TÜRİB, Bakan Şimşek’ten iki müjde bekliyor
RECEP ERÇİN
Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) ile ortak bir yıllık bilgilendirme toplantısı düzenleyen TÜRİB Genel Müdürü Kırali, devreye alacakları TÜRİB Vadeli Süreç Piyasası’na da tıpkı Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası üzere vergi istisnası tanınmasını beklediklerini söyledi.
Bununla birlikte iştirak finansmanında kısa vadeli fon temininde teverruk finansman modelinde emtia ticaretinin elektronik eser senedi (ELÜS) üzerinden gerçekleştirilmesine yönelik hukuksal düzenlemelerin de tamamlanmasını beklediklerini kaydeden Kırali, Türkiye’nin bu alanda memleketler arası bir finans merkezi olabilmesi için de yeniden gerekli düzenlemelerin yapılması ve vergisel avantajlar tanınması değer arz ettiğini vurguladı.
TMO tartısını hissettiriyor
TÜRİB birden fazla mühendis Ankara’daki 70 kişilik takımla bugüne kadar 240 bin yatırımcıya ulaştı. Çiftçi Kayıt Sistemi’ndeki 2 milyon civarındaki üretici düşünüldüğünde daha çok alınacak yol var. Bu bakımdan Ürün Piyasası Aracı Kurumu (ÜPAK) sistemine geçen ay prestijiyle geçildi. Bundan sonra üreticinin bilgilendirilmesi ve TÜRİB’e dâhil olma süreçleri daha da hızlanacak. Genel Müdür Kırali’nin verdiği bilgilere nazaran TÜRİB’de en çok süreç gören ve hacimde en büyük hisseye sırasıyla buğday, mısır, arpa ve ayçiçeği tohumu sahip. Kırali, “ELÜS ihracı yapılan 17 eser içerisinde bu 4 eserin süreç hacmindeki hissesi yüzde 97 iken, kalan 13 eser yüzde 3 hisseye sahiptir. Faaliyete geçtiğimizden bu yana özel dalın hissesi, 2021 yılında yüzde 90 ile tepeyi görmüş olup, son yıllarda Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) piyasadaki yükü çerçevesinde yüzde 30-50 bandında seyretmektedir” diye konuştu.
Hedefte Rusya, Ukrayna ve Kazakistan var
TÜRİB olarak global işbirliklere de tartı vermeye başladıklarını lisana getiren Genel Müdür Ali Kırali, “Uluslararası arenada daha aktif bir oyuncu haline geliyoruz. Moğolistan, Çek Cumhuriyeti ve Pakistan Eser ihtisas borsaları ile imzaladığımız muahedeler, tarım eserlerinin ticaretinde yeni fırsatlar yaratacak ve pazar derinliğini artıracaktır. Bundan sonra Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’a da talibiz Antrepoların da lisanslı depoculuk ile entegre edilmesi ve bölgedeki tarım emtia ticaretin de TÜRİB üzerinden yürütülmesi istikametinde fizibilite çalışmalarımız devam etmektedir” tabirlerini kullandı.
Yerli ve ulusal borsa yazılımı
Tamamı yerli ve ulusal kaynaklarla üretilmiş TÜRİS borsa yazılımının bölgedeki tek organize ve güçlü lisanslı depoculuk sistemine entegre ederek, Türkiye’yi tarım emtia ticaretinde bölgesel bir güç haline getirmek için çok kıymetli bir adım attıklarını lisana getiren Kırali, şunları lisana getirdi: “TÜRİB’in kuruluş gününden beri ana gayelerinden birisi ülkemizin kuzey-güney ziraî emtia akımında net ihracatçılar ile net ithalatçıların tam ortasında olan avantajlı pozisyonunu bölgesel bir güce çevirmekti.
6 yıldır yaptığımız altyapı yatırımları ve mevzuat düzenlemeleri ile TÜRİB’i bu hususta artık daha atak olabileceği bir pozisyona getirdik. TÜRİS sisteminin tamamlanması ile ülkemiz artık lisanslı depoculuk sistemini ve TÜRİB’in bununla sistemle entegre yerli borsa yazılımını bölgedeki başka ülkelere farklı başka yahut birlikte kullandırarak bölgesel bir ticaret merkezi olabilme potansiyelini gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştı.”
Rakamlar
*255 milyar TL
ELÜS toplam süreç hacmi
*48 milyon ton
Toplam süreç ölçüsü
*12,2 milyon ton
255 lisanslı deponun saklama kapasitesi
TÜRİB’in sahiplik yapısı
TOBB ve 53 Ticaret Borsası: %51
TMO: %15
Borsa İstanbul, Takasbank ve MKK: %25
Kamu bankaları: %9
Ticaret Bakanlığı ve SPK
