Yurt dışına yatırımlar 2025’te hız kesmeyecek
Recep ERÇİN
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Başkanı Kübra Orakçıoğlu Kazan, Türk sermayesinin yurt dışına yaptığı yatırımların seyrine ait bir bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Dünyada direkt yabancı yatırımların son yıllarda dalgalı seyrettiğine dikkat çeken Kazan, özelikle Trump’ın uygulamaya başladığı siyasetlerle birlikte farklı yönelimler beklenebileceğine işaret etti.
2024 yılına ait ayrıntılı bilgiler şimdi açıklandığı için Türkiye özelinde 2023 yılındaki yönelime ait bilgiler aktaran Kübra Orakçıoğlu Kazan, “2023 yılında dünyada en çok yatırım yapılan ülkeler ABD, Brezilya, Kanada. 2024’te ise Almanya öne çıkıyor.
Türkler olarak ABD daima birinci 10’da. DEİK Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Murat Özyeğin de ABD’ye Türk yatırımlarının artmasını bekliyor. Biz de Trump’ın Türkiye’ye yönelik ölçülü tutumu nedeniyle artış öngörüyoruz. Dijitalleşme arttıkça ABD’ye yönelim artıyor. Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamındaki takviyelerle de bu ülkelere yatırımlarda artış gözlemleniyor” dedi.
Konut yatırımı al-sat için
“Yurt dışına yatırımlar 2025’te de benzeri oranlarda yüzde 5-10 civarında artar” öngörüsünde bulunan Kübra Orakçıoğlu Kazan, “Farklı ülkeler de olacaktır diye düşünüyorum. Dostlardan tedarik eğilimi öne çıkacak. Yatırımlar da bu tarafta olacak” iletisi verdi. DÜNYA Gazetesi Muharriri Naki Bakır, son 8 yılda Türklerin yurt dışında yaptıkları gayrimenkul yatırımlarının meblağının 132 milyar TL’yi bulduğunu hesapladı.
Geçen yılki meblağ dolar bazında 2,15 milyar dolara ulaştı. Konut dışında direkt “sermaye” yatırımı için yurt dışına çıkan kaynak da yeniden geçen yıl 4,42 milyar dolar oldu. Türklerin yurt dışındaki konut alımlarının nedenlerini sorduğumuzda Kazan, “Konut alımını biz yatırıma koymuyoruz. İstikrarlar çok süratli değişiyor. Dijital çağda olduğumuz için buradan artık Avustralya’daki meskene ulaşabiliyorsunuz. Ünlüler bile İngiltere’de emlakçılık yapıyor. Alsat yapmak için konut alınıyor” diye konuştu.
Yurt dışı yatırımda THY kriteri
Suriye konusundaki soruları da cevaplayan Kübra Orakçıoğlu Kazan, “Suriye ile ilgili herkes bir şeyler yapmak istiyor. Bütün iş dünyası Suriye’ye nasıl dokunuruz diye düşünüyor. Evvel inşaat, ulaştırma daha sonra üretim bacağı olur” tabirlerini kullandı. “Biz iş insanları bir ülkeye gideceğimiz vakit ‘THY uçuyor mu?’ diye bakıyoruz. Bu yatırım için kıymetli bir kriter” diye konuşan Kübra Orakçıoğlu Kazan, “Bahreyn’de yolda durdurup, ‘Biz Türk dizilerini izliyoruz’ dediler. Birçok farklı ülkede çok âlâ algımız var” bilgilerini verdi.
Genç girişimcilerin de yurt dışına yatırım konusunda istekli olduğunu lisana getiren Kübra Orakçıoğlu Kazan, şunları söyledi: “Start-up’lar burada şirket kurarken aldığı dayanağa nazaran İngiltere, ABD üzere ülkelere gidip orada da şirket kurabiliyor. Avrupa’nın sakinliğe girmesi de hazır giyside bir müşahede ve satın alım fırsatı yaratıyor. İtalyan Ticaret Odası, İtalya ile yatırımlar ve ticaret artsın istiyor. Hazır giysi ve perakende İtalya’yı seviyor.”
Hollanda’da vergi avantajı
Türk şirketlerinin en çok yatırım yaptığı ülkeler ortasında birinci sırada Hollanda’nın bulunduğunu belirten Kübra Orakçıoğlu Kazan, coğrafik pozisyon, lojistik avantajlar, sektörel çeşitlilik ve inovasyon üzere ögelerin yanında iki ülke ortasındaki vergi avantajlarının çok değerli bir tercih sebebi olduğunu vurguladı.
Kazan, bu ikili mutabakatlar sayesinde Hollanda’ya yatırımın bütün ülkelere yapılan toplam yatırımın yaklaşık 4’te 1’ine ulaştığını kaydetti. Kazan’ın verdiği bilgiye nazaran, 2023 yılında en çok yatırım yapılan birinci 10 ülke; Hollanda, Azerbaycan, Birleşik Krallık, Almanya, Malta, Lüksemburg, ABD, İsviçre İtalya ve İspanya olarak sıralandı.
100’den fazla ülkede 2 bin 146 yatırım
Dünyada 100’den fazla ülkede yatırımımızın olduğunu ve yaklaşık 190 bin bireye istihdam sağladığımızı vurgulayan DEİK Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Başkanı Kübra Orakçıoğlu Kazan, Ticaret Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu “Yurt dışı Yatırım Anketi’ne nazaran, Türk firmalarının 2023 yılında yaklaşık yüzde 6’lık bir artışla 2146 yatırımı yurt dışında yaptıklarını belirtti. Kazan, 2023 yılı sonu prestijiyle yurtdışındaki direkt yatırımların toplam 57,9 milyar dolar sermaye durumuna ulaştığını tabir etti
%82’si hizmet sektörüne
Kübra Orakçıoğlu Kazan, “Türkiye’nin yurt dışındaki yatırımlarının çok büyük bir kısmı hizmet kesimini kapsıyor. Yatırımlarımızın yüzde 82’si hizmetler bölümüne, yüzde 18’i ise sanayi bölümüne yöneldi. Hizmetler kesimi içinde en büyük hisseye ise bankacılık ve finans sahip. Yatırımların yüzde 67,5’inin bu alana yapıldığını görüyoruz. Coğrafik olarak baktığımızda yatırımların büyük ölçüde Avrupa ülkelerine ağırlaştığını görüyoruz. Avrupa ülkeleri yatırımların yaklaşık yüzde 65’ini kapsıyor” diye konuştu.
