Tarifeler Türkiye için avantaj mı dezavantaj mı? Rakamlarla Türkiye-ABD ticareti
Trump’ın yeni gümrük tarifelerini açıklamasının akabinde Türkiye-ABD dış ticaretindeki son durum merak uyandırdı. Trump, temel tarife oranını yüzde 10 olarak belirlerken en yüksek tarife yüzde 50’ye kadar çıktı.
Avrupa Birliği (AB) için yüzde 20 olarak belirlenen gümrük tarifesi Türkiye için yüzde 10 olarak uygulanacak.
Avantaj mı dezavantaj mı?
ABD’nin Türkiye’ye yüzde 10 gümrük vergisi uygulama kararı, bilhassa ihracatçı dallar için yeni bir maliyet ögesi oluştururken, iki ülke ortasındaki ticaret istikrarına nasıl yansıyacağı önümüzdeki periyotta daha net ortaya çıkacak.
ABD ile ticaret son yıllarda dengelendi
Türkiye ile ABD ortasında 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma amacı bulunurken, son yıllarda bu ülkeyle geliştirilen münasebetler dış ticaretin dengelenmesine katkı sağladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran, ABD’ye geçen yıl prestijiyle 16,4 milyar dolarlık ihracat yapıldı. İhracatta bilhassa makineler, mekanik aygıtlar, değerli taşlar, metaller, otomotiv, halılar, öbür dokuma yer kaplamaları, kireç, çimento, elektrikli makine ve aygıtlar kesimleri öne çıktı.
Bu ülkeden ise tıpkı yıl 16,2 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. İthalatta mineral yakıtlar, yağlar, demir, çelik, makineler, mekanik aygıtlar, organik kimyasallar ve plastik mamulleri kesimleri dikkati çekti.
Rakamlarla Türkiye-ABD ticareti
Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) bilgilerine nazaran 2005-2020 devrinde Türkiye, ABD’ye dış ticarette daima açık verirken, 2021 ve sonrasında ticari alakalar, Türkiye’nin vakit zaman fazla verdiği daha istikrarlı bir yapıya kavuştu. Bu kapsamda Kovid-19 salgınının yaşandığı 2020’de 1,3 milyar dolar açık verilirken, bu meblağ 2021’de 1,6 milyar dolar dış ticaret fazlasına dönüştü. 2022’de 1,7 milyar dolarlık fazla, 2023’te ise Türkiye aleyhine 1 milyar dolar açık oluştu.
Türkiye geçen yıl 65 fasılda dış ticaret fazlası verdi
Türkiye, geçen yıl ise ABD ile ticarette 121 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi. Böylelikle, Türkiye 2020-2024 periyodunu kapsayan 5 yılın 3’ünde dış ticaret fazlası elde etmiş oldu.
Türkiye’nin ABD ile ticareti, eserlerin sınıflandırıldığı 97 faslın 65’inde geçen yıl dış ticaret fazlası, 32’sinde ise açık verildi.
Söz konusu yılda en çok dış ticaret fazlası verilen fasıl yaklaşık 820 milyon dolarla “halılar ve başka dokumaya elverişli unsurlardan yer kaplamaları” oldu. Bu faslı 811 milyon dolarla değerli yahut yarı değerli taşlar, değerli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar, 675 milyon dolarla silahlar ve mühimmat ile bunların aksamları izledi.
Türkiye’nin ABD ile dış ticaretinde en fazla açık verilen fasıl ise 1,8 milyar dolarla demir ve çelik oldu. Bu eser kümesini 1,1 milyar dolarla organik kimyasal eserler, 1 milyar dolarla eczacılık eserleri takip etti.
