Güneş enerjili evde ‘acil durum’ planı
Başak Parıltı GÖKÇAM
Dünyayı hakimiyeti altına alan iklim değişikliği sonucu yaşanan aşırı hava şartları, beraberinde elektrik şebekelerinde de kesintilere neden olabiliyor. Peki güneş gücünün olduğu çatılar bu kesintilerden ne kadar etkileniyor? Güç teknoloji uzmanları bu sorunun cevabının peşine düştü.
Yapay zekâ araçları kullanarak çok hava şartlarının güneş enerjisiyle çalışan ve elektrikli konutlar üzerindeki tesiri araştırıldı. Araştırma kapsamında evlerin kendine has zayıf noktaları ortaya çıkarılırken, kuvvetli koşullarla da nasıl başa çıktığına ait müşahedeler kaydedildi.
Çalışma, Stevens Teknoloji Enstitüsü araştırmacıları tarafından gerçekleştirildi. Evlerin dörtte birinden fazlasının büsbütün elektrikli olduğu ABD’de, güneş gücü kurulumlarının gelecek beş yıl içinde üç katına çıkması hedefleniyor. Ama mümkün elektrik kesintilerinde oluşabilecek güvenlik kasvetleri ve acil durum planlamalarına ait soru işaretlerini gidermek isteyen araştırma grubu, bunun cevabını yapay zekâ ile verdi.
Yaz sıcaklarında harika dayanıklılık
Ekip, sekiz eyaletteki 129 bin müstakil konutun güç düzenlerini inceledi. Araştırma ile büsbütün elektrikle çalışan konutları, güç kaynaklarının bir karışımını kullanan meskenlerden ayıran bilinmeyen gücün nedeninin ortaya konulması amaçlandı.
Buna nazaran güneş gücüyle çalışan konutlarda yaz sıcaklarında inanılmaz dayanıklılık görülürken, kış fırtınaları esnasında ise karma güç kaynaklarından güç çekenlere kıyasla üç kat daha savunmasız olduğu ortaya konuldu. Çalışmanın liderliğini Stevens profesörü Philip Odonkor üstlendi. Araştırmada, yapay zekâdan yararlanılarak Güç Bakanlığı’nın bina stoğu bilgileri tahlil edildi ve elektrikli Amerikan evlerinin geleceği araştırıldı.
Ekip, güç tüketim modellerini kullanarak, yüzde 95’in üzerinde doğrulukla ferdî bir konutun güç sistemlerini ve zayıf noktalarını belirleyebilen yeni makine öğrenme modelleri geliştirdi. Yeni yaklaşım, kamu hizmetleri ve acil müdahale takımlarının, incelemelere gerek kalmadan, tüm mahallelerde risk altındaki haneleri belirlemesini sağlıyor. Philip Odonkor, “Şimdiye kadar, bir meskenin büsbütün elektrikli olup olmadığını belirlemek için kapı kapı dolaşmak zorundaydık.
Şimdi, insanların mahremiyetini korurken savunmasız meskenleri otomatik olarak belirleyebiliyoruz. Bu, çok hava şartlarına hazırlanma ve bunlara karşılık verme biçimimizi değiştirecek, en çok gereksinim duyulduğunda daha süratli ve daha gayeli bir eyleme imkan tanıyacak” şeklinde konuştu.
Acil müdahaleye yardımcı olabilir
Araştırma ile kentlerin iklim dayanıklılığını inşa etmek için çalışılırken, geliştirilen yeni araçlarla toplum acil servis ünitelerinin kesintiler sırasında müdahaleleri önceliklendirmesine yardımcı olunabileceği belirtildi. Öte yandan kent planlamacılarının daha güçlü konut stoku ve mahallelerin uzun vadeli gelişimine yardımcı olabileceği de belirtildi.
“Konut geleceğinde kırılganlıkları anlamak gerekiyor”
Sürdürülebilir kentlere giden yolun yalnızca yeşile gitmekle ilgili değil; birebir vakitte sağlam kalmakla da ilgili olduğunun altını çizen Stevens profesörü Philip Odonkor, “Kentsel konutların geleceğini şekillendirirken, kırılganlıkları anlamak yalnızca bir lüks değil toplulukları inançta tutmak için de olmazsa olmazdır” sözlerinde bulundu.
