“Marina işletmeciliğinde yeni denizlere açılmayı planlıyoruz”

Necmi ÇELİK

Fransız marina pazarı­na giriş yapan D-Marin, Fransız Rivierasında yer alan Côte d’Azur’daki Ca­mille Rayon marinası ihalesini kazandı. Premium marinaların tercihi olarak kendini konum­landıran D-Marin, Fransa’nın Côte d’Azur bölgesinin kalbin­de yer alan Camille Rayon Ma­rinası’nın ihalesini kazanarak, Avrupa’daki varlığını daha da genişletti.

Bu şimdiki gelişme kapsamında D-Marin Türkiye Bölgesel Operasyon Müdürü Can Akaltan ile şirketin yakın gelecek planlarını ve hedefleri­ni konuştuk.

Önce Fransa Côte d’Azur ihalesinden başlayalım.

Golfe-Juan, Fransız Riviera­sı’ndaki en hoş destinasyon­lardan biri sahiden. Camille Rayon marinası ile Fransa pa­zarına girmek bizim için önem­li bir adım.

Bizim vizyonumuz Yatçılık tecrübesini geliştir­mek. Bu attığımız adım da as­lında bu vizyonla alakalı bir şey. Yeni destinasyonlar katmak is­tiyoruz konuklarımıza. Zira ”Happy Birthday” diye adlan­dırdığımız bir kampanyamız var bizim. O kampanya kapsa­mında yıllık tekne sahipleri­miz her marinamızda bir haf­ta fiyatsız konaklayabiliyorlar. Artık Golfe Juan üzere bir sü­peryatçılığın merkezinde olan bir yerde çok uygun bir marinanın, Camille Rayon’da ihalesini ka­zandık. Ki Fransız marina iha­lesini kazanmak hakikaten çok güç.

Böylece bizim tekne sahip­lerimiz Didim’de, Turgut Re­is’te, Göcek’te iseler yazın Ca­mille Rayon’da gidip bir hafta orada fiyatsız konaklayabile­cekler. Tabi ki oraya giderken yolda başka D-Marin marinala­rında da konaklama bahtına sa­hip olabilecekler. Cote D’azur, süperyatçılığın da merkezi as­lında. O yüzden orada bir mari­na bizim için değerliydi, âlâ de oldu.

İhalede Fransa’nın önde ge­len firmalarını dahi geride bı­raktık. Ki Fransızlar çok milli­yetçiler aslında bu bahislerde. Genelde Fransız firmalarının işletmesini istiyorlar bu çeşit ki­lit yerlerin.

D-Marin’in denizaşırı pazarlarda gidebileceği en uzak nokta neresi?

Sınırımız yok. Lakin Güney Amerika’da olabiliriz.Fizi­ki açısından da sonumuz yok. Biz küresel bir markayız. Ve küresel marka olmak bize Ka­rayipler’de marina aldırma­yı gerektiriyorsa, Brezilya’da, Meksika’da marina aldırma­yı gerektiriyorsa, onu da yapa­cağız. Birinci açıldığımızda hedefi­miz Akdeniz kıyıları ve liman kentleri idi.

O yüzden şu anda marinalarımızın tamamı Ak­deniz’de. Ancak Akdeniz’deki zinciri, halkayı tamamladıktan sonra kesinlikle Avustralya’da tahminen İngiltere’de yahut dünya­daki öbür yerlerde de olabiliriz. Hiçbir hududumuz yok. Yatçılığın olduğu her yerde, yatçılık de­neyimini zenginleştirebilece­ğimiz her yerde olmayı hedef­liyoruz.

Destinasyon veremeyeceğim lakin ülke olarak İngiltere’de olabiliriz. Zira İngiltere yat­çılığın çok gelişmiş olduğu bir yer. Bence orada marina sahi­bi olursak, oradaki tekne sahip­lerimize yazdöneminde Akde­niz’de bir çok destinasyon su­nabiliriz.

Marina yatırımı sıkıntı yatırım

Yunanistan’da rekabet ortamı nasıl marina paza­rında?

Yunanistan’daki en büyük marina kümesi D-Marin. Çok kilit noktalarda Atina’da Zea, Korfu’da, Lefkas’ta marinala­rımız var. Üç noktada şu an bi­rebir marinamız var. Korfu’da Gouivia var. Bir de Pylos var, Güney Yunanistan’da. Pylos da şu an imal evresinde. O da bir iki seneye bitecek inşallah. Bittiği vakit Yunanistan’da dördüncü destinasyonumuz da olacak. Marinacılık olarak en büyük oyuncu biziz. Ve baktı­ğınız vakit kilit noktalardaki marinalar yeniden bize ilişkin. Zira Türkiye’den mesela Hırvatis­tan’a gitmek isterseniz yolda duracağınız iki ve hatta üç des­tinasyon var.

Yat ve özel tekne sektö­ründe tablo nasıl?

Bence yat üretimi konusun­da bilhassa customised dedi­ğimiz şahsa özel tekne üreti­mi konusunda çok yeterliyiz. Son iki yıldır Hollanda’nın arka­sından ikinci sırada yer alıyo­ruz ürettiğimiz metre ve tek­ne sayısında. İtalya’yı bu ko­nuda geçtik.

Markalaşma ile ilgili kimi zorluklarımız var. Onları da aşmaya başladık. Artık çok uygun markalarımız var. Bu markaların devam et­mesi ve Türkiye’de bunlara yenilerinin eklenmesi lazım. Bir de seri üretim potansiyeli­ni geliştirmek durumundayız. Marinacılık olarak yahut mari­na sayısında Türkiye hala Av­rupa’ya nazaran maalesef tekne bağlama kapasitesi anlamın­da sonlu. Toplam bağlama sa­yısında da 25 bin adetlik bir kapasitemiz var.

Marina sa­yısı olarak da yaklaşık 60-62 marinaya ulaşmış durumda­yız. Türkiye’de marinacılık zati son 15 yılda sürat kazan­dı. Natürel marina yapmak çok kolay bir şey değil. Bir defa çevresel faktörler çok önem­li. Nereye marina yapacağı­nız çok değerli. Bunun için bir plana gereksinimimiz var. Desti­nasyonların taşıma kapasite­sinin belirlenmesi lazım. Me­sela Göcek üzere yerlere daha fazla marina yapacak mıyız? Buna bakılması lazım.Bana nazaran yapılmaması lazım.

Şu an Göcek’te taşıma kapasite­sinin üstünde bir marina var. Fakat öteki yerlerde İzmir’de, Kuzey Ege’de, Akdeniz’de ma­rina nerelere yapabiliriz,ne­relere marina yapılması la­zım bu hususlara bakıyoruz. Türkiye’de marina yatırımla­rının desteklenmesi gereki­yor. Zira marina yatırımla­rı sıkıntı yatırımlar. Geri dönüşü çok uzun yatırımlar. O yüzden herkes maalesef bu işe girmi­yor. Yanlışsız planlama ve doğ­ru dayanakla marina sayısının artırılması gerekir diye düşü­nüyorum.

İstanbul’da marina açma planı var mı?

Henüz yok, ama neden ol­masın. Türkiye’de premium olmak koşuluyla büyümek isti­yoruz. Türkiye’nin tamamın­da olmak bizim için manalı. Zira Ortadoğu’da da mari­nalarımız var, Abu Dhabi’de ve Dubai’de marinalarımız var. Müşteri deneyi­mini zenginleştirmek için İstanbul’dan baş­layıp Anamur’a kadar oradan bir harita çi­zebilirsiniz. Oradan Kıbrıs’a geçebilirsi­niz. Kıbrıs’tan Sü­veyş Kanalı ve ora­dan Abu Dhabi ve Dubai’ye hakikat gi­den bir yol çizebi­lirsiniz. O güzergah üzerindeki her ma­rina bence müşteri tecrübesini zengin­leştirmeye takviye verebilir.

İyi bir marina güçlü lokasyonla isim yapar

Bağlama sayısında sayılar nedir, bu mevzuda bir gayeniz var mı?

Bizim Türkiye’de bin 500, toplamda da 15 bin adetlik bir bağlama sayımız var. Sky is limit. Limitimiz yok. Bizim için değerli olan yatçılık tecrübemizi zenginleştirmek. Şayet bununla ilgili 20 tane daha marinaya gereksinimimiz varsa 20 tane daha marina ekleyeceğiz. 200 tane marinaya muhtaçlığımız varsa 200 tane marina eklememiz gerekecek. Tek başına bağlama sayısı genelde kıymetli, lakin büyüme planında bağlama sayısına odaklı bir büyüme hedeflemiyoruz.

Bağlama sayısını katiyetle arttırmak lakin nitelikli arttırmak önceliğimiz. Nicel artışla müşteri tecrübesini muhakkak bir standardın altına düşürmüş oluruz. Biz bunu istemiyoruz. Bunun için premium marinalar hedefliyoruz. Gerekli olan ne kadar marina sayısı varsa oralara da ulaşacağız. Fakat olağan ki buna belirli bir plan dahiline ulaşacağız. Yani bir anda, gelecek sene 100 marinaya ulaşmayacağız. 13 marinayla başladık, şu an 27’yiz. Bir sonraki amaç büyük bir ihtimalle 35, ondan sonra da 50 sayısına ulaşmak olur.

Bir marinayı yüksek nitelikli kılan şey nedir sizin açınızdan?

Bununla ilgili benim de yaptığım bir akademik araştırma var aslında. Tekne sahipleri için bir marinada üç şey çok kıymetli,lokasyon, lokasyon ve lokasyon. Bir marinanın uygun lokasyonu olması lazım. Uygun lokasyonla kastımız nedir? Bir sefer yat güzergahlarına, yatçılık güzergahlarına yakın olması lazım. İkincisi havalimanına en fazla bir saat uzaklık olması gerekiyor. Üçüncüsü, korunaklı olması lazım. Dördüncüsü de, şayet mümkünse ardında marinayı destekleyen bir destinasyon, turistik bir çekim merkezi olması değerli.

Mesela Cote d’Azur dediğimiz alan, işte Golfe -Juan ya da Monaco bunlara çok hoş örnek. Yani Monaco’da, marinanızın ne kadar uygun olduğu, çalışanlarınızın ne kadar yeterli olduğu çok değerli değil. Bütün bu faktörlerden bağımsız olarak marinanız doluyor. Zira gerisinde onu besleyen güçlü bir destinasyon var. Turgut Reis’e bakarsanız mesela Turgut Reis evvelden çok bilinen bir destinasyon değildi. Marina ile bir arada güçlenen bir destinasyon oldu. Yalıkavak için de birebir şeyi söyleyebiliriz. Çeşmeyi Çeşme yapan da yükle etrafındaki marinalardır.

Marinalar sonsuz seyahat özgürlüğü sunuyor

Lokasyonların sayısı arttıkça, müşterilerilerinize ana çerçeve olarak ne sunmuş oluyorsunuz?

Yat sahibi olmanın en büyük özgürlüğü, istediğiniz yerde yatınızla konaklayabilmeniz ve gittiğiniz yerlerde o yerin lokal havasını hissetme özgürlüğüne sahip olmanız. Bir konutunuz olduğu vakit, meskeniniz neredeyse oraya mahkum durumdasınız. Çeşme’de konutunuz varsa, Çeşmeli olmak zorundasınız. Ben bu seneyi Göcek’te geçireceğim diyemezsiniz. Lakin bir tekneniz varsa bir sene Çeşme’de, bir sene Bodrum’da, bir sene Didim’de, bir sene Göcek’te kalabilirsiniz. Sonraki sene Hırvatistan’da yahut Yunanistan’da olabilirsiniz. En büyük özellik bence bu özgürlük.

Diğeri de hizmet kalitesinde, müşteri tecrübesinde standartizasyon. Bence şu anda yat sahiplerinin en çok yara aldığı şeylerden bir tanesi bu. Tıpkı ülke içerisinde farklı marinalara gidin, farklı kuralları olan marinalar, farklı ödeme biçimleri, farklı faturalandırma halleri göreceksiniz. Türkiye’nin genelinde metrekareye nazaran faturalandırma var. Lakin mesela Yunanistan’a yahut Hırvatistan’a gidin, orada metre üzerinden faturalandırma kelam konusu. Katamaranlara farklı uygulamalar var.

Ama her D-Marin limanında biz muhakkak bir müşteri tecrübesini garanti ediyoruz. Bunu da nasıl yapıyoruz? Dijitalin yardımıyla yapıyoruz. Biz de D-Marin akıllı tahlilleri üzerinden her marinamızda evvelden rezervasyon yapabiliyorsunuz, ödemeleriniziyi gerçekleştirebiliyorsunuz. İsterseniz ön ofise hiç uğramadan elektriğinizi, suyunuzu açıp kapatabiliyorsunuz. Ve bunu başarabilen tek marina kümesi şu an dünyada biziz.