MB faizi 45’e çekti likidite için ek tedbir mesajı verdi
Aralık ayını bir faiz indirimi ile kapatan Merkez Bankası, yeni yıla da faiz indirimi ile girdi. Banka, yılın ilk Para Politikası Kurulu toplantısında piyasa beklentileri doğrultusunda siyaset faizini 250 baz puan indirimle yüzde 45’e indirdi.
Ekonomistler, yıllık PPK toplantısını 12’den 8’e indiren Merkez Bankası’nın mart ayında da siyaset faizini bir 250 baz puan daha indirmesi konusunda ‘kapı açık’ yorumunu yaparken nisan ayında açıklanacak mart ayı enflasyonun ise bir sonraki toplantının bahtını belirleyeceğini söyledi. Yılın geneli için açıklanacak dataların MB’nin daha küçük adımlarla faiz indirimi yapmasını ya da pas geçmesini gerektirebileceğini de düşünen ekonomistlere nazaran Merkez’in iletileri ‘güvercin’e dönüyor.
İndirim kararının açıklandığı PPK metninde Merkez Bankası, fiyat istikrarı sağlanana kadar siyaset kararlılığının süreceği iletisinin altını çizdi. Metinde, “aylık enflasyonun ana eğiliminde” tabiri çıkartılarak yerine “enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para siyaseti duruşu sürdürülecektir” tabiri geldi. Banka, son devirde artan likidite fazlası hasebiyle da sterilizasyonda ek tedbirler bildirisi verdi. Banka, veri odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı karar çıkacağı sinyalini de verdi.
2 ayda toplam 500 puan
Aralık ayında siyaset faizini 250 baz puan indirerek 22 ay sonra birinci gevşeme sürecini başlatan Merkez Bankası, peş peşe 250 baz puanlık indirimle, iki ayda faizde toplam 500 baz puan indirime gitmiş oldu.
Aralık ayında enflasyonun ana eğilimi gerilerken, öncü bilgilerin ocak ayında öngörülerle uyumlu bir artışa işaret ettiğini belirten TCMB bu gelişmede, vakte bağlı fiyat belirleme ve geçmiş enflasyona endeksleme eğilimi yüksek hizmet kalemlerinin öne çıktığını söyledi.
Temel mal enflasyonunun görece düşük seyrettiğini ifade eden TCMB son çeyreğe ait göstergelerin yurt içi talebin enflasyondaki düşüşü destekleyici düzeylerde bulunduğunu gösterdiğini söyledi.
Karar metninde enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının güzelleşme eğilimi sergilemekle birlikte, dezenflasyon süreci açısından risk ögesi olmaya devam ettiği belirtildi.
Toplantı bazlı yaklaşım vurgusu
Para siyasetindeki kararlı duruşun; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında gerçek pahalanma ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile dezenflasyon sürecini güçlendirdiğini söyleyen TCMB, maliye siyasetinin artan eşgüdümünün de bu sürece kıymetli katkı sağlayacağını vurguladı.
Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para siyaseti duruşunun sürdürüleceğini taahhüt eden TCMB, bu doğrultuda, siyaset faizinin; enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceğini belirtti.
Ek sterilizasyon mesajı
Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda mali transfer mekanizmasının ilave makroihtiyati adımlarla destekleneceğini söyleyen TCMB, likidite koşullarının yakından izleneceğini ve sterilizasyon araçlarının ek önlemlerle tesirli halde kullanılmaya devam edileceğini söyledi.
Banka karar metninde şu sözleri de kullandı: “Kurul, siyaset kararlarını nakdî sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 gayesine ulaştıracak nakdî ve finansal koşulları sağlayacak biçimde belirleyecektir. Bu doğrultuda, tüm para siyaseti araçları kararlılıkla kullanılacaktır. Şura, kararlarını öngörülebilir, data odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.”
Dezenflasyon sürecinin getirdiği sıkılık korunacak
Ata Yatırım Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş: TCMB’nin bu yıl 8 toplantı yapacağını ve bir sonraki toplantının 6 Mart 2025’te yapılacağını göz önüne alırsak, dönemsel olarak yüksek gelebilecek olan ocak ayı enflasyonun arkasında şubat ayı enflasyonu ve beklentiler, Mart ayındaki PPK kararında belirleyici olacaktır. TCMB’nin genel olarak dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacağını ve şu an %45 olan siyaset faizini, enflasyon trendlerine nazaran, yıl sonuna kadar %30 düzeylerine kadar düşürebileceğini düşünüyoruz. 2025 yılı sonunda da 12 aylık TÜFE artışının %25’lere gerileyeceğini düşünüyoruz. Bu süreçte, enflasyon beklentilerinde düzelme ve bilhassa hizmet enflasyonundaki katılığın kırılması da faiz indirim sürecinde belirleyici olacaktır.
İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer: Genel faiz indirim döngüsü yıllık enflasyon düşüşü üzerine kurgulamış üzere görünüyor. Yılın birinci yarısında baz tesirini yılın ikinci yarısına kıyasla daha fazla hissedeceğiz üzere görünüyor. Hasebiyle para siyasetinde yılın son yarısında sıkılık tesirini daha fazla görebiliriz. Rasyonel siyasetlerin öngördüğü olumlu gerçek faiz yıllık enflasyon üzerinden gitmeye devam ediyor. Münasebetiyle bu toplantıdaki 250 baz puanlık faiz indirimi teknik ayarlama olabilir.
Ocak ve şubat ayındaki aylık enflasyon görünümünde beklenti üzerinde bir sapma olması halinde mart ya da nisan ayındaki toplantıda faiz indirimlerine orta verilebilir. Lakin yıllık enflasyonda %35-30 bandına yanlışsız yaklaştıkça hem yapışkanlık tesirlerinin hem de enflasyondaki düşüşü tetikleyebilecek unsurlardaki yavaşlamanın Merkez Bankası’nın faiz indirim sürecini zorlaştırabileceği görüşündeyiz. Toplantı bazlı yaklaşım metinde korundu. Her toplantıda faiz indirim olmayacağına yönelik beklenti yaratmaya devam ediyor.
Kredi ve mevduat faizlerine yansımalı
Merkez Bankası’nın faiz indirimini açıklamasının akabinde gözler bankaların kredi ve mevduat faizlerine döndü. İş dünyası temsilcileri indirimin yansımasını beklerken ekonomistler, PPK metninde yer alan ek likidite önlemlerinin gidişatı belirleyeceğini söyledi. Ek önlem gelmemesi halinde de indirimin kredi faizlerine daha geç ve sonlu mevduata ise nispeten daha süratli yansımasının beklenebileceğini tabir etti.
İş dünyası da kararın akabinde yaptığı açıklamada bu bahse değindi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de “Reel dalın finansman maliyetlerinin enflasyondaki düşüş trendine ziyan vermeyecek biçimde, kademeli halde indirildiğini görüyoruz. Kelam konusu indirimlerin ‘bire bir oranda’ ve ‘hızla’ ticari kredi faizlerine yansıtılması temel beklentimiz” değerlendirmesinde bulundu.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “Enflasyonla kur ortasındaki korelasyonun da kurulması gerekiyor. Bu adımları memnuniyetle karşılıyoruz lakin 2024’te rekabetçiliğimize büyük ziyan veren girdi maliyetleriyle kur ortasındaki makasın bir biçimde daraltılması gerekiyor” açıklamasını yaptı.
MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı da yılın son ayında gelen faiz indiriminin, iş dünyası ismine 2025 yılına dair önemli bir motivasyon kaynağı olduğuna dikkati çekerek, “Yatırımların olumsuz etkilendiği ve gerçek bazda ciro sayılarının gerilediği 2024’ün olumsuz tesirleri, para siyasetinde olağanlaşmanın süreceğine inandığımız 2025 yılında, kademeli bir formda azalacaktır” dedi.
ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın ise “Veriler bu formda çıktıkça, iktisat tarafında hoş haberler geldikçe indirimler de devam edecektir. Bu kapsamda datalar bu biçimde geldikçe yıl sonunda faizin yüzde 30-35’lere kadar düşebileceğini öngörmekteyiz” tabirlerini kullandı.