SpaceX’in Falcon 9 roketi rotasından şaştı, Polonya’ya düştü!

SpaceX’in Falcon 9 roketine ilişkin enkaz modülleri Polonya’nın çeşitli bölgelerinde tespit edildi. Yetkililer, kesimlerin Ukrayna topraklarına da düşmüş olabileceğini tabir etti. Roketin denetimsiz atmosfere girişi, 19 Şubat 2025 tarihinde, sabah saatlerinde Kuzey Avrupa semalarında gözlemlendi. Kesimlerin süratle yanarak ilerlediği anlar, Danimarka, İsveç ve Birleşik Krallık’taki görgü şahitleri tarafından kaydedildi.
Polonya’nın Komorniki kasabasında bir depo sahibi olan Adam Borucki, sabah saatlerinde deposunun ardında yanmış bir metal modülü buldu. Yaklaşık 1,5 metreye 1 metre büyüklüğündeki cismin, depoya ilişkin bir aydınlatma sistemine ziyan verdiği belirlendi.
Polonya Uzay Ajansı (Polsa) ve emniyet ünitelerinin yaptığı incelemeler sonucunda, enkazın SpaceX’e ilişkin bir Falcon 9 roketine ilişkin olduğu doğrulandı. Yetkililer, emsal bir enkaz parçasının Wiry köyü yakınlarında da bulunduğunu açıkladı.
Planlanan düşüş noktası Pasifik’ti
1 Şubat 2025’te ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden fırlatılan Falcon 9 roketinin, vazifesini tamamladıktan sonra denetimli biçimde Pasifik Okyanusu’na düşmesi planlanıyordu. Lakin Harvard Üniversitesi astrofizikçisi Dr. Jonathan McDowell, motor arızası nedeniyle roketin denetimsiz bir biçimde atmosfere girdiğini ve bu nedenle kesimlerinin rastgele bölgelere düştüğünü belirtti.
Uzmanlar, roketin İngiltere semalarından saatte yaklaşık 27 bin kilometre süratle geçtiğini, akabinde İskandinavya üzerinden ilerleyerek Doğu Avrupa’da suratının birkaç yüz kilometreye kadar düştüğünü açıkladı.
Uzay enkazı riski artıyor
Roket ve uydu kesimlerinin atmosfere tekrar girişi çoklukla yanarak tamamlanıyor, fakat büyük modüllerin yeryüzüne ulaşması ender görülen bir durum. Dr. McDowell, büyük roket enkazlarının tehlike arz ettiğini vurgulayarak, “Şu ana kadar şanslıydık ve kimse ziyan görmedi. Lakin yörüngeye daha fazla obje gönderdikçe bu baht tükenebilir” dedi.
Son yıllarda Falcon 9 roketlerinde benzeri denetimsiz düşüşlerin yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun gelecekte daha sık görülebileceğini tabir etti.
Yetkililer, Polonya’daki enkazların yanı sıra batı Ukrayna’ya da roket modüllerinin düşmüş olabileceğini pahalandırıyor. Bölgedeki araştırmalar sürüyor.