Dönüşümde niyetler ters tepebilir

Avrupa merkezli sivil toplum kuruluşu Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels), bilgi merkezleri ve yapay zekânın toplum, iktisat ve etraf üzerindeki tesirlerini tartışmak üzere bugün dünya liderleri ve büyük teknoloji şirketlerinin üst seviye yöneticilerinin iştirakiyle Paris’te yapılacak Yapay Zekâ Doruğu öncesinde, data merkezlerinin Avrupa’daki enerji dönüşümüne tesirine ilişkin yeni tahlilini yayımladı.
Analize nazaran, Avrupa’daki data merkezlerinin, elektrik talebini 2030’a kadar yüzde 160’a varan düzeyde artırabileceği hesaplanıyor. Bu rakam, İspanya’nın 2022’deki toplam elektrik tüketiminden daha fazla bir tüketime karşılık geliyor. Elektrik talebindeki bu artışın, kıtada gaz altyapısında genişlemeye yol açabileceği ya da elektrik talebini karşılayabilmek için başka bölümlerde fosil yakıtlara talebi artırabileceği tahmin ediliyor.
121 milyon ton ek emisyona yol açacak
Yeni bilgi merkezlerinin güç muhtaçlığının büyük ölçüde gazdan karşılanması halinde, Avrupa Birliği’ndeki (AB) yeni data merkezlerinin 2030’a kadar toplam 121 milyon ton ek emisyona yol açabileceği hesaplanıyor. Bu artış da İtalya, Almanya ve Birleşik Krallık’ta 2024’te gaz santrallerinin neden olduğu toplam karbondioksit emisyonu ölçüsüne denk geliyor.
Analizde, iklim krizinin daha da berbatlaşmasını önlemek için bilgi merkezlerinin yarattığı ekstra elektrik talebinin fosil yakıtlarla değil yenilenebilir güçle karşılanması gerektiği belirtildi. Lakin yeni data merkezlerinin, iktisadın başka sektörleri için halihazırda planlanmış yenilenebilir enerjiyi tüketirse bu durumun öbür sanayilerin karbonsuzlaşma uğraşlarını yavaşlatma ve emisyonları artırma riski bulunduğuna dikkat çekildi.
Artan elektrik talebi önemli zorluklara neden olabilir
Fosil Yakıtların Ötesi Memleketler arası Kurumsal Kampanyacısı Jill McArdle, raporun sonuçlarına ait değerlendirmesinde, “Avrupa’nın elektrik sistemi operatörleri güç dönüşümünün gerekliliklerini karşılamaya ve Avrupa’nın iklim maksatlarına ulaşmaya çalışırken yeni data merkezlerinin artan elektrik talebi önemli bir zorluk oluşturabilir” uyarısında bulundu.
İklim bilimiyle uyumluluk talebi
Veri merkezlerinin elektrik talebini gazdan karşılaması halinde iklim krizinin derinleşebile-ceğini lisana getiren Fosil Yakıtların Ötesi Milletlerarası Kurumsal Kampanyacısı Jill McArdle, “Bunu önlemek için yeni bilgi merkezlerindeki genişleme, ek yenilenebilir güç yatırımlarıyla eş vakitli ilerlemeli. Teknoloji şirketleri talep artışlarını iklim bilimiyle uyumlu hale getiremiyorsa bu büyüme sınırlandırılmalı” tabirlerini kullandı.
“Özel AB siyaseti oluşturulmalı”
Sivil toplum kuruluşu Friends of the Earth İrlanda Politika Değişikliği Başkanı Jerry MacEvilly de kelam konusu bulguların bir ikaz olması gerektiğini belirterek, “Halihazırda İrlanda’da, bilgi merkezlerinin 2030 yılına kadar toplam elektrik talebinin yüzde 30’una ulaşacağı, gereksinimlerini karşılamak için tedarik edilen yenilenebilir güçten çok daha süratli büyüyeceği ve elektrik şebekesindeki kısıtlamaları aşmak için gaz şebekesine bağlanacağı varsayım ediliyor. AB seviyesinde ve İrlanda’daki bu bulgular, büyük teknoloji şirketleriyle ilgili bir gerçeklik denetimi yapılması ve yeni bilgi merkezleri için gaz bağımlılığını önlemek gayesiyle özel bir AB siyasetinin oluşturulması gerekliliğini ortaya koyuyor” dedi.