Arz zincirinden gıda enflasyonuna… Zirai donun faturası ağır olacak!
Nisan ayında kara kışı yaşayan Türkiye, en büyük darbeyi tarımdan aldı. Yer yer sıcaklığın-15 dereceye düştüğü son 3 günde, meyve üretiminde öne çıkan Niğde, Kayseri, Tunceli, Erzincan, Malatya ve Çanakkale’de elma, dut, kayısı, kiraz ve üzüm bahçeleri büyük ziyan gördü.
Üretim merkezlerinde büyük kayıp
Birçok bölgede üreticiler don nöbeti tutarak, örtüleme ve dumanlama üzere tedbirlerle eserlerini muhafazaya çalışsa da gayretler sonuç vermedi. Sabahın erken saatlerinde tomurcuk açmaya hazırlanan kollar buz keserken üretici de yılın tamamını etkileyecek bir kayıpla karşı karşıya kaldı.
Özellikle Niğde, Nevşehir, Karaman, Malatya, Elazığ, Sivas ve Amasya üzere tarıma dayalı kentlerde erken çiçeklenen meyve ağaçları dondan büyük ziyan gördü. Malatya Ziraat Odası Başkanı Eyüp Gönültaş, “Kayısıda zararın yüzde 80’e ulaştığını kestirim ediyoruz. Kimi mahallelerde tek bir çiçek bile kalmamış” dedi.
Yine Niğde ve Karaman’daki elma bahçelerin, Amasya ve Tokat’ta kiraz ve erik ziyan, Erzincan, Gümüşhane ve Bayburt etrafında de dut ve üzüm bağları büyük hasar gördü.
Zirai don yalnızca tarlada kalmayacak
Ziraat odaları ve tarım müdürlükleri alanda ziyan tespiti çalışmalarını sürdürürken, birinci bilgilere nazaran birtakım çiftçiler bu yılı kayıpla kapatabilir. Üretimin sürekliliği için ziraat odaları çiftçilerin borçlarının ertelenmesi, doğrudan gelir dayanağı verilmesi, sigortasız alanlara yönelik özel bir afet fonu oluşturulması üzere teklifler sunuyor.
Öte yandan zirai don yalnızca tarlada kalmayacak. Arz zincirinden besin enflasyonuna kadar pek çok sancılı süreci beraberinde getirecek zirai donun dolaylı tesirlerinin önümüzdeki aylarda market raflarına ve fiyatlarına da yansıyacağı düşünülüyor.
Bakan Yumaklı’dan zirai don açıklaması
Tüm üreticilere geçmiş olsun dileğinde bulunan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da Bakanlık olarak olumsuz etkiyi en aza indirmek için 7/24 alanda ve üreticinin yanında olduklarını açıkladı. Yumaklı, “Bütün takımlarımız tespit çalışmalarını sürdürüyor. Don ve doludan etkilenen üreticilerimiz; Tarım ve Orman il/ilçe müdürlüklerimize, sigortalı üreticilerimiz de ALO TARSİM 172 ihbar sınırına ve acentelerine hasar ihbarında bulunabilirler” dedi.
Tarım sigortaları daha da ehemmiyet kazanıyor
Öte yandan Türkiye’deki milyonlarca çiftçiyi ve 85 milyon tüketiciyi tıpkı anda ilgilendiren zirai don felaketinin akabinde tarım sigortalarının değeri bir kere daha gündeme getirdi. İklim değişikliği nedeniyle afet riski artarken, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından yapılan sigorta ödemeleri, çiftçilerin don, dolu, yangın, sel üzere olaylara karşı korunmalarını sağlıyor.
