Samlı Solar, 2025’te 15O MW GES planlıyor

Güneş DOĞDU SOYLU

Samlı Solar İdare Ku­rulu Üyesi Kamil Samlı, Avrupa Birliği (AB) Sı­nırda Karbon Düzenleme Me­kanizması’nın (SKDM) ener­ji dalına canlılık getirdiği­ni, işletmelerin karbon ayak izi ölçümünü de gerçekleştir­mek için çalışma yürüttük­lerini belirtti.

2024 yılındaki ekonomik ve güç dalına özel teknik durağanlıktan do­layı amaçların revize edildi­ğini, 2025’te beklenenden çok daha süratli büyüme düşündük­lerini söyleyen Samlı, “Bu yı­lın başında 100 MW’a yakın iş takibimiz vardı. Bu projeler ekonomik göstergelere paralel olarak ilerleme kaydetmedi. 2025 yılı ile birlikte hem yeni kapasitelerin açılacak olması hem de bekleyen birçok pro­jenin yapılacak olmasından kaynaklı 2025 yılı amacımızı 150 MW’a çıkardık” dedi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) geçen yıl 20 GW güce yakın depolama takviyeli güneş gücü lisan­sı dağıttığını anımsatan Samlı, maksat yükseltmelerinde depo­lamalı santrallerin varlığının ve sisteme entegrasyonunun da çok büyük ehemmiyet taşıdığını aktardı. Samlı, “Küresel çap­ta iktisatta yaşanan daral­ma, ülkemizin içinde bulundu­ğu kemer sıkma ve enflasyon­la uğraş serüveni güneş gücü kesiminde birçok projenin rafa kalkmasına se­bep oldu. İSO Birinci 500’de bulu­nan firmaların yeşil mutaba­kat kapsamındaki hacimli pro­jeleri bile yurt dışı kaynaklara gereksinim duyar hale geldi. 2016 ve 2018’de de yaşadığımız bu sakinliğe firma olarak tem­kinli yaklaşıyoruz. Bütün pro­jeler 2025 yılının birinci çeyreğin­den itibaren devam edecektir” tabirlerini kullandı.

“TEİAŞ kapasitelerinde büyük sorun var”

Güneş gücü projelerin­deki gerilemenin yalnızca eko­nomik manadaki daralma­dan değil, teknik kapasite daralmasından da kaynaklan­dığını söz eden Samlı, TE­İAŞ kapasitelerinin mevcut durumunun dertli oldu­ğuna değindi. Samlı, şunları kaydetti: “Bir müsaadenin, yani çağ­rı mektubunun çıkması için kimi teknik kriterlerin yeter­liliğine bakılıyor. Bunlardan biri de TEİAŞ kapasiteleri. Kelam konusu yatırımın şebeke kontağının yapıldığı alan­daki indirme merkezine ayrı­lan yenilenebilir güç kapa­siteleri burada ehemmiyet taşıyor.

2024 yılı başından bu yana ül­kemizde bu kapasiteler dol­muş durumda. Öz tüketim ya­pan, gereksinimi olan işletmeler maddi kaynak yaratabilseler bile kelam konusu kapasite yok­luğundan ötürü projelerini hayata geçiremiyor. Öte yan­dan, BAE ve Suudi Aramco şirketlerinin yatırım yapması için tahsis edilmeye çalışılan kapasitelerden bahsediliyor. Bu da motivasyonu bozan bir durum. Bakanlığımızın en kı­sa müddette teknik hesaplama­ları yapıp yeni kapasiteleri ya­yınlamasını bekliyoruz.”

“GES kurulu gücü, GENSED’in teklifi ile ivmelenir”

Mevcut teknik altyapı soru­nun aşılması için GENSED’in teklifine atıfta bulunan Samlı, şöyle devam etti: “Ülkemizde bilhassa bölgemizde çatıla­rın tamamına GES konseyimi yapsa dahi tüketiminin en faz­la yüzde 20 yahut 30’unu karşı­layacak onlarca firma var. Ya­ni şebekeye karşıt tarafta güç iletmesine imkan yok bu fir­maların. TEİAŞ’a karşıt istikamette güç gitmeyeceği için kapa­site sorununu bertaraf et­miş oluyorlar. GENSED’den geçtiğimiz aylarda çok hoş ve tahlil olabilecek bir öne­ri gelmişti; mevzuata 5.1.j hususu eklenmesi. Bu mad­de, işletmelerden aykırı istikamette güç göndermeyeceğine da­ir kelam alarak, buna nazaran davet mektubu vermeyi ön görüyor. Aykırı istikamette şebekeye elektrik iletilmesinin önüne de scada denetimleri ile geçilebileceği söz ediliyor. İnanın bu öne­ri hayata geçse ki teknik ola­rak mümkün, ülkemizin GES kurulu güç artışı ivmelenir. Bu öneriyi destekliyoruz. Bir an evvel EPDK yetkililerinin olumlu tarafta bir mevzuat ha­zırlamasını bekliyoruz.”

Elektrik fiyatlarına bu yı­lın başında gelen artırımla birlik­te güneş gücüne olan ihti­yacın daha da arttığına deği­nen Kamil Samlı, hükümetin çok uzun mühlet sübvanse ettiği güç fiyatlarının 4 TL’ye da­yandığını, endüstricinin ve tüc­carın güç maliyelerini dü­şürmek için daha fazla efor sarf edeceğini aktardı.

“Süresi dolan santraller verimli hale getirilmeli”

Samlı, 2013 yılındaki mev­zuata nazaran kurulan ve devletin 10 yıllık güç alım garanti­si ile hayata geçirilen santral­ler için lisanssız girişimcinin desteklenmesi gerektiğini ak­tardı. 2023 sonu prestijiyle ül­kemizde 10 yıllık alım süre­si sona eren santrallerin orta­ya çıktığını anımsatan Samlı, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu santrallerin işletmecile­rine yıllarca kilovatsaati 0,13 dolardan güç sattıkları için öteki gözüyle bakılıyor. Hâl­buki bütün mevzuatı tıpkı bü­rokratlar hazırladı. Beşerler da çok büyük krediler çekerek bu yatırımları tamamlamaya ça­lıştı. Her şeyden evvel şunu bil­mek kaide, bu tesisler ülkemize lazım. Bu tesisler, 250-280 vat­lık 8-10 yıl öncesinin panelle­riyle kuruldu, yenilenmeleri yani yeni yatırım almaları ge­rekiyor. Bu yeni yatırımların gerçekleştirilip tesislerin ve­rimli halde çalışması için yatı­rımcının kaynak yaratabilme­si gerekiyor. Üzerimizdeki en büyük hörgüç, dağıtım bede­li. Bugün prestijiyle 3,50 liraya satılan güç için kilovatsaati 1,17 lira dağıtım bedeli ödeni­yor. Gelen paranın neredeyse yüzde 40’ı yine dağıtım şir­ketine ödeniyor.” Samlı, tahlil kapsamında ise tüketim tarife­si bedeli üzerinden güç satın alınmasını, talep eden tesis sa­hipleri olursa da lisans alma­larına hak tanınmasını önerdi.

“SKDM dala farklı bir hareket getirdi”

AB Hudutta Karbon Düzenleme Mekanizması’nın dala farklı bir hareket getirdiğini lisana getiren Kamil Samlı, şu an için yalnızca 5 bölümde bu uygulamanın hayata geçirileceğini anımsattı. Samlı, “Türkiye’nin rekabetçi olduğu besin, tarım, dokuma ve otomotiv yedek kesim kesimlerinde sonraki yıllarda uygulanacak yeşil mutabakat kurallarına ahenk kapsamında, içinde bulunduğumuz vakitten daha uygun bir devir olmayacak. Projelerin geliştirilip kurulumların tamamlanması için kâfi müddet var üzere görünüyor” dedi. Samlı, yakın bir vakitte karbon ayak izi ölçüm hizmeti de vermek için çalışmaları olduğunu lisana getirerek, Türkiye’nin bu sürece tam olarak adapte olmasının kural olduğunu bildirdi.