Hizmet enflasyonunda katılığı düşürecek teklif
Ferit PARLAK
Yiyecek içecek sektöründe (Lokanta, restoran, kafeterya, pastane…) gelir masraf kalemleri ortasındaki Katma Paha Vergisi (KDV) farkı uzun zamandır tartışılıyor.
Sadece yiyecek/içecek sektöründe değil kitaptan inşaata her alanda girdi ürünlerin KDV’si ile çıktı eserleri KDV’si ortasındaki fark, otomatikman fiyatlara yansıtılıyor yahut kayıtdışına itiyor.
Hammaddede yüzde 1, işlenmiş malda yüzde 10
Farklı KDV uygulamalarının, işletmelerin bilançosunu olumsuz etkilediği, bilanço düzeltmek için fiyat artışı yapmak zorunda kaldıkları ve bu zorunluluğun hizmet enflasyonundaki katılığın nedenlerinden olduğuna dikkat çekiliyor.
Kahvehane, kır bahçesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan yahut öteki şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dahil), lokanta, alkollü lokanta kebapçı ve gibisi yerlerde verilen hizmetlerde Katma Bedel Vergisi mal, emtia ve hammadde alımlarında yüzde 1 oranında uygulanırken, bu mamullerin işlenip satılabilir duruma getirilip satılması esnasında yüzde 10 KDV ile çıkışının yapılarak muhasebeleştiriliyor oluşu yüzde 9’luk bir farka tekabül ediyor. Cumhuriyet Halk Partisi Burdur Milletvekili İzzet Akbulut tarafından TBMM’ye sunulan Kanun Teklifi ile bu işletmelerin gelir masraf kalemleri ortasındaki KDV farkının giderilmesi ve işlenip satılan ürünün KDV oranının da yüzde 1’e düşürülmesi hedefleniyor.
Gerekçede dikkat çekildi
TBMM’de komite görüşmelerine başlanan Kanun Teklifi’nin münasebetinde, durum, “Son yıllarda başta Lokanta ve Restoran işletmelerine yönelik yapılan KDV düzenlemeleri esnafı zora sokmuş bulunmaktadır. Yaşanan ekonomik kriz ve yüksek enflasyon ortamından doğrudan etkilenen bölüm bileşenleri eser alımındaki KDV oranıyla satışta uygulanan KDV oranı ortasındaki farkın esnafın üzerine binmesi nedeniyle işletmelerini döndüremez hale gelmişlerdir.” biçiminde özetlendi.
Hizmet enflasyonundaki katılığın nedenlerinden
Gerekçede, “Tüm girdi kalemlerine bazen gün içinde bile artırım geldiği göz önüne alındığında bunun vatandaşa yansıtılması esnaf için müşteri kaybı oluşturmaktadır.
Aradaki daima açılan bu makas esnafa büyük bir yük getirmekle birlikte, bu durum yüksek enflasyon ortamında besin enflasyonun da yükselmesine sebebiyet vermektedir. Esnafın aslında dar olan kar marjının üzerine binen KDV giriş ve çıkış farkı esnafın ekonomik sıkıntılarını daha da büyütüyor ve işletmeciler bu buhrandan çıkış bulabilmek için öbür yollar denemesine sebep oluyor” formundaki söz ile, KDV farklılıkları, hizmet enflasyonundaki katılığın nedenleri ortasında gösterildi.
Hane gelirlerindeki düşüşe de yer verilen münasebette, “Asgari fiyat, emekli aylıkları ve mamur artırımları başta olmak üzere yurttaşların geçim problemi çektiği bu süreçte iş hacimleri önemli manada düşen Lokanta ve Restoran işletmecileri başta olmak üzere; kahvehane, kır bahçesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan yahut öbür şekillerde yemek hizmeti sunan yerler KDV oranlarının eşitlenmesini ve bölümün nefes almasını beklemektedir” denildi.
Pandemi sonrasında KDV farklılıklarını önlemeye yönelik kanun teklifleri birkaç sefer verildi, komisyonlarda görüşüldü. Lakin TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmemeişti.
