“Tedbir alırsak 15 milyar dolar ihracat hayal bile değil”
Nagihan KALSIN
Elektromekanik Sanayiciler Derneği (EMSAD) Yönetim Kurulu Lideri Mustafa Güngör, 100 yıllık Cumhuriyet tarihinde elektriğin üretilmesi, iletilmesi ve dağıtılması ilgili tüm alt bölümleri içeren elektromekanik imalat sanayinin, çeşitli problemleri olmakla birlikte önemli gelişmeler gösterdiğini ve kimi alt bölümlerde küresel pazarlarda değerli yerlere geldiğini belirtti.Dünya Gazetesi’nin sorularını cevaplandıran Güngör, bölümün gelişimi ve beklentilerini anlattı.
Elektromekanik sektöründe 2005’te yalnızca 990 milyon dolar ihracat yaparken bu sayının 2024’te yaklaşık 9,12 milyar dolara ulaştığı bilgisini veren Güngör, “Aynı devirde Türkiye ihracatı 3,5 kat artarken elektromekanik sektöründeki artış 9 kat olmuştur.
2025 yılı sonunda ihracatın 10 milyar doları aşması bekleniyor. Ülkemiz savunma ve havacılık sanayiine baktığımızda büyük bir hamle yaparak geçen yıl yaklaşık 6,73 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini görüyoruz. EMSAD olarak dileğimiz; savunma ve havacılık sanayii kadar olmasa bile, ülkemiz elektromekanik sanayine gereken takviyenin verilmesi, sıkıntılarına sahip çıkılarak çözüme yönelik adımların atılmasıdır” dedi.
Yenilenebilir güç kaynaklarının sisteme entegresinde kullanılan çeviriciler dikkate alınmaz ise dalın dış ticaret fazlası verdiğinin altını çizen Güngör, “Ancak ihracatın büyük kalemleri incelendiğinde dış ticaret fazlası olan kalemlerde, ithalata dayalı üretim kelam konusu. Kabloda üretiminde kullanılan elektriksel yalıtım hammaddelerinin büyük bir kısmı ithal edilmektedir. Gerekli önlemlerin alınması halinde elektromekanik dalı ihracatının önümüzdeki 5 yıl içinde 15 milyar dolara ulaşması hayal bile olmayacaktır” diye konuştu.
Manyetik çelik imalatı stratejik hale geldi
Türk transformatör sektörünün 150’den fazla ülkeye ihracat yaptığını, birtakım kalemlerde ise dünya liginde birinci üç sırada yer aldığını anlatan Güngör, kelamlarını şöyle tamamladı: “2023’te ülkemizin toplam trafo ihracatı yaklaşık 1 milyar 400 milyon dolarken, bu imalatı yapabilmek için ithal edilen taneleri yönlendirilmiş silisli manyetik çelik ithalatı yaklaşık 700-750 milyon dolar oldu. Transformatör kesiminin bekası için silisli manyetik çelik üretiminin Türkiye’de yapılabilmesine yönelik tüm idari ve teknik düzenlemelerin alınmasının artık stratejik hale geldiğini düşünüyoruz.”
Güçlü ivmenin devamı için yeni yol haritası şart
EMSAD Yönetim Kurulu Lideri Güngör, ihracatta yakalanan güçlü ivmenin devamı için atılması gereken adımları şöyle sıraladı: “İhracat kalemlerinde yeşil dönüşüme takviye verecek, akıllı şebekelere yönelik yeni eserlerin dünya pazarlarına sunulması gerekir.
Elektromekanik bölümünde özel bölüm yatırımları, milletlerarası firmalar hariç, kural koyucunun taleplerine nazaran yönleniyor. Kural koyucu pozisyonunda olan kamu kurum ve kuruluşlarının, güçte değişime ayak uyduracak kararları almada süratli davranmaları, elektromekanik bölümünün önüne bu hususta bir yol haritası koyması bekleniyor.”
