Kakao yağı krizine yerli çözüm üretti
Recep ERÇİN
Dünya çapında 70 ülkede faaliyet gösteren Cargill, Türkiye’de nişasta bazlı şeker (NBŞ) üretimi ile bilinse de cironun yükü son yıllarda bitkisel yağlara kaymış durumda. Geçen günlerde Cargill Besin Ortadoğu, Türkiye & Afrika Yönetim Kurulu Lideri ve CEO’su Murat Tarakçıoğlu’nun mesken sahipliğinde düzenlenen iftar programında bir ortaya geldiğimiz şirket yöneticilerinin verdiği bilgilere nazaran Tıp yağ’ın satın alınmasından sonra yağdan elde edilen gelirin cirodaki hissesi süratle artmış durumda.
TurCao’yu Balıkesir’de üretti
Şirket yöneticilerine Cargill’in dünya kakao ticaretindeki hissesini sorduğumuzda yüzde 25’ler civarında olduğunu söz ettiler. Uzun vadeli çalışan bir piyasa olan kakao ve kakao yağındaki fiyat dalgalanmaları sonrası uygun fiyatlı hammadde temini için Türkiye’de çalışmalara başlayan şirket, yerli kakao yağı eşleniği olan TurCao’yu Balıkesir’deki Turyağ fabrikasın da üretmeye başlamış. Şu günlerde kakao yağının tonu 20 bin euro civarında iken klasik bir Afrika bitkisi olan Shea’dan üretilen TurCao’nun fiyatı 5-6 bin dolara geliyor. Tablet çikolata, draje, pralin ve gofret uygulamalarıyla yüzde 100 uyumlu olduğu belirtilen kakao yağı eşleniği TurCao, üreticilerin ithal eser kullanımına yerli bir alternatif olacak niteliğe sahip.
NBŞ azaldı, yağ üretimi arttı
Cargill Türkiye endüstriyel yağ pazarında büyürken perakende tarafında güçlü oyuncular olduğundan bu alan için şimdi bir aksiyon almayı düşünmüyor. Konut dışı tüketim pazarı için; pastacılık yağları, fırıncılık yağları, yemeklik yağlar üreten şirket, besin bileşenleri tarafında da; kaplama yağları, dolgu yağları, süt sanayisi yağları, kızartma yağları, çikolata ve şekerleme yağları üreterek cirosunda yağlardan elde ettiği gelirin hissesini yüzde 40 civarına çıkarmış durumda. Nişasta bazlı şeker (NBŞ) ise Cargill Türkiye yöneticilerinin aktardığına nazaran yüzde 5’ler üzere düşük bir hisseye sahip.
Yönetici ihraç ediyor
Türkiye’de Bursa, Kocaeli, Sakarya ve Balıkesir olmak üzere 4 tesiste üretim yapan Cargill’in yöneticileri NBŞ üretimi azalsa da nişasta üretiminin güçlü seyrettiğini Türkiye’nin bu alanda ihracatçı (Türkiye 2024 yılında 285 bin ton mısır nişastası ihraç edip 125 milyon dolar gelir elde etti.) olduğuna dikkat çektiler. Türkiye’de 700 çalışanı ile faaliyet gösteren Cargill, dünya çapında ise 160 bin şahsa istihdam sağlıyor. “Eskiden yetenek ithal ederken artık yetenek ihraç ediyoruz. Dünyanın dört bir yanında Cargill operasyonlarını yöneten Türk arkadaşlarımız var” diyen şirket yöneticileri, Türkiye’de şirket olarak 65 yıldır faaliyette olduklarını lisana getirdiler.
Dilovası’nda trafo yağı üretiyor
Öte yandan şirketten geçilen bilgi notunda Cargill’in, dünya genelinde bin 750 kişilik bir takımla, yüksek performanslı özel eserlere, endüstriyel uygulamalara, biyoara eserlere yönelik çalışmalar yaptığı belirtildi. Bu kapsamda biyoendüstriyel eserler iş ünitesinin İzmit Dilovası’ndaki tesisinde yüzde 100 bitkisel hammadde kullanarak emülgatörler, trafo yağları, sondaj yağları, yağlayıcı esterler ve yağ asitleri üretildiği bilgisi paylaşıldı.
Yüzde 24 randıman artışı sağlandı
Şirketin kamu ve STK’larla birlikte 2019 yılında hayata geçirdiği “1000 Çiftçi 1000 Bereket” kurumsal sorumluluk programı ile 27 vilayette 7 bine yakın çiftçi ve 1 milyon dekarı aşkın alan kapsandı. Ayçiçek, kanola ve mısır tarımının öncelendiği proje kapsamında; yanlışsız sulama ve bilimsel gübreleme programı, uydudan tarla sıhhati denetimi ve teknik dayanak çizgisi hizmetlerinden yararlanan ve aldığı teklifleri eksiksiz uygulayan çiftçilerin 2023 yıl sonunda yüzde 24’e varan randıman artışına ulaştığı aktarıldı. 35 bin dekarlık alanda uydudan tarla sıhhati takibi gerçekleştirildi. 5 binden fazla dijital toprak tahlili yapıldı.
En çok ithalat yapılan eser ve ülkeler
Dane kakao – 290,3 milyon dolar- Kotdivuar
Kakao tozu – 64,3 milyon dolar – Hollanda
Kakao hamuru – 40,4 milyon dolar – Gana
