makul yarı iletkenler, kuantum ve yapay zeka sistemleri yatırımlarını sınırlayacak sonuncu kuralları ilan ettiğini duyurmuştu.
Avrupa Birliği (AB) de Çin üretimi elektrikli otomobillere yüzde 35,3’e varan oranda ek gümrük vergisi getireceğini ilan etti. AB Kurulu, Çin’de üretilen elektrikli arabalara yönelik sübvansiyon aksisi soruşturmanın tamamlandığını ve Çin’den AB’ye elektrikli araba ithalatına 5 yıl için kesin karşı vergiler getirildiğini açıkladı.
BoJ’un faiz kararının ve erken genel seçimlerin tesiri…
Japonya Merkez Bankası (BoJ) oy birliği ile alınan kararla kısa vadeli faiz oranı yüzde 0,25 düzeyinde sabit bıraktı. Banka, karar sonrasında 2024 Ekim ayına ait “Ekonomik Faaliyet ve Fiyatlar için Görünüm Raporunu” yayımladı. Raporda, Japonya iktisadının potansiyel büyüme oranının üzerinde bir süratte büyümeye devam etmesinin beklenen olduğu belirtilirken, çekirdek Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) yıllık artış oranının 2024 mali yılında yaklaşık yüzde 2,5 ve akabinde 2025 ve 2026 mali yıllarında yaklaşık yüzde 2 olmasının beklendiği kaydedildi.
Bununla birlikte, Japonya’da 27 Ekim’de gerçekleştirilen erken genel seçimlere yönelik haber akışı ay boyunca yatırımcılar tarafından yakından takip edildi. Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP), 2009’dan beri birinci defa ulusal parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’nde (Şuugiin) çoğunluğu kaybetmesi sonrası Başbakan İşiba Şigeru, başşehir Tokyo’da düzenlediği basın toplantısında, seçim sonuçlarını, “seçmenlerin verdiği ağır bir karar” halinde nitelendirdi.
İhracat yapan şirketlerin paylarına olumlu etki
İşiba, kimi politik hususlarda muhalefet partileriyle müzakere etmeye istekli olduğunu tabir ederek, yeni kabinenin oluşturulmasında öteki partilerden takviye alınabileceğinin sinyalini verdi.
Japonya’da Liberal Demokrat Parti (LDP) ile koalisyon ortağı Komeito’nun, parlamentoda çoğunluğu elde edememesinin akabinde yen, dolar karşısında üç ayın en düşük düzeylerini test ederken, bu durum, siyasi belirsizliğin merkez bankasının faiz artırım siyasetini etkileyeceği tarafındaki telaşları öne çıkardı. Ülkenin ihracata dayalı iktisadına yarar sağlayan zayıf yen, ihracat yapan şirketlerin paylarını ise olumlu etkiledi.
